در حالیکه مقامات چینی خود را آماده مقابله با تحریم‌های احتمالی آمریکا بر سر مسئله هنگ‌کنک و همچنین جنگ تجاری میان دو کشور می‌کنند و در این زمینه پیان‌رسان مالی یا همان سوئیفت چینی را راه‌اندازی کرده‌اند، این مسئله پدید می‌آید که آیا این سیستم پرداخت بین‌المللی به کار ایران خواهد آمد و با توجه به تحریم‌هایی که کشورمان در زمینه مالی با آن روبرو است، این امکان وجود دارد که ایران نقل و انتقالات بانکی خود را از طریق این سوئیفت چینی انجام دهد.

بانک مرکزی چین اعلام کرد که این کشور باید با افزایش استفاده از سیستم پیام‌رسان بین بانکی داخلی، خود را برای تحریم‌های احتمالی آمریکا آماده کند.

طبق گزارش جدید بانک مرکزی چین، توسعه استفاده از سیستم پرداخت بین بانکی فرامرزی (کیپس) به جای سیستم سوئیفت مستقر در بلژیک، داده‌های پرداخت‌های جهانی چین را کمتر در معرض دید آمریکا قرار می‌دهد.

گزارشات حاکی از آن است که بانک‌های چینی برای ارتباط داشتن با مقاماتی که در اجرای قانون امنیتی جدید هنگ‌کنگ نقش داشته‌اند، در معرض تحریم آمریکا قرار دارند و در حال حاضر خود را برای این تحریم‌های احتمالی آماده می‌کنند.

در گزارش بانک مرکزی به اقدامات احتمالی آمریکا بر ضد بانک‌های چینی اشاره شده است که از آن جمله می‌توان به احتمال قطع دسترسی این بانک‌ها به شبکه بین‌المللی سوئیفت اشاره کرد.

مجیدرضا حریری رئیس اتاق مشترک بازرگانی ایران و چین

آیا سوئیفت چینی به کار ایران خواهد آمد؟
مجیدرضا حریری رئیس اتاق مشترک بازرگانی ایران و چین با اشاره به راه‌اندازی سوئیفت چینی، اظهار داشت: در این رابطه دو مسئله وجود دارد، اول موضوع راه‌اندازی است که این کار اقدام پیچیده‌ای نیست و هر کشوری می‌تواند یک پیام رسان مالی به مانند سوئیفت را ایجاد کند، اما مسئله مهم‌تر این است که چند کشور به این سیستم مالی خواهد پیوست، در حال حاضر چین سالیانه ۴ هزارو ۵۰۰ میلیارد دلار گردش تجارت جهانی دارد و بیش از ۱۰ درصد اقتصاد دنیا در دست این کشور است.

وی افزود: کشور‌های زیادی با چین در ارتباط هستند، بنابراین اینکه بانک‌ها دیگر کشور‌ها به این پیام‌رسان مالی بپیوندند، اقدام شدنی است که بخواهند بر اساس پولی ملی کشور‌ها بخصوص چین تجارت کنند، در حال حاضر این کشور با روسیه، کشور‌های منطقه آ سه آن و.. بر اساس یوآن کار می‌کند و می‌تواند چنین مسئله‌ای را نیز گسترش دهد.

حریری ادامه داد: اما موضوع مهم این است که آیا ما با توجه به مراودات تجاری خود با چین می‌توانیم از این سیستم استفاده کنیم که پاسخ منفی است، اولا ما به دلیل تحریم بانکی آمریکا عملا نمی‌توانیم با هیج بانکی مراوده داشته باشیم، زیرا اگر بانکی با ایران تراکنش مالی داشته باشد و سایر مشتریان آن نهاد مالی نیز به همکاری خود با آن نهاد مالی ادامه دهند، هر دویشان تحت تحریم آمریکا قرار می‌گیرند، دوما اگر تحریم‌ها نیز برداشته شود، به دلیل اینکه ایران در لیست سیاه FATF قرار دارد هیچ بانکی ریسک اتهام پولشویی را قبول نمی‌کند و با ایران نقل و انتقال بانکی نخواهد داشت.

