طی هفته های اخیر، قیمت گوشت قرمز در بازار به اوج خود رسید که هر یک از مغازه‌داران دلایلی برای این گرانی‌ها مطرح کردند، این درحالی است که بنابر اذعان مسئولان مبنی بر انباشت دام در واحدهای دامداری و کاهش تقاضا در برابر عرضه انتظار می رفت آب از آب تکان نخورد.

گرچه همه ساله در ایام پایانی سال بازار گوشت قرمز به بهانه‌های مختلف در سایه ضعف نظارت‌ها متشنج می شود و این امر بیش از پیش دهک‌های ضعیف جامعه را در تامین مایحتاج خود دچار مشکل می کند، اما در شرایط فعلی اقتصاد که خانوارها با مشکلات متعددی در معیشت خود روبرو هستند، انتظار می‌رود مسئولان تنظیم بازار تدابیری اتخاذ کنند تا شاهد هرج و مرج و گرانی بازار اقلام اساسی نباشیم.

بررسی‌ها از سطح بازار نشان می‌دهد که هر کیلو شقه گوسفندی بدون دنبه با نرخ ۱۳۰ تا ۱۴۰ هزار تومان، شقه گوساله ۱۲۰ تا ۱۳۰ هزار تومان، سردست گوسفندی ۱۴۰ تا ۱۵۰ هزار تومان، سردست گوساله ۱۳۰ تا ۱۴۰ هزار تومان و راسته گوسفندی ۱۵۰ تا ۱۶۰ هزار تومان و راسته گوساله ۱۴۰ تا ۱۵۰ هزار تومان در بازار عرضه می شود که نسبت به هفته‌های اخیر نوسان چشمگیری داشته است.

*نمودار تغییر قیمت گوشت از ابتدای سال ۹۹

بسیاری از مسئولان بر این باورند که قاچاق دام، اختلاف چندبرابری قیمت دام ایرانی آن سوی مرزها و تعدد واسطه گری و دلال بازی علت اصلی اختلاف قیمت درب دامداری تا بازار است، هر چند این پایان ماجرا نیست چرا که برخی از مسئولان اتخاذ تصمیمات خلق الساعه در حوزه گوشت همچون قیمت گذاری ۱۲۰ هزار تومانی برای گوشت وارداتی را علت التهاب بازار مطرح می‌کنند. هر چند مدیر عامل پشتیبانی امور دام در نشست خبری اخیر درباره تاثیر قیمت گذاری ۱۲۰ هزار تومانی برای گوشت قرمز منجمد وارداتی در بازار داخل گفت: با توجه به آنکه بنده موافق تاثیر‌گذاری این موضوع در افزایش قیمت داخل هستیم، بنابراین موضوع در تنظیم بازار مطرح و مصوبه یاد شده اصلاح شد و از این به بعد قیمت گوشت وارداتی براساس مدارک مثبته تعیین می‌شود.

حال به سراغ مسئولان ذی ربط می‌رویم تا از آخرین دلایل گرانی‌های اخیر و تاثیر قیمت گذاری ۱۲۰ هزار تومانی گوشت وارداتی بر بازار داخل و همچنین آینده بازار در ایام‌پایانی سال با خبر شویم:

تعدد واسطه‌گری و دلال بازی علت اصلی التهاب بازار گوشت

مجتبی عالی مدیر عامل اتحادیه دامداران کشور، در واکنش به صادرات دام زنده اظهار کرد: با توجه به آنکه ما خود واردکننده گوشت هستیم، از این رو گوشت تولیدی در داخل باید مورد استفاده قرار گیرد و به بازارهای هدف صادر نشود‌.

وی قیمت هر کیلو گوساله نر درب دامداری را ۴۱ هزار تومان و گوسفند ۵۰ هزار تومان اعلام کرد و افزود: با وجود تعدد واسطه و دلال، گوشت با نرخ های ۱۳۰ و ۱۵۰ هزار تومان بدست مصرف‌کننده می‌رسد، درحالیکه با حذف دلالان قیمت گوشت منطقی می‌شود.

عالی با اشاره به اینکه مشکلی در تولید دام نداریم، بیان کرد: علی رغم وضعیت مناسب تولید، گوشت با نرخ های بالایی بدست مصرف‌کننده می رسد، درحالیکه قیمت منطقی هر کیلو گوشت ۱۰۰ هزار تومان است که متاسفانه بررسی‌ها نشان می‌دهد که گوشت، جگر، کله پاچه و دیگر احشا دام با نرخ‌های بالایی ناشی از دلال بازی عرضه می‌شود.

