در عصر حاضر، رفاه اجتماعی همواره به عنوان یکی از اصلی‌ترین دغدغه‌های دولت‌ها و سیاستگذاران بوده است و همواره تلاش کردند با تدوین سیاست‌های مختلف در راستای افزایش رفاه اجتماعی گام بردارند.

اما باید توجه داشت که تورم با افزایش قیمت‌ها، برخلاف سیاست‌های فقرزدایی قدرت خرید مردم را کاهش می‌دهد و رفاه آنان را تحت تاثیر قرار می‌دهد.

وضعیت نرخ تورم در ۲۰ سال گذشته

بررسی داده‌های آماری نشان می‌دهد که از دهه ۱۳۸۰ تا کنون نرخ تورم تک رقمی فقط طی دو سال پیاپی ۱۳۹۵ و ۱۳۹۶ ثبت شده است.

افزایش تورم در موج اول سال ۱۳۸۷ را می‌توان حاصل افزایش نقدینگی در اقتصاد کشور دانست. موج دوم در سال‌های ۱۳۹۰ تا ۱۳۹۲ را باید به دور اول تحریم‌ها مرتبط دانست.

طبق آخرین داده‌های آماری نرخ تورم روستایی طی سال‌های ۱۳۸۷ تا ۱۳۹۲ و نیز سال‌های ۱۳۹۵ تا ۹۹ از نرخ تورم شهری پیشی گرفته که به نظر می‌رسد به دلیل وابسته بودن روستاها به شهرها و افزایش شدت آن در شرایط تورم خاص است و در نتیجه تاثیر تورم در سال‌های مذکور بر خانوارهای روستایی بیشتر بوده است.

در مناطق شهری، گروه «مسکن، آب، برق، گاز و سوخت‌ها» دارای بیشترین وزن بوده، در حالی که در مناطق روستایی گروه «خوراکی‌ها و آشامیدنی‌ها» بیشترین وزن در سبد خانوار را به خود اختصاص داده است. بنابراین هرگونه تغییر قیمت در این بخش‌ها اثرات متفاوتی بر خانواردهای روستایی و شهری دارد.

افزایش هزینه‌های حمل و نقل (به واسطه افزایش قیمت سوخت، افزایش قیمت قطعات خودرو و غیره) به طور غیرمستقیم بر افزایش قیمت‌ها در مناطق روستایی اثر بیشتری دارد.

افزایش تورم در سال‌های اخیر حاصل افزایش حجم نقدینگی، افزایش قیمت دلار، افزایش تورم انتظاری که تورم کاذب را در پی داشته و افزایش تقاضای یکباره برخی از اقلام مانند مرکبات، مواد شوینده و مواردی از این قبیل به علت شیوع بیماری کرونا است.

پیش‌بینی نرخ تورم تا پایان سال ۱۴۰۰

مرکز آمار و اطلاعات راهبردی وزارت تعاون به کمک آمار و اطلاعاتی که در اختیار داشت نرخ تورم سالیانه در ماه‌های مختلف سال ۱۴۰۰ را پیش بینی کرده است. براساس این گزارش در اردیبهشت ماه پیش بینی کرده بود که رقم ۴۱.۲ درصد که تقریبا با ۰.۲ درصد اختلاف محقق شد. همچنین در خردادماه نیز نرخ تورم سالیانه ۴۳.۴ درصد را پیش بینی کرد که رقم ۴۳ درصد محقق شد.

مرکز آمار و اطلاعات راهبردی وزارت تعاون اعلام کرد که پیش بینی می‌کند نرخ تورم در سه ماه تابستان نزدیک به ۴۵ درصد باشد. یعنی به ترتیب در تیر، مرداد و شهریور برابر ۴۴.۵، ۴۵ و ۴۴.۷ درصد باشد.

براساس پیش بینی این مرکز نرخ تورم از اول پاییز روند نزولی خواهد داشت و در آذرماه ۳۸.۲ درصد برسد. همچنین این افت نرخ تورم در سه ماه پایانی سال ۱۴۰۰ براساس پیش‌بینی مرکز آمار و اطلاعات راهبردی وزارت تعاون نه تنها ادامه خواهد داشت بلکه به کمترین رقم از ابتدای سال خواهد رسید. به این صورت که در دی ماه ۳۵.۶ درصد،‌ بهمن ماه ۳۲.۷ درصد و در آخرین ماه سال نیز برابر ۲۹.۸ درصد برسد.