رئیس اتاق مشترک بازرگانی ایران و چین گفت: از سوی دیگر به دلیل اینکه ما از چینی‌ها یوآن قبول نمی‌کنیم، عملا این سوئیفت چینی به کار نمی‌آید، این در حالیست که در چهار ماهه نخست امسال حدود ۲۶ درصد واردات و ۳۰ درصد صادرات ما به چین بوده و عملا این کشور به بزرگترین شریک تجاری ایران تیدیل شده است، از سویی به دلیل تحریم‌ها، چون نسبت واردات و صادرات مساوی است، به نوعی در زمینه صاردات و واردات مبادله کالا با کالا انجام می‌شود.

وی ادامه داد: این مسئله به آن مفهوم مصطلح کالا به کالا نیست، اما به هر حال با توجه به تحریم‌ها هر کسی به ما کالا نمی‌فروشد و ما از طریق پول صادرات کالا به چین بسیاری از نیاز‌های وارداتی خود را از این کشور تامین می‌کنیم و این موضوع به نفع کشورمان است.

مسعود دانشمند

سوئیفت چینی گره ای از کار ما باز نمی کند
مسعود دانشمند فعال بخش خصوصی و رئیس اسبق اتاق مشترک بازرگانی ایران و امارات با اشاره به اینکه ساختن سوئیفت کار سختی نیست و ما در کشور نیز توانایی انجام چنین کاری را داریم، گفت: اما این که چه تعداد کشور‌هایی حاضر باشند، به سیستم متصل باشند، بسیار مهم است، در گذشته زمانیکه دو بانک می‌خواستند با هم تبادل مالی انجام دهند، از طریق یک کتاب رمز این مبادلات انجام می‌شد، اما امروزه این مسئله با استفاده از یک پیام‌رسان مالی به نام سوئیفت انجام می‌شود.

وی افزود: در حال حاضر بسیاری بانک‌های جهانی به این سیستم وصل هستند و نقل و انتقالات مالی جهان بر اساس آن انجام می‌شود، حال چین آمده یک چنین سیستمی را راه‌اندازی کرده، باید دید آیا بانک‌ها سایر کشور‌ها به این پیام‌رسانی مالی خواهند پیوست یا نه، به نظر می‌رسد این مسئله قدری سخت باشد، به خصوص در رابطه با کشور‌های غربی، چرا که سویفیت دیگر در دنیا جا افتاده است و تغییر آن قدری سخت است.

دانشمند اظهار داشت: در مورد استفاده ما از این سیستم نیز باید گفت، تحریم‌ها در این رابطه یک مانع جدی است، زیرا که اگر ما بخواهیم از این سیستم استفاده کنیم باید در بانک‌های کشور‌های مختلف که می‌خواهیم پول جابه‌جا کنیم، وجه در حساب آن بانک وجود داشته باشد، در صورتیکه به دلیل تحریم‌ها چنین امکانی وجود ندارد، به خصوص در قبال بانک‌های اروپایی و کشور‌های آسیای شرقی به جزء چین، بنابراین این مسئله نمی‌تواند گره‌ای از مشکلات ما را در زمینه بانکی و تحریم‌ها مرتبط با آن حل کند.

عضو اسبق هیئت نمایندگان اتاق بازرگانی ایران با تاکید بر اینکه بهترین راهکار برای خنثی کردن تحریم‌های مالی و بانکی ایجاد پیمان‌های اقتصادی و مالی است، بیان کرد: در زمانیکه پوتین به ایران سفر کرد، بنده پیشنهاد دادم با اعضای گروه بریکس، متشکل از کشور‌های برزیل، روسیه، هند، چین و آفریقای جنوبی به اتفاق ایران و ترکیه یک پیام‌رسان مالی ایجاد شود، به همراه یک واحد پولی مشترک که کشور‌ها در مبادلات با یکدیگر آن را استفاده کنند، که متاسفانه این مسئله مورد توجه قرار نگرفت.

وی اضافه کرد: ما اگر می‌خواهیم تحریم‌های مالی را دور بزنیم، باید به سوی ایجاد چنین پیمان و اتحاد‌های مالی به خصوص با شرکای عمده تجاری خود برویم، در غیر این صورت اثرات تحریم‌ها همچنان که برای ما طی این سال‌ها مشکل ایجاد کرد، باز هم این روند ادامه پیدا می‌کند.