افشین صدر دادرس با بیان اینکه وضعیت نهاده‌های دامی روز به روز بدتر می‌شود، گفت: به دلیل کاهش علوفه مرتعی، دامداران دام سبک مجبور هستند که در این شرایط برای تغذیه دام‌هایشان از نهاده دستی استفاده کنند. تغذیه دستی هم با این شرایط تخصیص ارز برای واردات نهاده‌ها، بحرانی است.

وی ادامه داد: اسفندماه سال گذشته مسئولان اظهار کردند که ۴ میلیون تن نهاده در گمرکات مانده است. ۲۰ روز پیش هم باز اعلام شد که این میزان نهاده در کمرگ باقی مانده است. معلوم نیست چرا این میزان نهاده بعد از ۴ ماه هنوز ترخیص نشده است.

مدیر عامل اتحادیه دام سبک اضافه کرد: وقتی نهاده به دست دامدار نرسد دامدار مجبور می‌شود بره‌ها و دام‌های مولد خود را بفروشد. به جز استان‌های شمال غربی که وضعیت بهتر است در باقی نقاط کشور کسی توان پروارکردن بره‌های تازه به دنیا آمده را ندارد و همین امر منجر به فروش دام‌های چاق و لاغر شده است.

اگر بره‌ای نباشد، گوشتی هم نخواهد بود

وی در ادامه به رونق قاچاق دام سبک در نواحی غربی کشور اشاره کرد و گفت: شرایط موجود باعث شده که قاچاق دام سبک رونق بگیرد؛ به طوری که قاچاقچیان بره و میش‌های مولد را خریداری می‌کنند و به استان‌های جنوبی می‌برند و پس از اینکه دام وزن گرفت و آماده شد در فصول مورد نظر آن را به خارج از کشور قاچاق می‌کنند. که عمدتا به کردستان عراق هم قاچاق می‌شود. اهمیت دام‌های مولد از این جهت است که آنها تولیدکننده بره هستند و وقتی آنها را از دست بدهیم در نتیجه هیچ بره‌ای در کشور نداریم و امکان تامین گوشت هم وجود ندارد.

صدر دادرس با بیان اینکه اسفندماه بره‌ها به دنیا می‌آیند و اردیبهشت و خرداد ماه بخشی از آن‌ها به واحدهای پرورابندی فرستاده و بخشی دیگر نیز توسط دامداران نگهداری می‌شوند، گفت: این دام‌ها برای ۶ماهه دوم سال پروار می‌‌شوند و اگر علوفه در مراتع نباشد و امکان تغذیه دستی هم فراهم نشود در نتیجه دامی پروار نخواهد و در ۶ماه دوم سال به کمبود گوشت مواجه خواهیم شد.

وی در بخش دیگری از صحبت‌هایش به طرح خرید حمایتی دام عشایر اشاره کرد و گفت:طرح خرید حمایتی دام عشایر چندی پیش در شورای تخصصی قیمت‌گذاری مصوب و ابلاغ شد ولی هنوز اجرایی نشده زیرا اعتباراتی برای آن تخصیص داده نشده است. از طرفی از بهمن ماه سال گذشته برای کل دام سبک کشور درخواست خرید حمایتی داشتیم ولی متاسفانه شورای قیمت‌گذاری فقط دام عشایر را مشمول حمایت دیده و علی‌رغم پیگیری‌ها ما برای تعمیم آن ولی تاکنون اتفاقی نیوفتاده است.

مدیر عامل اتحادیه دام سبک کشور اضافه کرد: معاونت امور دام وزارت جهاد کشاورزی طرحی برای مقابله با خشکسالی ارائه داده است که اگر اجرایی شود نتایج خوبی در پی خواهد داشت. ولی متاسفانه برای آن طرح هم هنوز اعتباری تخصیص داده نشده است به نظر می‌رسد عادت کرده‌ایم که هزینه‌های بیشتری برای غفلت‌ها بپردازیم و وقتی دام کشور نابود و دامداران ورشکست شدند تازه به فکر راه چاره می‌افتیم که قطعا دراین واردات راه چاره خواهد بود.

به گفته وی با این شرایط قطعا در نیمه دوم سال با کمبود گوشت در کشور مواجه خواهیم شد.

دامداران دام سبک در فروش دام ۲۰ هزارتومان ضرر می‌کنند

وی در پاسخ به این سوال که قیمت تمام شده دام سبک برای دامداران چقدر است، گفت: قیمت تمام شده دام سبک برای دامدار بیش از ۷۰ هزارتومان است اما در حال حاضر میانگین قیمت خرید آن در سطح کشور ۴۵ تا ۵۰ هزارتومان است که قیمت بسیار کمی است. زیرا نهاده دولتی نیست و دامدار مجبور است جوی ۶هزارتومانی، یونجه ۴هزارتومانی و کاه ۳۴۰۰ تومانی بخرد و قطعا قیمت تمام شده بالا می‌رود.

مدیر عامل اتحادیه دام سبک کشور در ادامه گفت: هیچ اقدام حمایتی تا کنون در این بخش نشده و به نظر می‌رسد دام سبک کشور به کل فراموش شده است و دامداران در حال ورشکستگی هستند.

عمده تولیدات دام سبک کشور در سامانه‌های روستایی و کوچ‌رو

این فعال صنعت دامپروری در ادامه گفت:در کشور براساس تقسیم‌بندی‌های معاونت امور دام وزارت جهاد کشاورزی چهارسامانه پرورشی داریم. سامانه بسته صنعتی که تغذیه آن کاملا دستی است. سامانه مزرعه‌ای که تغذیه آن دستی و بر سرمزارع است و این دو دسته ۵ درصد دام سبک کشور را تشکیل می‌دهند. سامانه سوم نیز سامانه روستایی است که تغذیه آنها پس چر مزارع، مراتع و دستی صورت می‌گیرد. سامانه پرورشی کوچ‌رو که تغذیه آنها دستی، مزارع و مراتع است. سامانه‌های روستایی و کوچ رو ۹۵ درصد دام سبک کشور را تشکیل می‌دهند.

سهمیه دام‌های سنتی کم شد و همان هم به آنها نرسید

وی در ادامه به سامانه بازارگاه نیز اشاره کرد و گفت:در بهمن ۱۳۹۸ که سامانه بازارگاه راه‌اندازی شد. اتحادیه‌های مرکزی از روند توزیع حذف شدند و تصدی‌گری به جهاد کشاورزی استان‌ها و شهرستان‌ها واگذار شد. نتیجه این شد که سهمیه دام‌های سنتی را کم در نظر گرفتند و از طرفی مکانیزم توزیع هم به گونه‌ای بود که همان سهمیه کم هم به آن‌ها نرسید و دامداران دام سبک در سال ۱۳۹۹ مجبور شدند که نهاده‌های مورد نیاز خود را از بازار آزاد تهیه کنند.

خرید حمایتی دام سبک در استان‌هایی با خشکسالی حاد/ توجه به صادرات

صدر دادرس در پایان گفت:طرح مقابله با خشکسالی وزارت جهاد طرح خوبی است که باید اعتبار آن تامین شود. بایستی برنامه خرید حمایتی دام سبک در استان‌هایی که خشکسالی حاد دارند در دستور کار قرار گیرد. همچنین صادرات دام سبک نیز می‌تواند در این بخش موثر باشد. سه ماه یعنی تا پایان شهریور ماه برای صادرات فرصت داریم ولی مسئولان برنامه‌ای برای این موضوع ندارند. همچنین بایستی نهاده مورد نیاز دام تامین و مکانیزم توزیع نهاده‌های دام سبک نیز تغییر کند.