پدیده استخراج غیرمجاز رمز ارز دو تا سه سالی است که سایه شوم خود را برروی صنعت برق ایران افکنده و موجب خسارات زیادی هم به شبکه برق و هم به تاسیسات برقی شده است.

گرچه شرکت مدیریت تولید، انتقال و توزیع نیروی برق ایران همواره تلاش کرده با این پدیده برخورد کند اما جذابیت زیاد رمزارزها هر روزه تعداد زیادی از مردم را وادار به فعالیت در این زمینه و کسب در آمد کرده است.

اکنون و در تازه ترین گام برای جلوگیری از سواستفاده از برق رایگان برای استخراج غیرمجاز رمز ارز مسوول تامین برق رمزارزها در توانیر خبر از تشدید برخورد با آنان را می‌دهد.

براساس گزارش پایگاه خبری شرکت تولید، انتقال و توزیع نیروی برق ایران ( توانیر) محمد خدادادی در این باره گفت: در صورتی که فردی برای نخستین بار مرتکب استفاده از برق یا گاز یارانه ای برای استخراج رمزارز شود، جریان برق یا گاز محل وقوع تخلف حداکثر به مدت سه ماه قطع شده و خسارتی به اندازه حداکثر ۵ برابر هزینه برق یا گاز مصرف شده برای استخراج رمزارز با قیمت صادراتی از متخلف اخذ خواهد شد.

وی ادامه داد: در صورتی که متخلف اقدام به تکرار قانون شکنی کند مجازات وی علاوه بر جرایم فوق، حبس و قطع دائم و جمع آوری انشعاب برق و یا گاز محل وقوع تخلف خواهد بود.

این مقام مسوول گفت: الزام به تامین برق و گاز با قیمت تکلیفی و یارانه ای از مهم ترین عوامل شیوع استخراج غیرمجاز رمزارزها در کشور به شمار می رود و راهکار بنیادین مقابله با آن واقعی شدن قیمت حامل های انرژی است.
خدادادی با بیان این که استخراج غیرمجاز رمز ارز قاچاق سوخت است، خاطرنشان کرد: همانند سوخت که اختلاف قیمت در داخل و خارج از کشور به ایجاد پدیده قاچاق سوخت در مرزها می انجامد، در برق نیز اختلاف به شدت معنادار نرخ برق در ایران و سایر کشورها به رواج پدیده استخراج غیرمجاز رمز ارز منجر شده است.

وی ادامه داد: براساس برآوردهای صورت گرفته، حدود ۱۰ درصد کسری پیش بینی شده برای گاز در کل کشور در زمستان امسال نیز ناشی از فعالیت استخراج غیرمجاز رمز ارز است.

به گفته مجری تامین برق رمزارزها نسبت قیمت برق در ایران با کشورهای دیگر یک بیستم و در مواردی حتی تا یک هشتادم می رسد که همین موضوع، استخراج غیرمجاز رمزارز در ایران را شدت بخشیده و مبارزه با آن را سختتر کرده است.
خدادادی افزود: ازین منظر کسب سود از طریق ماینینگ غیرمجاز در واقع سواستفاده از رانت دسترسی به برق یارانه ای است که اثرات منفی جبران ناپذیری بر اقتصاد، صنایع و محیط زیست کشور دارد.

وی، با اشاره به برآوردهای صورت گرفته توسط وزارت نیرو مبنی بر ظرفیت ۲ هزار مگاواتی استخراج غیرمجاز رمز در ایران گفت: این میزان که در بهار امسال از طریق روش های تحلیلی شناسایی و برآورد شد، معادل یا حتی بیشتر از مجموع مصرف سالانه برق در سه کلانشهر مشهد، اصفهان و تبریز بود.

خدادادی با بیان این که بررسی های صورت گرفته همچنین نشانگر آن بود که حدود ۲۰ درصد کسری برق در تابستان امسال ناشی از فعالیت مراکز استخراج رمز ارز بود، خاطرنشان کرد: همچنین پیش بینی می شود که حدود ۱۰ درصد کسری پیش بینی شده برای گاز در کل کشور در زمستان امسال نیز ناشی از فعالیت استخراج غیرمجاز رمز ارز باشد.