مدیر عامل اتحادیه دامداران درباره آینده بازار گوشت بیان کرد: با توجه به برنامه ریزی وزارت جهاد برای تولید پیش‌بینی می‌شود که با تشدید نظارت‌ها و حذف عوامل واسطه و دلال، التهابی در بازار شب عید نخواهیم داشت.

وی قاچاق دام را یکی از دلایل گرانی در بازار اعلام کرد و گفت: با توجه به کیفیت بالای دام در کشور، تقاضا از سوی کشورهای عربی و حاشیه خلیج فارس برای گوسفند و گوساله بالاست که همین امر زمینه را برای خروج غیرقانونی دام فراهم می کند که در نتیجه بر التهاب بازار داخل دامن می‌زند.

این مقام مسئول با اشاره به اینکه گرانی‌های اخیر گوشت در بازار ارتباطی به قیمت‌گذاری گوشت وارداتی ندارد، بیان کرد: در شرایط فعلی تحریم برنامه ریزی برای تامین ذخایر استراتژیک و پر کردن انبارها یکی از وظایف دولت است، اما این قیمت گذاری تاثیری در بازار داخل ندارد چرا که قیمت گذاری ۱۲۰ هزار تومانی تنها برای گوشت گوساله است، درحالیکه قیمت گوشت گوسفندی در بازار داخل افزایش یافته است.

ذخیره سازی ۶۵ هزار تن گوشت داخلی

منصور پوریان رئیس شورای تامین کنندگان دام کشور ، با اشاره به اینکه کمبودی در عرضه دام نداریم، اظهار کرد: در حال حاضر وضعیت دام در بخش سبک و سنگین بسیار خوب است که با زایش‌های مناسب دام سبک و پروار مناسب دام سنگین در نیمه دوم سال بر جمعیت دام افزوده شده است.

وی افزود: با توجه به میزان حجم گوساله تولیدی و در کنار آن پروارهای جدید و همچنین زایش‌های مناسب پاییز در دام سبک، بخش تولید در فاز خوبی قرار دارد، اما در بخش گوشت به علت رکود بازار و میزان بالای تولید در بخش سبک و سنگین، میزان ذخیره‌سازی منجمد بسیار بالاست.

پوریان میزان ذخیره‌سازی منجمد را ۶۵ هزار تن اعلام کرد و گفت: ۵۰ هزار تن از میزان ذخیره سازی به گوساله و ۱۵ هزار تن گوسفند اختصاص دارد که با پایان تاریخ گوشت‌های بسته‌بندی، تولیدکننده دچار چالش می شود چرا که پروسه صنعتی شدن هزینه روی دست دامدار می‌گذارد.

رئیس شورای تامین‌کنندگان دام با بیان اینکه در بخش گوشت گرم بازار سیر عادی خود را طی می‌کند، افزود: هم اکنون دام به وفور در میادین موجود است که قبل از هیجانات گرانی، قیمت هر کیلو لاشه گوساله ۷۰ هزار تومان و لاشه گوسفند ۹۰ هزار تومان بود که متاسفانه اتخاذ تصمیمات خلق الساعه در حوزه دام و گوشت منجر به نوسانات قیمت و تحریک بازار می‌شود.

این مقام‌مسئول ادامه داد: با توجه به کاهش مصرف گوشت ناشی از ویروس کرونا و گران بودن فراورده های پروتئینی باید راهکارهایی برای تحریک تقاضا در بازار باید ایجاد شود.

به گفته وی، تا زمانیکه قیمت گوشت کاهش نیابد، امکان خرید و تحریک بازار وجود ندارد، به همین خاطر قرار است پشتیبانی امور دام برای تحریک تقاضا در اسفند گوشت منجمد با نرخ ۷۰ هزار تومان در بازار عرضه کند که همین موضوع بر تقاضا تاثیر گذار است.

رئیس شورای تامین کنندگان دام کشور خرید حمایتی دام و گوشت کشور را یکی دیگر از راهکارهای تحریک بازار برشمرد و گفت: بنده معتقدم تمرکز بر صادرات دام زنده کار اشتباهی است چرا که این موضوع بر تحریک دام داخل اثر می گذارد.

وی قیمت هر کیلو دام سبک درب دامداری را ۴۷ هزار تومان و دام سنگین ۳۷ هزار تومان اعلام کرد و گفت: براین اساس قیمت هر کیلو لاشه گوساله ۷۰ هزار تومان و لاشه گوسفندی ۹۲ هزار تومان است که متاسفانه به علت تعدد دلال و واسطه با نرخ های ۱۲۰، ۱۳۰ و ۱۵۰ هزار تومان در بازار عرضه می شود.

