از اواخر سال گذشته و با شدت گرفتن شیوع ویروس کرونا که به بسته شدن اغلب مرزهای تجاری منتهی شد امکان ادامه روند معمول تجارت منتفی شد و بخش زیادی از صادرات و واردات تحت تأثیر قرار گرفت، که البته از چندی پیش طی مذاکره و رایزنی‌های صورت گرفته و با رعایت پروتکل‌های بهداشتی به تدریج مرزهای تجاری باز و فعالیت هر چند در مواردی محدود از سر گرفته شد.

یکی از مرزهای تجاری پرحاشیه در این مدت ترکیه بود که و مدت ها تبادل کالا با آن به سختی انجام می شد تا اینکه در اواسط خرداد ماه مرز بازرگان با اعمال محدودیت هایی باز شد.

این در حالی است که اخیرا برخی مسئولان در اتاق بازرگانی اعلام کردند که حجم تجارت با ترکیه به شدت کاهش پیدا کرده و کامیون‌ها گاها تا یک هفته در مرز معطل هستند.

بر این اساس پرس‌وجوی جزئیات تجاری ترکیه از گمرک ایران با توضیحاتی از سوی سیدروح‌الله لطیفی -سخنگوی گمرک ایران- همراه شد.

طبق اعلام سخنگوی گمرک، در چهار ماهه ابتدایی امسال صادرات ایران به ترکیه به ۸۴۲ هزار و ۵۵۷ تن رسیده که نسبت به مدت مشابه سال قبل از لحاظ ارزش ۸۲ درصد و وزنی ۹۰ درصد کاهش دارد. همچنین در بخش واردات ایران یک میلیون و ۸۷۰ هزار تن از ترکیه واردات داشته که از لحاظ ارزش ۳۳ درصد و از لحاظ وزنی ۰.۶۶ درصد کاهش دارد.

از جمله عواملی که در کاهش تجارت با ترکیه از سوی لطیفی عنوان شد به بسته شدن مرزها به مدت طولانی برمی‌گردد که طی آن قابلیت ورود کامیون‌ها چه از سمت ایران و ترکیه با محدودیت‌هایی مواجه شد؛ به طوری که کامیون‌های ایرانی امکان ورود به ترکیه را نداشته و در مرزهای هوایی و جاده‌ای نیز توقف کامل ایجاد شده بود.

طبق توضیح سخنگوی گمرک، در این مدت در مواردی کامیون‌های ایرانی از گمرک پلدشت وارد نخجوان و از طریق صدرک به ترکیه وارد می‌شدند اما با توجه به مشکلات زیادی که در این رابطه وجود داشت به تدریج رو به کاهش رفت.

از سوی دیگر برای مدتی از گمرک سرو کامیون‌ها پذیرش می‌شدند و همچنین مسافران دو تابعیتی یا کسانی که اقامت ترکیه داشتند از این کانال رفت و آمد می‌کردند.

وی گفت: گرچه تبادل از مسیر ریلی در حال حاضر فعال است ولی نسبت به گذشته تا ۵۰ درصد کاهش داشته و حتی در برخی روزها از این طریق صادرات انجام نمی شود.

به گفته لطیفی از چندی پیش مرز بازرگان باز شد و کامیون‌ها امکان رفت و آمد داشتند ولی با محدودیت‌هایی مواجه بودند و روزی حدود ۱۵۰ کامیون از ایران به مقصد ترکیه و یا ترانزیت وارد این کشور می شود، این در حالی است که برخی موارد از جمله اجرای سخت‌گیرانه پروتکل‌های بهداشتی موجب تعلل کامیون‌ها در مرز ترکیه شده و انتظار است تا دستگاه دیپلماسی با رایزنی بیشتر و افزایش سطح تعاملات و از سوی دیگر افزایش تیم مربوط به انجام پروتکل‌های بهداشتی در مرز از سوی ترکیه صادرات روان تر انجام شود.

اما در رابطه با اینکه چرا واردات افت کمتری نسبت به صادرات داشته نیز سخنگوی گمرک ایران گفت که به هر حال با توجه به زیرساخت‌های مناسبی که ایران در مرز داشت ظرفیت بالایی داشته و روزانه حدود ۳۰۰ کامیون پذیرش کرده که امکان پذیرش بیشتر نیز وجود دارد اما ترکیه بیش از این ارسال نکرده است، از سوی دیگر ایران در این مدت هیچ گاه مانع ورود هیچ کالایی از هیچ کشوری چه در بحث ترانزیت و مقصد نشده بود.