وی با اشاره به این که این میزان خسارت تنها توسط کمتر از یک درصد متخلفان به کل جامعه تحمیل می شود، گفت: کمبود برق و گاز در فصل های گرم و سرد سال خاموشی های وسیع صنایع را در پی دارد که آن نیز منجر به دامن زدن به تورم و بیکاری در شرایط سخت اقتصادی کشور می شود.

مجری طرح تامین برق رمزارزها در توانیر افزود:نبود الزام قانونی به شفاف سازی نحوه واردات، خرید و فروش و استفاده از دستگاه های استخراج رمزارز با راندمان پایین و همچنین نبود بازدارندگی جریمه های درنظر گرفته شده برای ماینینگ غیرمجاز از نقاط ضعف قوانین و مقررات جاری کشور در برخورد با استخراج غیرمجاز رمزارز است.

وی ادامه داد: برای از بین بردن این نواقص، در پیش نویس پیشنهادی لایحه مربوط به استخراج رمزارزها تمهیدهای لازم در نظر گرفته شده است.

به گفته مجری طرح تامین برق رمزارزها در شرکت توانیر، در پیش نویس لایحه جدید استخراج رمزارز، اطلاعات مربوط به همه دستگاه های استخراج رمزارز از لحظه ورود به کشور یا تولید در داخل و تا لحظه نصب و بکارگیری در مراکز مجاز و قانونی استخراج رمزارز در سامانه جامع تجارت وزارت صمت ثبت خواهد شد.

خدادادی افزود: با بیان این که این عملیات باید به گونه ای تعریف شود که دستگاه ها قابل رهگیری باشد.

وی خاطرنشان کرد: براین اساس هرگونه تجهیزات استخراج که اطلاعات آنها در سامانه مذکور موجود نباشد بعنوان ماینر غیرمجاز ضبط و معدوم خواهد شد.

مجری طرح تامین برق رمزارزها در شرکت توانیر با بیان این که اعمال مجازات ها در پیش نویس لایحه مذکور، نیاز به تصویب آن در مجلس شورای اسلامی دارد ، اظهار امیدواری کرد: با همراهی نمایندگان مجلس، بعد از تصویب موارد فوق شاهد کاهش هرچه بیشتر این فعالیت غیرقانونی که باعث تخریب امنیت اقتصادی و تامین انرژی پایدار در کشور می شود، باشیم.

براساس آخرین آماری که شرکت مدیریت شبکه برق ایران از میزان کشف دستگاه‌های استخراج غیرمجاز رمزارز ارائه داده بود، تاکنون ۲۲۱ هزار و ۳۹۰ دستگاه «ماینر» کشف شده است.

ماینر، دستگاه تولیدکننده رمز ارز است. رمز ارز نوعی دارایی دیجیتال است که به طور غیرمتمرکز تولید و نگهداری می‌شود و برای استخراج رمز ارزها باید محاسبات ریاضی پیچیده‌ای توسط رایانه به‌ صورت مستمر انجام شود که مستلزم مصرف برق زیادی است.

متوسط انرژی مورد نیاز برای استخراج هر بیت‌کوین به عنوان اولین رمزارز ساخته شده، حدود ۳۰۰ مگاوات ساعت برآورد می‌شود که این انرژی به صورت متوسط معادل مصرف برق بیش از ۳۵ هزار واحد مسکونی در یک روز است.

به استناد تخمین مراجع بین المللی( Cambridge، ۲۰۲۱) در حال حاضر متوسط مصرف برق سالانه کل شبکه جهانی بیت کوین حدود ۹۶ میلیارد کیلووات ساعت برآورد می‌شود که این مقدار از مصرف سالانه برق در کشورهایی مانند بلژیک، فنلاند و اتریش بیشتر است.