طرح ملی توسعه مشاغل خانگی در دبیرخانه ستاد ساماندهی و حمایت از مشاغل خانگی معاونت توسعه کارآفرینی و اشتغال وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی پس از آسیب شناسی طرح های قبلی و انجام مطالعات داخلی و خارجی در سال 1396 طراحی و به تصویب رسید.

به منظور اجرای و پیاده سازی این طرح، جهاد‌ دانشگاهی به عنوان یک نهاد توسعه ای، واسطه ای و تسهیلگر مکلف به شناسایی، توانمندسازی (آموزش و مشاوره) اشخاص حقیقی و حقوقی و پایدارسازی مشاغل خانگی با اتصال به بازار با بهره مندی از شبکه های افقی و عمودی گردید. ضمنا جهاد دانشگاهی با استفاده از شبکه کارشناسان، مشاوران و تسهیلگران خود در سراسر کشور در نظر دارد با بهره مندی از ظرفیت های تمامی سازمان های دولتی و غیر دولتی بویژه بخش خصوصی، حلقه‌های مفقوده و خلا طرح‌های مشابه قبلی را شناسایی و نقش و جایگاه مشاغل خانگی در اقتصاد کشور را توسعه دهد.

پیش از این مهناز امامدادی، دبیر ستاد ساماندهی و حمایت از مشاغل خانگی کشور درباره مشاغل خانگی بیان کرده بود: با شیوع کرونا مشکلات بسیاری برای مشاغل خرد و کوچک ایجاد شد و ما به این نتیجه رسیدیم که برای مشاغل و کسب و کار های متضرر از کرونا تسهیلاتی در نظر بگیریم. بر این اساس با توجه به فهرستی که از این مشاغل در اختیار داریم و به تناسب اولویت و میزان استحقاق برای دریافت وام، آنها را مورد حمایت قرار می دهیم.

وی معتقد است کرونا فرصت مناسبی برای گسترش کسب و کارهای خانگی به ویژه تولید ماسک و اقلام بهداشتی مورد نیاز مردم در شرایط حاضر به شمار می رود و به دلیل رعایت پروتکلهای بهداشتی و منع ترددها می تواند خلاقیت شاغلان خانگی را پرورش و بروز دهد.

امامدادی از افزایش سقف تسهیلات مشاغل خبر داده و می‌گوید:‬ میزان وام مشاغل خانگی برای اشخاص حقیقی قبلا 20 میلیون تومان بود که تا سقف 50میلیون تومان افزایش یافته و برای فعالیتهای گروهی و شبکه‌ای و پشتیبانی نیز تا سقف 200میلیون تومان وام در نظر گرفته شده است.

حالا محمد شریعتمداری، وزیرکار با حضور در در نشست ستاد ساماندهی مشاغل خانگی، یکی از مهم‌ترین محل‌های ایجاد اشتغال و رفع مشکل بیکاری را توسعه مشاغل خانگی دانست و اظهار داشت: بر همین اساس، قانونی برای توسعه مشاغل خانگی به تصویب رسیده و ستادی برای ساماندهی، هماهنگی و نظارت بر فعالیت‌های این بخش با حضور دو نفر از نمایندگان مجلس شورای اسلامی تشکیل شده است.

وزیر تعاون کار و رفاه اجتماعی با بیان اینکه ستاد با تشکیل جلسات، فعالیت‌های مختلف در حوزه مشاغل خانگی را رصد می‌کند، به اقدامات مهم جهاد دانشگاهی در حوزه توسعه مشاغل خانگی اشاره کرد و افزود: امروز جهاد دانشگاهی به عنوان یکی از تسهیل گران ارزشمند در 31 استان و پس از اجرای پایلوت در 9استان برای توسعه مشاغل خانگی، ایجاد 81هزار و 100 شغل را از طریق آموزش و توانمندسازی در کشور در دستور کار قرار داده است.

شریعتمداری تصریح کرد: این نهاد در زمینه ایجاد اشتغال برای خانوارهای تحت پوشش خود و به خصوص زنان سرپرست خانوار گام‌های بسیار مؤثری برداشته و کارهای ارزشمندی را انجام داده که این الگوی مناسب را می‌توان با سازمان بین المللی کار به اشتراک گذاشت.

