چند وقتی است پای خودروهای خارجی مونتاژی به کشور باز شده است. خودروهایی که یا چینی یا روسی هستند و در داخل کشور به صورت CKD وارد می شوند و شرکت های خصوصی آنها را به فروش می رسانند.

نکته جالبی که این بین وجود دارد، چگونگی نحوه فروش و تعیین قیمت آنهاست که سوالی را در ذهن ها ایجاد کرده است، چرا که در حال حاضر تعیین قیمت و نحوه فروش خودروهای داخلی یک سالی است که مشخص شده و قیمت خودروهای داخلی را شورای رقابت تعیین می کند و به روش قرعه کشی به دست مشتریان می رسد.

این روزها کافی است سری به فضای مجازی بزنیم و از قیمت خودروهای تازه به دوران رسیده با خبر شویم، خودروهایی که در مقایسه با دیگر خودرو‌های خارجی کیفیت مطلوبی ندارند و هر روز شاهد گران‌تر شدن آنها هستیم. جالب توجه اینجاست که قیمت‌های بازار هم هیچ قاعده و قانونی ندارند و اگر به همین منوال پیش برویم، نرخ بخش زیادی از مدل‌های مختلف خودرو‌های چینی به زودی از مرز یک میلیارد تومان در بازار خواهد گذشت.

این در حالی است که با یک حساب و کتاب سرانگشتی، می‌توان به این نتیجه رسید که نرخ خودرو‌های چینی در بازار برای مشتری بیش از حد گران تمام می‌شود. اما چند سوال این بین به وجود می آید، پس چه کسی مسئول نوسانات قیمت خودرو‌های چینی در بازار است و کدام نهاد ناظر بر عملکرد مونتاژ کنندگان خودرو نظارت می‌کند؟

چرا قیمت خودرو‌های چینی روند صعودی طی می‌کند در حالی که می‌تواند این‌گونه نباشد؟ وقتی از مسئولان وزارت صمت که معلوم نیست چرا این روز‌ها به گوشه نشینی روی آورده اند نا امید می‌شویم ناچاریم به سراغ کارشناسان صنعت خودرو برویم تا جواب سوالات خود را بگیریم.

چگونگی نحوه قیمت گذاری خودروهای خارجی در بازار؟

مهدی دادفر دبیر انجمن وارد کنندگان خودرو، با اشاره به چگونگی نحوه قیمت گذاری خودروهای خارجی در بازار، گفت: سازمان حمایت مسئول قیمت گذاری خودروهای چینی و روسی است، اما اگر خودرویی خارجی باشد، بازار قیمت آن را تعیین می کند و نهاد ناظری بر آن نظارت ندارد، اما سازمان حمایت نظارت ارشادی دارد.

دبیر انجمن وارد کنندگان خودرو در پاسخ به سوالی مبنی بر اینکه چرا نحوه فروش خودروهای خارجی نسبت به ایرانی ها متفاوت است؟گفت: اکنون خودروسازان خارجی به این نحوه خودرو را می فروشند که در یک روز فرصت دارند ثبت نام کنند و همان روز باید مبلغ مورد نظر را بفروشند.

دادفر گفت: اکنون تمام خودروهای وارداتی به صورت CKD با حداقل 20 درصد داخلی سازی وارد می شود. محصولات مونتاژی، چون عرضه محدود هستند، مشمول قیمت‌گذاری نیستند. تعداد عرضه به گونه‌ای نیست که نیازی به ورود نهاد نظارتی به قیمت‌گذاری باشد. نرخ این محصولات توسط خود مونتاژ کننده تعیین می‌شود.

شورای رقابت وظیفه قیمت گذاری خودروهای چینی و خارجی را ندارد

صفاری مشاور رئیس شورای رقابت در گفت و گو با خبرنگار صنعت،تجارت و کشاورزی گروه اقتصادی باشگاه خبرنگاران جوان، با اشاره به چگونگی نحوه قیمت گذاری خودروهای خارجی در بازار، گفت: شورای رقابت وظیفه قیمت گذاری خودروهای چینی و خارجی را ندارد و سازمان حمایت باید آنها را قیمت گذاری کند.

