کارشناسان یک دلیل مهم این مساله را عرضه اندک خودرو در بازار عنوان می کنند. این در حالی است که در پیش فروش های اخیر دو خودروساز بزرگ کشور زمان تحویل خودروها اسفندماه ۹۹ یا فروردین و اردیبهشت ماه ۱۴۰۰ اعلام شده و نمی تواند اثری در بازار این روزها و قیمت‌ها داشته باشد.

بررسی شرایط بازار نشان می‌دهد وقتی نمایندگی‌های خودروسازان و همچنین نمایشگاه‌ها خودرویی برای عرضه ندارند، نبض بازار را افرادی در دست می‌گیرند که در ماه‌های گذشته نسبت به پیش خرید خودرو و سرمایه‌گذاری اقدام کرده بودند و این روزها قیمت‌های دلخواه خود را ارائه می‌کنند.

به اعتقاد کارشناسان، فاصله قیمتی ایجاد شده کارخانه ای و بازار نیز مربوط به محدودیت عرضه است و موضوع اصلی این است که در کف بازار خودرو کم است.

«سعید موتمنی»،‌ رئیس اتحادیه نمایشگاه داران خودروی پایتخت می‌گوید: برای خارج کردن فضا از دست دلالان و واسطه‌ها، باید عرضه خودرو در بازار افزایش یابد؛ این مهم از طریق افزایش عرضه خودروسازان داخلی یا واردات خودروهای کارکرده و دست دوم باید اتفاق بیفتد.

گفت: افرادی که خودرو در پارکینگ‌هایشان انبار کرده‌اند، مرتب نوسانات ارزی، اخبار و شایعات را دنبال می‌کنند. به عنوان نمونه شایعه درخواست افزایش قیمت از سوی خودروسازان یا افزایش نرخ ارز سبب می‌شود تا این افراد نیز از فروش خودروهای خود دست بردارند.

موتمنی همچنین به چگونگی فاکتور شدن و عرضه خودرو از سوی خودروسازان انتقاد کرد و گفت: به طور نمونه شاهدیم ایران خودرو برای چند هفته فقط پژو ۲۰۶، برای چند هفته دیگر سمند و همین طور دنا، رانا و غیره فاکتور می‌کند و این طور عرضه کردن خودرو که با وقفه در عرضه سایر خودروها همراه است، خود موجب اختلال در بازار می‌شود.

وی تاکید کرد:‌ وقتی عرضه به شکل مناسب انجام شود، دلالان نمی‌توانند به انبار و احتکار خودروها بپردازند و هیچ‌گاه مسائلی نظیر دو نرخی بودن قیمت‌ها و فاصله قیمتی را شاهد نخواهیم بود.

کارشناسان بازار خودرو، همچنین شرایط این روزهای جامعه را یادآور می شوند و می گویند: کاهش سطح عمومی درآمدها ناشی از شیوع ویروس کرونا، سبب شده تا کمتر شاهد مراجعه افراد برای خرید یا تبدیل به احسن کردن خودرو باشیم.

آنان در عین حال به رونق پیش فروش های ایران خودرو و سایپا در چند روز گذشته اشاره می کنند، اما معتقدند: این تقاضایی «کاذب» است که به دلیل اختلاف قیمت کارخانه‌ای و بازار ایجاد شده و افراد را برای سرمایه‌گذاری ترغیب کرده است.

یکی از فعالان بازار خودرو می‌گوید: از سال ۹۶ تاکنون حدود ۶۰ درصد بازار نمایشگاه داران از دست رفته است، زیرا تا آن زمان واردات آزاد بود و با کمترین سود امکان خرید و فروش و جابجایی خودرو وجود داشت، اما در دو سال گذشته واردات ممنوع شده و شرکت‌ها نیز فروش فوری ندارند، بنابراین دلالان و افرادی که خودرو احتکار کرده اند نبض بازار را در دست گرفته اند.

وی بیان داشت:‌ به این ترتیب، شاهدیم برخلاف سایر نقاط جهان که کرونا موجب شکست قیمت‌ها شده، اما در ایران قیمت‌ها رو به صعود است و رشد می‌کند.

این نمایشگاه‌دار خودرو افزود: با شیوع کرونا، همان ۴۰ درصد باقی انده نیز از دست رفته است و شاید به‌جز ۱۰ درصد نمایشگاه داران، بقیه آنها از ابتدای امسال تاکنون هیچ دشتی نداشته اند.

به اعتقاد کارشناسان، اگر خواهان بازار خودرویی آرام و بدون التهاب هستیم باید عرضه خودرو بطور مداوم انجام شود و با رصد و بررسی دقیق، نیاز بازار را شناسایی کنیم.

آنان معتقدند اگر اجازه واردات خودروهای کارکرده و دست دوم در شرایط کنونی که خودروسازان داخلی قادر به عرضه مداوم و با تعداد مناسب نیستند داده شود، خود به خود قیمت خودروهای داخلی نیز تنظیم می‌شود.