روح اله لطیفی - سخنگوی گمرک ایران - گزارشی از وضعیت تجارت خارجی ایران از دولت هفتم تا دوازدهم اعلام کرد.

واردات ۸۳۰ میلیون دلاری

بر اساس این گزارش، از سال ۱۳۷۶ تا پایان سال گذشته، تجارت خارجی ایران ۱۷۱۴میلیارد و ۹۳۳ میلیون دلار بوده است که سهم واردات ۸۳۰ میلیون و ۴۰۵ هزار تن به ارزش ۹۴۷ میلیارد و ۴۱۴ میلیون دلار و سهم صادرات نیز یک میلیارد و ۴۱۹ میلیون تن به ارزش ۷۶۷ میلیارد و ۵۱۹ میلیون دلار ثبت شده است.

سخنگوی گمرک در این رابطه با بیان اینکه توجه به تجارت خارجی، به ویژه صادرات غیر نفتی در سال های پس از جنگ تحمیلی آغاز شد و به فراخور باور دولتمردان، توانمندی تولیدکنندگان و پیگیری تجار در بازارهای بین الملل و کشش بازار در کشورهای مختلف تغییرات محسوسی ایجاد شد، گفت: البته آمارها مویدآن است که هرگاه نفت ازلحاظ حجم و ارزش فروش بیشتری داشته توجه به تجارت غیر نفتی را هم تحت تاثیر قرار داده است.

اوضاع تجارت در دولت هفتم

وی افزود : درچهار سال دولت هفتم، کل تجارت خارجی ایران ۱۴۱ میلیون و ۴۰۸ هزار تن به ارزش ۶۹ میلیارد و ۷۷میلیون دلار بوده است که سهم واردات ۸۶ میلیون و ۴۰۸ هزار تن به ارزش ۵۶ میلیارد و ۶۷ میلیون دلار و سهم صادرات غیر نفتی ۵۵ میلیون تن به ارزش ۱۳ میلیارد و ۱۰ میلیون دلار بوده است.

لطیفی در توضیح این دوره چهار ساله گفت: سال ۱۳۷۶ معادل ۸.۶ میلیون تن کالا به ارزش دو میلیارد و ۸۷۳ میلیون دلار صادر شد که این میزان کمترین حجم و ارزش صادرات غیرنفتی در ۲۴ سال گذشته بوده است، واردات در این سال ۲۱.۸میلیون تن به ارزش ۱۴.۲میلیارد دلار بوده است . درسال ۱۳۷۷ هم ۱۴.۴میلیون تن کالا به ارزش سه میلیارد و ۱۳ میلیون تن صادر شد و ۱۶.۳میلیون تن کالا به ارزش ۱۴.۳میلیارد دلار واردات صورت گرفته که از لحاظ حجم واردات کمترین میزان در ۲۴ سال گذشته بوده است. در سال ۱۳۷۸ نیز ۱۷.۵میلیون تن کالای غیر نفتی به ارزش سه میلیارد و ۳۶۰ میلیون دلار صادر شده و ۲۱ میلیون و ۵۴۸ هزار تن کالا به ارزش ۱۲.۷ میلیارد دلار وارد شده است که از لحاظ ارزش کالای وارداتی این رقم کمترین میزان واردات در ۲۴ سال گذشته بوده است. در سال ۱۳۷۹، ۱۴.۲ میلیون تن کالا به ارزش سه میلیارد و ۷۶۲میلیون دلار صادر شده و ۲۶.۷ میلیون تن به ارزش ۱۴ میلیارد و ۸۶۵ میلیون دلار نیز وارد شده است.

کمی رشد در دولت هشتم

سخنگوی گمرک درخصوص کارنامه تجارت خارجی در دولت هشتم اعلام کرد که از سال ۱۳۸۰ تا ۱۳۸۳ و در زمان دولت هشتم تجارت خارجی اندکی رشد را تجربه کرد و ۱۸۲ میلیون تن کالا به ارزش ۱۲۴ میلیارد دلار، وارد یا صادر شد که سهم صادرات ۶۳.۱ میلون تن به ارزش ۲۱ میلیارد و ۶۵۱ میلیون دلار بود و ۱۱۹میلیون تن به ارزش ۱۰۲میلیارد و ۳۸۱میلیون دلار، سهم واردات در این دوره چهار ساله بود.

وی افزود: در سال های ۱۳۸۰ تا ۱۳۸۳ به ترتیب ۱۶.۲ و ۱۳.۳ و ۱۵.۴ و ۱۸ میلیون تن کالای غیر نفتی به ارزش های چهار میلیارد و ۲۲۴، چهار میلیارد و ۶۰۸، پنج میلیارد و ۹۷۲ و شش میلیارد و ۸۴۷ میلیون دلار صادر شد و به ترتیب ۲۷.۴ و ۲۶.۹ و ۳۰.۱ و ۳۴.۴ میلیون تن به ارزش های ۱۸ میلیارد و ۱۱۹ میلیون، ۲۲میلیارد و ۲۷۵ میلیون ،۲۶ میلیارد و ۵۹۸ میلیون و ۳۵ میلیارد و ۳۸۸ میلیون دلار وارد کشور شد.

