نگاه آماری به وضعیت ساختمان ایران در فروردین ماه امسال نشان می‌دهد که شامخ (شاخص مدیران خرید) ساختمان در این ماه نسبت به ماه گذشته در رتبه ۱۸.۷۵ قرار گرفته و به دلیل شرایط کنونی و کرونا، کاهشی ۴۶ درصدی را نسبت به ماه گذشته به ثبت رسانده است. این کاهش موجب شده تا میزان فعالیتهای تولیدی و ارائه خدمات ساختمانی در فروردین ماه امسال به پایین‌ترین میزان خود در هفت ماه اخیر برسد.

صنعت ساختمان در یک تقسیم‌بندی به دو بخش کلی مسکونی و غیر مسکونی (تجاری و عمرانی) تقسیم می‌شود که در بخش مسکونی به دلیل آنکه پس از تعطیلات نوروز با ادامه تعطیلی‌ها و تداوم شیوع کرونا مواجه شدیم، کاهش مراجعات حضوری برای خرید مسکن و همچنین روند کاهشی میزان معاملات مسکن مشاهده شد.

علل کاهش فعالیتهای تولیدی و خدماتی در بخش ساختمان

در همین راستا مرکز آمار و برنامه‌ریزی اتاق تعاون ایران به علل کاهش فعالیتهای تولیدی و خدماتی در بخش عمرانی و تجهیزات ساختمانی پرداخته است. به موجب این گزارش، در بخش تولید تجهیزات ساختمانی تحت تاثیر نوسانات ارزی، تداوم مشکلات موجود در حوزه واردات مواد اولیه همزمان با شیوع ویروس کرونا و بسته بودن راه های مرزی و تعطیلی فعالیتهای فیزیکی به ویژه در سه هفته ابتدایی فروردین ماه میزان فعالیت‌های تولید و خدمات با کاهش بسیاری نسبت به ماههای گذشته روبه رو شده است.

در بخش عمرانی نیز به دلیل کمبود اعتبارات عمرانی دولت و عدم پرداخت دستمزد پیمانکاران، کند بودن یا تعلیق روند انجام و اجرای پروژههای عمرانی همچنان به چشم می‌خورد که با توجه به اهمیت این بخش در رونق اشتغال و توسعه اقتصادی به نظر می‌رسد دولت باید با تخصیص اعتبارات بیشتر به بخش عمرانی زمینه رشد و رونق آن را فراهم کند.

به دلیل تعطیلی بسیاری از مشاغل تولیدی و نیز کاهش قدرت خرید، میزان سفارشات جدید ۳۳ درصد کاهش داشته و در نتیجه مواد اولیه کمتری خریداری شده است؛ همچنین در بررسی‌ها مشخص شد قیمت محصولات و خدمات در این حوزه کمی کاهش داشته به نحوی که قیمت مواد اولیه در اقلامی نظیر آهن و فولاد با کاهش نسبی مواجه شده و تعداد نیروهای انسانی نیز از کاهش ۲۱ درصدی برخوردار بوده است که البته این کاهش به دلیل توقف بسیاری از کسب و کارها و عدم حضور برخی از کارکنان در محل کار خود به دلیل کرونا بوده است.

کاهش ۶۰ درصدی فروش در پی کاهش تقاضا

نکته قابل توجه اینکه به دلیل کاهش تقاضا، میزان فروش در این بخش بیش از ۶۰ درصد کاهش یافته و این امر به دلیل کاهش حجم فعالیتها و تعطیل بودن اکثر مشاغل ساختمانی، میزان مصرف حامل‌های انرژی ۳۵ درصد کمتر شده است. میزان صادرات کالاها و خدمات این بخش که در ماههای قبل روند مطلوبی نداشت در این ماه ۱۶ درصد کاهش ماهانه را تجربه کرده است. کاهش چشمگیر مراودات تجاری در نتیجه شیوع جهانی ویروس کرونا، افزایش قیمت تمام شده تولیدات داخل، عدم امکان رقابت با محصولات خارجی و افزایش اعمال تحریم‌ها نیز منجر به کاهش گسترده فعالیتهای تجاری شده است.

به دنبال شیوع کرونا و کاهش مراجعات حضوری برای خرید مسکن، میزان خرید و فروش از نیمه اسفند سال گذشته به بعد با کاهش قابل توجهی نسبت به هفته‌های اخیر روبه رو بوده است. صرفنظر از تاثیر شیوع کرونا بر کاهش میزان فعالیتهای تولیدی ساختمان، بخشی از این کاهش به دلیل تحویل سفارشات پیش از اسفند برخی صنایع تولیدی بوده است.

کاهش معاملات مسکن به دلیل افت قدرت خرید مردم

به گفته کارشناسان صرفنظر از شیوع کرونا، به دلیل آنکه قدرت خرید مردم کاهش یافته و نقدینگی از بازار جمع شده است با کاهش معاملات مسکن روبرو هستیم، از طرفی قیمت برخی مواد اولیه و مصالح ساختمانی هم افزایش یافته که در این زمینه بی تاثیر نبوده است. در واقع با وجود کاهش قدرت خرید مردم، پارامترهایی نظیر افزایش نرخ ارز، افزایش قیمت مصالح ساختمانی، انتظارات تورمی و قرار گرفتن در بازه زمانی پر تعداد معاملات مسکن در ماه پایانی سال موجب افزایش قیمت مسکن شده است، با این حال با شیوع بیماری کرونا و کاهش مراجعات حضوری برای خرید مسکن، میزان خرید و فروش از نیمه اسفند سال گذشته تاکنون با کاهش قابل توجهی روبه رو بوده است.

بررسی های آماری نشان می‌دهد بیشترین معضل بخش ساختمان، تاثیر منفی شیوع کرونا بر فضای عمومی کسب و کار این صنعت است و غیر قابل پیش بینی بودن اقتصاد، تامین سرمایه در گردش بنگاه ها، بی‌ثباتی قیمتها، نوسان مداوم نرخ ارز و عدم پرداخت به موقع مطالبات پیمانکاران از مهمترین مشکلات داخلی فضای کسب و کار در بخش ساختمان به شمار می‌رود.

به گزارش ایسنا، اتاق تعاون ایران برای نخستین بار در کشور از مهرماه ۱۳۹۸ نسبت به اجرای طرح شامخ ساختمان اقدام کرده که نتیجه آن ماهانه منتشر می شود.