سعید رسولی، مدیرعامل شرکت راه‌آهن جمهوری اسلامی ایران در پاسخ به این سؤال که «از روز افتتاح، چه تعداد واگن باری و مسافری برای تردد در مسیر ریلی خواف – هرات آماده ارائه خدمات هستند؟»، اظهار کرد: هم‌اکنون قطار در این مسیر ریلی به صورت کارگاهی در حرکت است و مصالح ساختمانی مورد نیاز برای ساخت و تکمیل این راه آهن را حمل می‌کند. آنچه در حال حاضر مشغول آن هستیم، افتتاح و تمهیدات لازم جهت بهره‌برداری رسمی از این مسیر ریلی است. با توجه به نزدیک شدن زمان افتتاح، همکاران ما از طریق جلسات ویدئو کنفرانس و بازدیدهای میدانی، در تلاشند تا آمادگی کامل برای بهره‌برداری را در روز افتتاح بوجود آورند.

وی با یادآوری از اینکه مسیر ریلی خواف -هرات مجموعاً ۲۱۸ کیلومتر در چهار قطعه است، خاطرنشان کرد: قطعه یک و دو این مسیر از خواف تا شمتیغ داخل ایران به طول حدود ۷۶ کیلومتر و قطعه سوم نیز از شمتیغ تا روزنک به طول ۶۲ کیلومتر داخل خاک افغانستان است. قطعه چهارم از روزنک تا هرات است که اکنون ساخت آن توسط مسئولان افغانستان، در دست اقدام است.

مدیرعامل شرکت راه‌آهن گفت: قطعه‌ای که ساخت آن به پایان رسیده و به بهره‌برداری می‌رسد، مسیر ریلی خواف تا روزنک است که ۷۶ کیلومتر این مسیر در خاک ایران و ۶۲ کیلومتر آن در خاک افغانستان است. تاریخ افتتاح این مسیر ریلی، آن‌طور که پیش بینی شده برای ۱۵ آبان است و از روز افتتاحیه هم بهره‌برداری رسمی با مبادله قطارهای باری انجام خواهد شد.

وی افزود: تعداد قطاری که در این مسیر ریلی به کار گرفته می‌شود، بستگی به تقاضای بار و مسافر دارد. قطعاً از روز اولیه افتتاح، امکان تخمین تقاضا وجود ندارد. اکنون با محوریت راه آهن، صاحبان کالا، بازرگانان و بازاریابان که مسئولیت جذب بار را دارند، در حال گفت‌وگو هستند تا برای بهره‌برداری از ظرفیت این مسیر ریلی، حداکثر استفاده بشود.

معاون وزیر راه و شهرسازی درباره فرصت‌های سرمایه‌گذاری برای بخش خصوصی جهت مشارکت در این مسیر ریلی توضیح داد و گفت: عمده کارها به عهده بخش خصوصی است به‌طوری که قطار و مالک واگن‌ها، صاحبان کالا و شرکت‌های حمل‌ونقل همگی بخش خصوصی‌اند و فعالیت آن‌ها با نظارت و حمایت راه‌آهن انجام می‌شود.

وی با بیان اینکه با رونق یافتن این محور در اطراف ایستگاه‌های راه‌آهن مستقر در این مسیر، مراکز خدماتی و رفاهی نیز می تواند تأسیس ‌شود، افزود: فعلاً در این مسیر ایستگاه مسافری پیش بینی شده است. البته همیشه همین‌طور است. وقتی که یک خط ریلی به بهره‌برداری می‌رسد، مسافران و اهالی آن مناطق، چون از قبل روش دیگری را برای سفرهایشان انتخاب می‌کردند که مانند وسایل نقلیه شخصی یا ویائل نقلیه عمومی همگانی، وقتی یک وسیله جدید می‌آید، به‌تدریج تغییراتی در وضعیت حمل‌ونقل قدیم رخ می‌دهد و تغییر در انتخاب وسیله سفر بوجود آمده و به نسبت امکانات بعداً تجهیز می‌شود.

رسولی در ادامه گفت: ولی عجالتاً ایستگاه مسافربری در روزنک پیش بینی شده است که اگر مسافران استقبال کردند، امکان جابه‌جایی آنان با قطار مسافری تا خواف وجود دارد. در حال حاضر در مسیر هرات به مشهد دو پرواز وجود دارد که قطعاً مسافران بعد از این می‌توانند بین این دو شهر با هواپیما یا با قطار تردد داشته باشند.

