براساس این گزارش، بورس اجرای آخرین مصوبه نمایندگان ویژه رییس‌جمهور درکارگروه طرح تحول اقتصادی را که بر‌اساس آن مشتری‌ها باید 24 ساعت قبل از عرضه 100درصد وجه خرید را واریز کنند از اول بهمن‌ماه آغاز کرد، اما مشکل این طرح این موضوع بود که معمولا عرضه‌ها در بورس روز قبل از عرضه اعلام می‌شود که دراین مدت کم ، طبیعتا خریداران امکان واریز وجه 24 ساعت قبل از عرضه را نداشتند.
طی این مدت بسیاری از فعالان بازار نیز نسبت به آمادگی خریداران برای واریز این وجه در این مدت زمان ابهاماتی را مطرح کردند.
این موضوع باعث شد تا بورس عرضه‌کننده‌ها را مجاب به اعلام عرضه 48 ساعت قبل از حضور در بورس کند. به این ترتیب 48 ساعت قبل از عرضه در رینگ، عرضه‌ها از سوی شرکت‌ها اعلام خواهد شد و مشتریان نیز تا 24 ساعت قبل از روز معاملاتی بورس ملزم به پرداخت وجه معامله هستند. از این رو روز گذشته ذوب آهن که قرار بود اولین عرضه تحویل اسفند خود را در بورس انجام دهد نتوانست در روز معاملاتی خود بفروشد و مقرر شد تا پر شدن 48 ساعت زمان عرضه، امروز محصولات را بفروشد تا مشتریان نیز فرصت واریز وجه کالای مورد نظر را داشته باشند. اگرچه هدف از اجرای این طرح شفافیت بیشتر بازار و کاهش تقاضاهای کاذب است، اما فعالان بازار معتقدند اساسا اجرای این طرح در بورس کالا اگرچه باعث شفافیت می‌شود، اما در عین حال رونق معاملات را هم کمتر می‌کند.
ضمن اینکه از نظر آنها اعلام عرضه‌ها از 48 ساعت قبل مشکلی از مشکلات خریداران را بر طرف نمی‌کند؛ چرا که اصولا واریز وجه 24 ساعت قبل از عرضه برای بسیاری از خریداران مشکل‌ساز و هزینه‌بر است و این 48 ساعت دردی را دوا نمی‌کند.
موضوع دیگر این بود که بورس در هفته گذشته اجرای این طرح را قصد داشت همزمان با اجرای دستورالعمل جدید ثبت سفارش مشتریان و افتتاح حساب بانکی اجرا کند که به نظر می‌رسد به دلیل عدم آمادگی کامل همه مشتریان و کارگزاری‌ها مصوبه نمایندگان دولت بدون این دستورالعمل در بورس به اجرا در آمده است. البته کارگزاران در حال اطلاع رسانی به مشتریان خود برای بازگشایی حساب مشترک هستند تا دستورالعمل ثبت سفارش را اجرا کنند.
معاملات بی‌رونق آهنی‌ها در بازار
جدای از تحولات سیستمی در معاملات بورس، تقاضاها در بخش فولاد همچنان در حد پایینی قرار دارد به طوری که دیروز نیز مجددا از 6 شرکت عرضه‌کننده تنها 220 تن میلگرد A3،18 تا 22 فولاد نطنز با نرخ 770 تومان معامله شد.
به گفته فعالان بازار در کنار رکود فصلی، نظارت شدیدی که بر انبارها وجود دارد باعث شده تا تمامی معاملات به صورت نقدی و روزانه از سوی تجار انجام شود و ذخیره‌سازی برای فروش پس از عید که انتظار افزایش تقاضا برای این دوره وجود دارد، عملا صورت نگیرد. البته تا این قسمت از قضیه به خودی خود ایرادی ندارد، اما به گفته تجار زمانی این موضوع باعث نگرانی می‌شود که شواهد حاکی از آن است، به دلیل پایین بودن نرخ فولاد در بازار داخل به خصوص تثبیت قیمت‌ها در بورس (در مقایسه با نرخ‌های جهانی)، حجم کمی کالا وارد کشور شده و از طرفی در صورت بهبود هوا و بالارفتن تقاضا در آغاز سال آینده احتمال دارد با مشکل کمبود کالا مواجه شویم. کما اینکه در کنار این موضوع، کاهش واردات شمش در این مدت نیز امکان دارد نوردکاران را نیز با افت حجم تولید مواجه کند که از این جهت هم احتمال کاهش حجم کالا وجود دارد. از این‌رو برخی تجار پیش‌بینی می‌کنند در صورتی که هر چه سریعتر فرآیند قیمت‌ها در بازار داخل اصلاح نشود امکان دارد با کاهش بیشتر حجم ثبت سفارش‌ها برای سال آینده و کمبود کالایی مواجه شویم که برآیند آن رشد یکباره قیمت باشد و این امر ممکن است زمانی اتفاق بیفتد که بازارهای جهانی روند نزولی را آغاز کرده اند. به بیانی دیگر همانطور که در این مدت روند قیمت‌ها در بازار داخلی برخلاف بازار جهانی، نزولی بوده در اردیبهشت ماه که پیش بینی‌ها حاکی از کاهش نرخ‌های جهانی است، قیمت‌های داخلی روند رو به رشد به خود می‌گیرد. البته اخیرا برخی شایعات مطرح شده که سازمان‌های مسوول نظارت بر بازار نیز در جلساتی، پیشنهاد اصلاح نرخ پایه بورس را مطرح کرده‌اند، اما این موضوع هنوز نه از سوی عرضه‌کننده‌ها و نه بورس اعلام نشده و آنها از این موضوع اظهار بی اطلاعی می‌کنند. در همین حال معاملات بازار آزاد نیز کاهش زیادی را در دو روز قبل داشته، به طوری که معاملات نقدی شرکت‌هایی که در بورس عرضه می‌کنند نیز در خارج از بورس افت قابل توجهی داشته است، به طوری که گفته می‌شود تحویل زودتر از موعد کالا که در مورد محصولات برخی شرکت‌ها انجام می‌شود نیز به دلیل نبود تقاضا انجام نمی‌شود و برای این نوع معامله هم تقاضایی وجود ندارد.