رشد محسوس در دولت نهم

لطیفی درخصوص تجارت خارجی دولت نهم توضیح داد که تجارت خارجی دولت نهم ۴۳۹.۲ میلیون تن کالا به ارزش ۳۶۸ میلیارد و ۶۳۶ میلیون دلار بود که سهم صادرات غیر نفتی ۱۱۸ میلیون تن به ارزش ۱۳۳ میلیارد و ۷۵۱ میلیون دلار و سهم واردات ۱۶۴.۸ میلیون تن به ارزش ۱۸۵ میلیارد و ۴۵۰ میلیون دلار بوده است که هم در صادرات و هم در واردات رشد محسوسی را کشور تجربه کرده است.

سخنگوی گمرک توضیح داد: دربین سال های ۱۳۸۴ تا ۱۳۸۷ به ترتیب ۲۵ میلیون، ۲۷.۷ میلیون، ۳۲.۱ میلیون و ۳۳.۲ میلیون تن کالای غیر نفتی به ارزش ۱۰ میلیارد و ۴۷۴ میلیون، ۱۲ میلیارد و ۹۹۷ میلیون، ۱۵ میلیارد و ۳۱۲ میلیون و ۱۸ میلیارد و ۳۳۳ میلیون دلار صادرشد و ۳۵.۴ میلیون، ۴۳.۵ میلیون،۴۱.۷ میلیون و ۴۴.۱ میلیون تن کالا به ارزش های ۳۹ میلیارد و ۲۴۷ میلیون، ۴۱ میلیارد و ۷۲۲ میلیون، ۴۸ میلیارد و ۴۳۹ میلیون و ۵۶ میلیارد و ۴۲ میلیون دلار وارد کشور شد.

تجارت ۴۳۹ میلیون دلار دولت دهم

دبیر شورای اطلاع رسانی گمرک در مورد تجارت خارجی دولت دهم اعلام کرد که در این دولت و از سال ۱۳۸۸ تا پایان ۱۳۹۱ معادل ۴۳۹ میلیون و ۲۲۱ هزارتن کالا به ارزش ۳۶۸ میلیارد و ۶۳۶ میلیون دلار بین ایران و سایرکشورها معامله شد که ۲۶۴ میلیون و ۲۲۱ هزار تن به ارزش ۱۳۳ میلیارد و ۷۵۱میلیون دلار صادرات کالاهای غیر نفتی ایران و۱۷۵میلیون تن کالا به ارزش ۲۳۴ میلیارد و ۸۸۵ میلیون دلار از کشورهای دیگر به ایران صادر شد.

لطیفی توضیح داد: در این دوره به ترتیب از سال های ۱۳۸۸ تا ابتدای سال ۱۳۹۲ معادل ۴۷.۵ میلیون، ۶۰.۲ میلیون، ۷۷.۸ میلیون و ۷۸.۷ میلیون تن کالای غیرنفتی به ارزش های ۲۱.۹ میلیارد، ۲۶.۵ میلیارد، ۴۴ میلیارد و ۴۱.۳ میلیارد دلار به سایر کشورها صادر شد و ۵۱.۹ میلیون (بالاترین میزان وزنی واردات در ۲۴ سال گذشته)،۴۵.۳ میلیون، ۳۸.۳ میلیون و ۳۹.۴ میلیون تن به ارزش های ۵۵ میلیارد و ۲۸۷ میلیون، ۶۴ میلیارد و ۴۵۰ میلیون (بالاترین میزان ارزشی واردات در ۲۴سال گذشته)، ۶۱.۸ میلیارد و ۵۳ میلیارد و ۳۴۸میلیون دلار کالا از سایر کشورها خریداری شد.

تجارت خارجی ایران در دولت ۱۱ و ۱۲

سخنگوی گمرک در رابطه با کارنامه تجارت خارجی دولت یازدهم نیز توضیح داد که از سال ۱۳۹۲ تا پایان سال ۱۳۹۵ معادل ۵۶۳ میلیون و ۷۵۱ هزار تن کالا به ارزش ۳۶۷ میلیارد و ۸۳۹ میلیون دلار بین ایران و سایر کشورها داد و ستد شد که ۴۱۸.۵ میلیون تن به ارزش ۱۷۹ میلیارد و ۳۳۸ میلیون دلار آن را صادرات شامل می شود و ۱۴۵میلیون و ۲۵۱ هزار تن به ارزش ۱۸۸ میلیارد و ۵۰۱میلیون دلار آن واردات بوده است.