پوریان قیمت گذاری ۱۲۰ هزار تومانی گوشت وارداتی را یکی از دلایل گرانی در بازار اعلام کرد و گفت: اتخاذ تصمیمات خلق‌الساعه در حوزه گوشت تاثیر منفی در بازار می‌گذارد چرا که برخی مغازه‌داران به دنبال بهانه برای افزایش یا ثبات قیمت های بالا در بازار هستند.

این مقام مسئول با اشاره به اینکه قیمت‌گذاری برای گوشت وارداتی در محدوده ۱۲۰ هزار تومان امری اشتباه است، تصریح کرد: با وجود انکه پشتیبانی امور دام هر کیلو گوساله داخلی را با نرخ ۷۲ هزار و ۵۰۰ تومان خریداری می کند، از این رو قیمت گذاری ۱۲۰ هزار تومانی برای گوشت وارداتی منجر به تحریک قیمت بازار داخل می شود‌.

دامداران سلیقه‌ای قیمت‌گذاری می‌کنند

علی اصغر ملکی رئیس اتحادیه گوشت گوسفندی، از افزایش ۱۰ هزار تومانی قیمت گوشت طی هفته های اخیر در بازار خبر داد و گفت: هم اکنون هر کیلو شقه گوسفندی بدون دنبه با نرخ ۱۱۵ هزار تومان به مغازه دار و ۱۲۵ تا ۱۳۰ هزار تومان مصرف کننده عرضه می‌شود.

وی با اشاره به اینکه دام به میزان کافی در میادین نیست، افزود: تاخیر در عرضه از سوی دامداران منجر به کمبود دام در میادین شده است.

ملکی با بیان اینکه گرانی‌های اخیر ارتباطی به قاچاق دام ندارد، گفت: هم اکنون قاچاق دام به میزانی نیست که بر کمبود یا گرانی تاثیر گذار باشد.

رئیس اتحادیه گوشت گوسفندی ادامه داد: قیمت گوشت در بازار را عرضه و تقاضا تعیین می کند به طوریکه با کاهش عرضه، قیمت‌ها افزایش می یابد. به گفته وی، با کنترل مرزها توسط مرزبانی و کاهش قیمت دلار، انگیزه برای قاچاق تا حدودی کاهش یافته اما به دلیل گستردگی‌مرزها امکان خروج باز هم وجود دارد.

ملکی قیمت کنونی هر کیلو دام زنده را ۵۵ هزار تومان اعلام کرد و گفت: با توجه به آنکه مقدار زیادی دام در مناطق گرمسیری داریم، پیش‌بینی می‌شود که اگر شرایط بارندگی همانند هفته اخیر باشد، به علت صحرای مناسب، دام‌های جنوب کشور در ایام‌پایانی سال آماده کشتار خواهند شد که با این وجود نوسان چندانی در بازار نخواهیم داشت.

این مقام‌مسئول با بیان اینکه خبری از انباشت دام در واحدهای دامداری نیست، افزود: افرادی که اظهاراتی مبنی بر انباشت دام و صادرات را مطرح می‌کنند، تنها به دنبال منافع خود هستند، در حالیکه با صادرات دام طوفان در بازار به راه می‌افتد.

وی با اشاره به اینکه واردات گوشت صرفه اقتصادی ندارد، بیان کرد: با وجود آنکه واردات گوشت از قیمت داخل گرانتر است، به همین خاطر باید داشته های خودمان را برای تنظیم بازار نگه داریم چرا که کیفیت گوشت داخل به مراتب بالاتر از وارداتی است.

به گفته ملکی، هم اکنون قیمت گوسفندی ایرانی در عراق ۱۲۰ هزار تومان و امارات بالاتر است که برخی افراد به سبب منافع خود، اظهاراتی مبنی بر کمبود و افزایش قیمت مطرح می‌کنند. رئیس اتحادیه گوشت گوسفندی درباره تاثیر قیمت‌گذاری ۱۲۰ هزار تومانی گوشت وارداتی در بازار داخل بیان کرد: زمانیکه قیمت گوشت از کشورهای واردکننده همچون برزیل و گرجستان افزایش یافته، از این رو با واردات گوشت با دلار نیما قیمت بالارفته است.

با توجه به کمبود دام در میادین، دامداران قیمت‌های سلیقه‌ای را مطرح می‌کنند، هرچند به سبب افزایش قیمت نهاده‌ها همچون جو به ۵ هزار تومان به دنبال تامین هزینه‌هایشان هستند.