بررسی‌های میدانی نشان می‌دهد با نزدیک شدن به هفته‌های پایانی سال، بازار مسکن شهر تهران مقدار اندکی تحرک یافته است. در ۱۵ روز ابتدای بهمن ماه، بازار املاک از وضعیت بهتری نسبت به ارز، طلا و خودرو برخوردار است؛ اگرچه در مقایسه با دی ماه تفاوت چندانی دیده نمی‌شود. تعداد معاملات مسکن پایتخت در مقایسه با نیمه اول سال افزایش یافته و به حدود ۱۰ هزار فقره در ماه رسیده، اما هنوز با سطح نرمال فاصله دارد. مشاوران املاک، این حجم از معاملات را راضی‌کننده نمی‌دانند.

بررسی دو منطقه غرب و شرق تهران به عنوان محدوده‌های پرتقاضا در بازار مسکن شهر تهران از مقاومت قیمت در برابر کاهش حکایت دارد. بعضی واسطه‌های ملکی حتی از مقدار اندکی رشد در مقایسه با هفته‌های قبل سخن می‌گویند. یکی از دلایل پایین نیامدن قیمت به کمبود فایلهای مرغوب برمی‌گردد. مشاوران املاک می‌گویند اغلب فایلهای موجود در دفاتر املاک، واحدهای قدیمی و فاقد امکانات کامل هستند و واحدهای نوساز، بهتر فروش می‌روند.

یکی از مشاوران املاک در منطقه تهرانپارس با بیان اینکه بازار خرید و فروش تا حدودی گرم شده است گفت: تفکر سنتی درخصوص ارزشمند بودن ملک و ساختمان باعث افزایش نسبی معاملات شده است. به هر حال قیمت ارز و طلا ثابت مانده و به همین خاطر بعضی از مردم که سرمایه‌های سرگردانی در اختیار دارند و من فکر می‌کنم کمتر از ۱۰ درصد هستند به سمت بازار مسکن آمده‌اند تا ارزش دارایی خود را حفظ کنند.

تحولات منطقه ۵ در غرب و منطقه ۴ در شرق تهران که اولی معمولا رتبه اول و دومی رتبه‌های دوم تا چهارم را در مناطق ۲۲ گانه شهر تهران به خود اختصاص می‌دهند به نوعی منعکس کننده شرایط کلی بازار مسکن شهر تهران است. منطقه ۵ در یک سال گذشته با ۲۰ درصد رشد قیمت همراه بوده و منطقه ۴ طی یک سال اخیر رشد ۲۲ درصد را به ثبت رسانده که تقریبا با میانگین افزایش ۲۰ درصدی قیمت مسکن در شهر تهران برابری می‌کنند. متوسط رشد قیمت در منطقه یک تهران نیز که به نوعی حجم تقاضای سرمایه‌ای در شهر تهران را نشان می‌دهد ۱۷ درصد بوده است.

در حال حاضر متوسط قیمت مسکن در منطقه ۵ بالغ بر ۴۰.۷ میلیون تومان در هر متر مربع، منطقه ۴ به میزان ۳۵ میلیون تومان و منطقه یک ۷۰.۲ میلیون تومان در هر متر مربع است.

قیمت مسکن در شهر تهران از میانگین ۱۵ میلیون تومان در هر متر مربع شروع می‌شود و تا ۷۰ میلیون تومان می‌رسد. البته در آگهی‌ها نرخهای پایین‌تر از متری ۱۵ میلیون تومان اغلب در جنوب تهران و بالاتر از متری ۷۰ میلیون تومان غالبا در شمال پایتخت دیده می‌شود.

اگرچه قیمت مسکن در چهار سال اخیر رشد سنگینی داشته و همین مساله به رکود معاملات، بخصوص در سال گذشته انجامید، از شش ماهه دوم سال جاری تا حدودی بازار خرید و فروش گرم شده است؛ به طوری که در ماههای آذر و دی ۱۴۰۰ به ترتیب ۹۷۷۲ و ۹۸۱۶ معامله مسکن در شهر تهران منعقد شده که به ترتیب ۲۸۲ و ۱۷۹ درصد افزایش را در مقایسه با ماههای آذر و دی سال ۱۳۹۹ نشان می‌دهد.

معاملات در مقایسه با پارسال سه تا چهار برابر شده است

در واقع معاملات به حدود ۱۰ هزار فقره رسیده که با سطح نرمال حدود ۱۵ هزار معامله فاصله چندانی ندارد. همانطور که آمار روایت می‌کند، خرید و فروش ملک در تهران نسبت به سال گذشته سه تا چهار برابر شده و این در حالی است که قیمتها کاهش چندانی نداشته، هرچند افزایش محسوسی نیز ایجاد نشده است.

بررسیها از علت رونق نسبی بازار مسکن به عواملی همچون ثبات بازارهای موازی، تثبیت قیمت طلا و ارز در یک محدوده مشخص، ریزش بورس و نگاه به مسکن به عنوان یک دارایی امن در برابر تورم می‌رسد. این در حالی است که به دلیل انجام مذاکرات هسته‌ای، چشم‌انداز بازار مسکن با ابهاماتی مواجه شده و احتمال می‌رود با انجام توافق هسته‌ای قیمت خانه تا حدودی کاهش پیدا کند.

اما قیمت ساخت که انبوه‌سازان رشد آن را طی یک سال گذشته حدود ۵۰ درصد عنوان می‌کنند می‌تواند به عنوان یک عامل بازدارنده در کاهش قیمت خانه عمل کند. افزایش نرخ دستمزد و مصالح، حتی بر روی قیمت واحدهای نهضت ملی مسکن نیز تاثیرگذار بوده است. سال گذشته دولت قیمت هر متر واحدهای مسکن دولتی را ۲.۷ میلیون تومان تعیین کرده بود که اخیرا به ۴.۷ میلیون تومان افزایش یافته است.

افت محسوس سرعت رشد قیمت مسکن

از سوی دیگر گزارش‎ها نشان می‌دهد سرعت رشد قیمت مسکن به طرز محسوسی کاهش پیدا کرده است. طی سه ماه گذشته نرخ رشد ماهیانه قیمت مسکن در تهران به تدریج ۱.۲ درصد، ۱.۸ درصد و ۱.۱ درصد بوده و رشد سالیانه آن به ۲۰ درصد رسیده است؛ در حالی که نرخ افزایش سالیانه قیمت در ماههای دی سه سال گذشته به ترتیب ۹۱، ۴۱ و ۹۹ درصد بود. البته با وجود آنکه میزان بازدهی بازار مسکن در یک سال گذشته حدود ۲۰ درصد بوده، این رقم برای بازار ارز ۸ درصد و برای سکه ۴.۲ درصد بوده است. همین مساله در ترغیب برخی افراد برای خرید ملک تاثیرگذار بود.

متوسط قیمت خانه در تهران ۳۲.۹ میلیون تومان

بنابراین گزارش، طبق اعلام بانک مرکزی، در دی ماه ۱۴۰۰ متوسط قیمت یک متر مربع مسکن در شهر تهران ۳۲ میلیون و ۹۴۰هزار تومان بوده که نسبت به ماه قبل و مدت مشابه سال قبل به ترتیب ۱.۱ و ۲۰.۳ درصد افزایش یافته است. تعداد معاملات انجام شده در این ماه ۹۸۱۶ فقره بود که نسبت به ماه قبل و در مقایسه با ماه مشابه در سال قبل به ترتیب ۰.۵ و ۱۷۹ درصد افزایش را نشان می‌دهد.