مدیرعامل شرکت راه‌آهن درباره امکان اتصال این مسیر ریلی به شبکه‌های چند وجهی حمل‌ونقل کشور، گفت: این خط ریلی نهایتاً در هرات به محدوده فرودگاه می‌رود، منتها این اولین خط ریلی بین ایران و افغانستان است که دارد انجام می‌شود؛ بنابراین الآن شبکه ریلی موجود در افغانستان یک شبکه بالغی نیست که دسترسی کامل به همه شهرها را داشته باشد. امکانات به‌تدریج شکل خواهند گرفت و بعدها حمل‌ونقل ترکیبی نیز به آن افزوده می‌شود. پلان این موضوع وجود دارد و تمامی این موارد پیش بینی شده است.

رسولی ویژگی‌های این مسیر ریلی را برشمرد و عنوان کرد: مهم‌ترین ویژگی این پروژه در این است که رابطه ریلی بین دو کشور فارسی‌زبان در منطقه را فراهم می‌کند. ما با افغانستان قرابت‌های فرهنگی و اجتماعی گسترده و کهنی داریم و در نتیجه، توسعه حمل‌ونقل باعث تحکیم و توسعه روابط دو کشور می‌شود.

وی افزود: همچنین افغانستان می‌تواند از پتانسیل ارزشمند سرزمین ایران و موقعیت استراتژیکی که در آن واقع شده، برای ترانزیت کالا در کریدور های شرقی - غربی و شمال – جنوب بهره‌مند شود و بارهای ترانزیتی‌اش را از حوزه کشورهای CIS (مستقل مشترک‌المنافع) و خلیج‌فارس و از طریق ترکیه به اروپا جابه‌جا نماید. سایر کشورها نیز می‌توانند از طریق این شبکه ریلی کالاهای خود را به افغانستان منتقل کنند.

رسولی تأکید کرد: با توجه به واقع شدن بخش اعظم معادن افغانستان در نیمه غربی و در همجواری با ایران، این خط ریلی می‌تواند فرصت بسیار خوبی را برای افغانستان فراهم آورد تا سنگ‌آهن و مواد معدنی‌اش را از طریق شبکه ریلی از خاک ایران صادر کند.

مدیرعامل شرکت راه‌آهن با اشاره به تعهد ایران مبنی بر آموزش فنی و تخصصی به تعدادی از افراد افغانی، اظهار کرد: در گذشته طی یک مرحله، به ۲۰ نفر از نیروهای راه آهن افغانستان آموزش‌های لازم را انجام دادیم و هم‌اکنون نیز در حال انجام مقدمات جهت برگزاری دیگر دوره‌های آموزشی در حوزه بهره‌برداری و ترافیک هستیم. مسئولان افغانستان تقاضای آموزش تخصص‌های متنوعی را از ما دارند که به امید خدا، این آموزش‌ها در راه‌آهن ایران با کیفیت عالی برگزار خواهد شد و ما در این زمینه آمادگی کامل داریم.

رسولی با ابراز امیدواری از اینکه مسئولان افغانستان هر چه زودتر قطعه چهارم این مسیر ریلی را احداث خواهند کرد، یادآور شد: قطعاً با این کشور همسایه، همکاری خوبی خواهیم داشت و به امید خدا، بر اساس تفاهم و همکاری بسیار خوب دوجانبه، کارها را پیش خواهیم برد.

وی با بیان اینکه توسعه کریدورهای ترانزیتی جزو تأکیدات مقام معظم رهبری است و در سیاست‌های کلی برنامه ششم بند ۲۵ معظم له بر آن تأکید داشتند، افزود: خیلی خوشحالیم که در راستای منویات مقام معظم رهبری یک مرز ریلی جدید به مرزهای جمهوری اسلامی ایران افزوده می‌شود و دو کشور فارسی‌زبان و همسایه و برادر را به همدیگر از طریق شبکه ریلی متصل می‌کند.

در پایان، رسولی گفت: خطوط ریلی در سراسر جهان به مثابه عروق یک بدن هستند که در بین کشورها عبور می‌کنند و پیوندهای اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی کشورها را تحکیم می‌نمایند. از این اتفاق خوشحالیم و این رویدار را به فال نیک می‌گیریم و امیدواریم که بتوانیم از این مسیر ریلی جدید، سهم خوبی را از بار منطقه به بار شبکه ریلی جمهوری اسلامی ایران اختصاص دهیم.