وی بر نقش و تکلیف صدا و سیما برای توسعه مشاغل خانگی نیز تاکید کرد و یکی از مهم‌ترین نیازهای این حوزه را تأمین وام‌های قرض الحسنه برای توسعه مشاغل خانگی دانست.

اختصاص 2.5 هزار میلیارد تومان تسهیلات قرض الحسنه به مشاغل خانگی

وزیر تعاون، کار و رفاه اجتماعی اعلام کرد: با توجه به حجم زیاد تقاضاها برای دریافت تسهیلات قرض الحسنه، سهم مشاغل خانگی در طی سال‌های گذشته روند نزولی داشته است. برای سال 1400 ستاد مشاغل خانگی پیشنهاد داده است که 2 هزار و 500 میلیارد تومان منابع قرض الحسنه به صورت جداگانه به توسعه مشاغل خانگی اختصاص یابد.

وزیر کار با اشاره به رونمایی از سامانه مشاغل خانگی، گفت: از ابتدای سال جاری صدور مجوز مشاغل خانگی به صورت الکترونیکی انجام می‌شود و افراد بدون مراجعه حضوری و با استفاده از سامانه می‌توانند برای صدور مجوز اقدام کنند. تلاش می‌کنیم اشکالات قانونی تحت لایحه اصلاحیه این حوزه برطرف شود.

وی ادامه داد: تا سال 2019 نزدیک به 100میلیون شغل در حوزه مشاغل خانگی بوده ولی در شرایط کرونایی در سطح جهان سهم مشاغل خانگی 2.6 برابر افزایش داشته است.

وزیر تعاون، کار و رفاه اجتماعی گفت: 260 میلیون نفر در سطح جهان در شرایط کرونایی در مشاغل خانگی مشغول به کار هستند، در حالی که سهم مشاغل خانگی در کشورهای توسعه یافته حدود 9 تا 11 درصد است این سهم در کشورهای در حال توسعه حدود 3 تا 4 درصد است که در ایران هم باید به این موضوع توجه کرد و این سهم را افزایش داد.

وی افزود: استفاده از آموزش‌ها و مهارت‌های فنی و حرفه‌ای جدید برای مشاغل نوبنیان که در دنیا مشغول به فعالیت هستند مورد تاکید ستاد مشاغل خانگی قرار گرفته و سازمان آموزش فنی و حرفه‌ای مکلف است در این زمینه با ستاد مشاغل خانگی همکاری‌های لازم را برای توسعه مهارت‌های فنی داشته باشد.

شریعتمداری با اشاره به اینکه پوشش بیمه‌ای فعالان مشاغل خانگی و استفاده این افراد از صندوق بیمه اجتماعی کشاورزان، روستاییان و عشایر از دیگر موضوعاتی است که می‌توان مورد توجه قرار داد، گفت: از 330 رشته مشاغل خانگی حدود 149 رشته مشمول این فعالیت‌ها می‌شود.

وی توضیح داد: در رشته‌های حوزه صنایع دستی، فرش و کشاورزی، مناطق بالای 20 هزار نفر نیز می‌توانند از این بیمه استفاده کنند، در رشته‌های فرهنگی و هنری برای استفاده از این بیمه محدودیت سقف زیر بیست هزار نفر وجود دارد و حدود 91 درصد فعالان مشاغل خانگی می‌توانند از این بیمه استفاده کنند.

شریعتمداری ادامه داد: مدت‌ها بود که برای استانداردسازی و شرایط بهداشتی مشاغل خانگی که مواد غذایی را تولید می‌کنند با وزیر بهداشت و درمان مذاکراتی داشتیم که خوشبختانه موفق شدیم در 22 رسته شغلی برای توزیع و تولید مواد غذایی دستورالعملی را به تصویب برسانیم که با تعیین فروشگاه‌های مشخص و ناظر فنی به ازای هر 6تولیدکننده مواد غذایی یک ناظر فنی با تأیید وزارت بهداشت به تولید و توزیع مواد غذایی اطمینان بخشی دهد.

وی گفت: استاندارد سازی مشاغل خانگی در ماه گذشته با دستور هیئت وزیران به تصویب رسید، 76 درصد مشاغل خانگی یعنی حدود 240 هزار شغل طی سال‌های 96 تا 99 ایجاد و با پرداخت 2هزار میلیارد تومان منابع قرض الحسنه توسط بانوان پوشش داده شده است.