او ادامه داد: یعنی وزارت صمت مجوز به سازمان حمایت داده است تا در نحوه فعالیت خودروسازان نظارت کند.

خودروهای خارجی قرعه کشی نمی شوند!

بیگی کارشناس صنعت خودرو، با اشاره به چگونگی نحوه قیمت گذاری خودروهای خارجی در بازار، گفت: هم اکنون خودروهای خارجی را خود کارخانه قیمت گذاری می کند و بر اساس سیاست های خود، اقدام به فروش می کند. یعنی در این روش دیگر قرعه کشی صورت نمی گیرد و بر اساس میزان تقاضا خودرو را می فروشند.

این کارشناس صنعت خودرو گفت: بهترین روش برای فروش خودروها این است که خود کارخانه روی آن نظارت کند و قیمت گذاری کند. خودروهای چینی چون هم رده قیمت با دیگر خودروهای خارجی است، انحصاری در آن وجود ندارند و خودروسازان هم رقیب وجود ندارد.

بیگی با بیان اینکه چرا در فروش خودروهای خارجی فرآیند قرعه کشی صورت نمی گیرد، تشریح کرد: قرعه کشی سیاست خوبی نبود و نتایج خیلی مثبتی نداشت. معمولا با این روش ها قیمت افزایش پیدا می کند و با افزایش قیمت روش های فروش مختلف ظاهر می شود.

او تشریح کرد: در خصوص خودروهای خارجی زمانی که کارخانه قیمت عجیب و غریب دهد سازمان حمایت ورود خواهد کرد.

لزوم نظارت قیمت خودرو‌های خارجی توسط دولت

امیرحسن کاکایی، کارشناس صنعت خودرو با تاکید بر لزوم نظارت قیمت خودرو‌های خارجی توسط دولت، عنوان کرد: برای قیمت‌گذاری منطقی محصولات وارداتی نیاز به فضای رقابتی است و این در حالی است که بعضی واردکنندگان از شرایط فعلی سوءاستفاده می‌کنند.

وی افزود: برخی خودرو‌ها با توقف ثبت سفارش جدید برای واردات، افزایش قیمت داشته اند و این مسئله زمانی رخ داد که محصولات با تیراژ بالا در انبار شرکت‌های وارداتی وجود داشتند.

این کارشناس صنعت خودرو تاکید کرد: با توجه به بحث‌هایی که زده شد مشتریان بازار خودرو با رفتار خود می‌توانند رفتار و قیمت منطقی را بر بازار خودرو حاکم کنند چراکه شرکت‌های واردکننده به دنبال تجارت اند و در فضای تجاری شرکت‌ها باید خود را با شرایط وقف دهند.

وی با بیان اینکه نباید از دولت انتظار داشت که تک تک شرکت‌ها را کنترل کند یا به واردات خودرو بپردازد، گفت: شرکت‌های تولیدکننده جهانی خودرو هر ساله با بعضی ترفند‌ها قیمت خودرو‌ها را افزایش می‌دهند و مشتریان را ترغیب به پرداخت قیمت بیشتر برای خرید خودرو می‌کنند که افزودن امکانات بیشتر به خودرو یکی از این ترغیب هاست.

کاکایی همچنین افزود: دولت باید فضای نظارتی خود را تقویت کند و چنانچه تنش‌هایی در زمینه سوءاستفاده بعضی شرکت‌ها وجود نداشته باشد دولت قادر خواهد بود تا به فعالیت‌های پایدار در صنعت خودرو بپردازد. البته یکی از دلایل نابسامانی‌های اخیر در بازار خودرو‌های وارداتی، خرید از شرکت‌های واسطه توسط واردکنندگان ایرانی است که واردات خودرو باید از منبع اصلی انجام گیرد.

کاکایی گفت: در حال حاضر کمبودی در بازار محصولات وارداتی و داخلی وجود ندارد و با تغییر رفتار و فرهنگ مردم در خرید شرایط بهتری فراهم خواهد شد.

گفتنی است، در این شرایط وضع قوانین و چارچوبی که ضمانت اجرایی داشته باشد برای بازگشت به آرامش این بازار پر تراکم از هر زمانی ضروری‌تر به نظر می‌رسد.