بررسی گزارشات مالی 9 ماهه امسال خودروسازان نشان می دهد ایران خودرو در فروش محصولات خود رشد 99 درصدی را نسبت به مدت مشابه سال قبل تجربه کرده و میزان فروش این گروه خودروسازی طی این مدت تقریباً 2 برابر شده است. در عین حال، طی همین بازه زمانی فروش محصولات گروه سایپا کاهش 11 درصدی را تجربه کرده است.

اما نکته مهم در هر شرکت، سودآوری و حفظ منافع مالی سهامداران توسط مدیرعامل و هیات مدیره است که بررسی دقیق گزارش های مالی 9 ماهه اول، نتایج قابل توجهی را به همراه دارد. طی 9 ماهه اول امسال، زیان انباشته ایران خودرو نسبت به مدت مشابه سال قبل 79 درصد و زیان انباشته سایپا 42 درصد افزایش داشته است.

به عبارت دیگر ایران خودرو طی 9 ماهه امسال از نظر تعداد خودروهای فروخته شده با رشد 15 درصدی روبرو بوده و از نظر مبلغ حاصل از فروش 99 درصد افزایش داشته است. در مقابل، سایپا از نظر تعداد خودروهای فروخته شده با کاهش 32 درصدی روبرو شده و مبلغ فروش محصولاتش نیز 11 درصد افت داشته است. در این شرایط، زیان انباشته ایران خودرو 79 درصد و زیان انباشته سایپا 42 درصد بیشتر شده است.

در نهایت باید گفت وضعیت صورت های مالی خودروسازان نشان می دهد افزایش تولید باعث رشد زیان خودروسازان شده است. البته طی سال های قبل نیز خودروسازان با زیان روبرو می شدند که معمولاً با تجدید ارزیابی دارایی ها، خود را به سوددهی می رساندند اما امسال ظاهراً این اتفاق نخواهد افتاد.

(پرانتزها نشان دهنده اعداد منفی است)

این اتفاق در شرایطی افتاده که مسئولان وزارت صنعت و مدیران خودروساز همواره وعده افزایش تیراژ تولید را داده اند و این اتفاق را عاملی برای کاهش قیمت تمام شده تولید و بهبود قیمت خودرو برای مصرف کنندگان عنوان کرده اند.

از سویی، مدتی قبل خودروسازان افزایش 50 درصدی تیراژ تولید خود را منوط به آزادسازی قیمت ها دانسته و در این خصوص رایزنی هایی نیز با مسئولان دولتی صورت گرفته است.

در آن زمان طبق طرحی که در جلسات سازمان گسترش و با حضور خودروسازان و مدیران وزارت صنعت مصوب شد، قرار شد 55 درصد خودروهای تولیدی توسط شورای رقابت قیمت‌گذاری شوند و قیمت 45 درصد باقی خودروها خارج از شورای رقابت و توسط هیأت مدیره شرکت‌های خودروساز مشخص شود.

البته این طرح اجرایی نشد و به موازات آن، نمایندگان مجلس طرحی برای عرضه خودرو در بورس کالا را پیگیری کردند. در این راستا کمیسیون صنایع و معادن مجلس، ماده 4 طرح تحول صنعت و بازار خودرو اعاده شده از شورای نگهبان را اصلاح کرد که بر اساس آن مقرر شد شورای رقابت از پروسه قیمت‌گذاری خودرو حذف شود و خودروهای تولید داخل در بورس عرضه شوند.

در این ماده، تعیین قیمت پایه عرضه خودرو در بورس توسط سازمان حمایت از مصرف کننده صورت می گیرد و ساز و کار تحقق این امر باید در بورس مهیا شود. علاوه بر عرضه خودرو در بورس، مسائلی مانند کیفیت، بومی سازی، قطعه سازان و خدمات پس از فروش نیز در این طرح بررسی شده است.