لطیفی توضیح داد: از سال ۱۳۹۲ تا ۱۳۹۵به ترتیب ۹۳.۸میلیون، ۱۰۰.۷ میلیون، ۹۳.۹میلیون و ۱۳۰ میلیون تن کالای غیر نفتی به ارزش های ۴۱ میلیارد و ۸۴۸ میلیون، ۵۰ میلیارد و ۵۶۱ میلیون دلار (بالاترین میزان ارزش صادرات غیر نفتی در کشور) از کشورمان صادر شد و ۳۳.۶ میلیون،۴۳ میلیون، ۳۵.۱میلیون و ۳۳.۴ میلیون تن کالا به ارزش های ۴۹ میلیارد و ۷۰۹ میلیون، ۵۳ میلیارد و ۵۶۹میلیون، ۴۱میلیارد و ۵۳۹ میلیون و ۴۳ میلیارد و ۶۸۴ میلیون دلار نیز واردات داشتیم.

آنطور که لطیفی در مورد وضعیت تجارت خارجی در دولت دوازدهم اعلام کرده است، از ابتدای سال ۱۳۹۶ تا اول سال ۱۴۰۰ بیش از ۶۴۰ میلیون تن کالا به ارزش ۳۴۷میلیارد و ۷۸۲میلیون دلار تبادل شد که سهم صادرات ۵۰۰ میلیون تن به ارزش ۱۶۷ میلیارد و ۶۵۲ میلیون دلار و سهم واردات ۱۴۰ میلیون تن کالا به ارزش ۱۸۰ میلیارد و ۱۳۰ میلیون تن بوده است.

لطیفی توضیح داد: ۱۳۲.۹ میلیون تن کالا به ارزش ۴۶ میلیارد و ۹۸۲ میلیون دلار در سال ۱۳۹۶ ، ۱۱۸ میلیون تن به ارزش ۴۴ میلیارد و ۶۷۰ میلیون دلار در سال ۱۳۹۷ ، ۱۳۵ میلیون تن (بالاترین میزان حجمی صادرات در کشور) کالا به ارزش ۴۱ میلیارد دلار در سال ۱۳۹۸ و ۱۱۳.۷ میلیون تن کالا به ارزش ۳۵ میلیارد دلار کالای غیر نفتی در سال ۱۳۹۹ صادر شده است. همچنین ۳۸میلیون و ۸۵۶ هزار تن به ارزش ۵۴ میلیارد و ۴۵۹ میلیون دلار در سال ۱۳۹۶ ، ۳۲ میلیون و ۳۵۶ هزار تن به ارزش ۴۳ میلیارد و ۱۶۹ میلیون دلار در سال ۱۳۹۷ ، ۳۵ میلیون تن به ارزش ۴۳.۷ میلیارد دلار در سال ۱۳۹۸ و ۳۳.۷ میلیون تن کالا به ارزش ۳۸.۹میلیارد دلار در سال ۱۳۹۹ به کشور وارد شده است.

سخنگوی گمرک ادامه داد: در ۲۴ سال گذشته به دلیل وابستگی به فروش نفت و شرایط سیاسی و بین المللی کشور تراز تجاری کشور به غیر از سال ۱۳۹۷ که مثبت یک و نیم میلیارد و سال ۱۳۹۴ که مثبت ۸۹۰ میلیون دلار بوده، منفی بوده است. (در سال به منفی بیش از ۳۰میلیارد دلار رسیده است)

وی در خصوص ارزش کالاهای وارداتی و صادراتی در سال های گذشته گفت: درسال های اخیر هر کیلو کالای صادراتی به طور متوسط ۳۰ تا ۳۸ سنت بوده و بالاترین میزان نیز مربوط به سال ۱۳۹۰ با ۵۶ سنت بوده است. در موضوع کالاهای وارداتی نیز درسال های اخیر هر کیلو یک دلار و ۲۵ سنت بوده که بالاترین ارزش متوسط واردات درکیلو در ۲۴ سال گذشته نیز به سال ۱۳۹۰ با یک دلار و ۶۱سنت بر می گردد. پایین ترین میزان ارزش صادرات نیز به سال ۱۳۷۸ با ۱۹سنت برای هر کیلوگرم و برای واردات نیز پایین ترین میزان ارزش به ازای هرکیلو با ۵۵ سنت به سال ۱۳۷۹ برمی گردد.

لطیفی یاد آور شد: از سال ۱۳۷۶ تا کنون روند تجارت خارجی کشور رشد چشمگیری پیدا کرده است و با توجه بیشتر به ظرفیت های داخلی و تولید کالاهای با ارزش افزوده بیشتر و تمرکز برصادرات کالاهای غیر نفتی با منطقه و کشورهای دنیا می توان صادرات کشور را سالانه ۱۰۰ میلیارد دلار هدف گذاری کرد که این رقم فقط ۱۰ درصد واردات کشورهای همسایه ما از دنیا است.

به گفته لطیفی، از سال ۱۳۹۳ صادرات میعانات گازی به آمار تجارت غیر نفتی کشور افزوده شده است که این نکته برای علاقمندان به حوزه تجارت، برای تحلیل هرچه بهتر این حوزه ضروری به شمار می آید.