کسب و کارهای خانگی به مشاغلی گفته می شود که با سرمایه و منابع مالی کمی قابل راه‌اندازی هستند و افراد بدون آنکه هزینه‌ای برای مکان آن اختصاص دهند در محل سکونت و در کنار اعضای خانواده می توانند مشغول به کار شوند.

کشورهای پیشرفته مشاغل خانگی رونق کسب و کارهای خانگی هم اکنون در کشورهای فوق‌صنعتی ۲۳ درصد کل مشاغل را به خود اختصاص داده و از این جهت نسبت مستقیمی با توسعه اقتصاد دارد.

در راستای توسعه و تقویت هرچه بیشتر مشاغل خانگی، وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی مدت زمان صدور مجوزهای فعالیت این دسته مشاغل را به سه روز کاهش داده تا ضمن رفع موانع تولید در بخش اشتغال خانگی، افراد با انگیزه بیشتر به این حوزه ورود و کسب و کار خود را ثبت کنند.

آنطور که رئیس دبیرخانه ستاد ساماندهی مشاغل خانگی گفته بسیاری از فعالان این حوزه، کار و حرفه خود را در سامانه مشاغل خانگی ثبت نکرده اند و بر این اساس ستاد، به دنبال ثبت محور کردن مشاغل خانگی است.

وی از صدور آنی و سه روزه مجوزهای مشاغل خانگی خبر داده و می گوید: حدود ۱۷۲ شغل خانگی نیازمند مجوز هستند.

به گفته امدادی، متقاضیان برای کسب صدور مجوز آنی، درخواست خود را ثبت می‌کنند و بعد از آن حداکثر سه روز کاری دستگاه اجرایی زمان دارد که این درخواست را به ثبت برساند، در غیر این صورت سامانه به صورت اتوماتیک مجوز را صادر می کند.

پیش از این حجت الله عبدالملکی، وزیر تعاون، کار و رفاه اجتماعی، در نشست ساماندهی مشاغل خانگی در دی ماه جاری از تقسیم فعالیتهای مشاغل خانگی به سه دسته خبر داده و گفته بود: "صدور مجوزها با همکاری همه دستگاه‌ها در حوزه کسب و کار خانگی به سه دسته تقسیم می‌شود؛ لیست نخست فعالیت‌های ممنوعه، لیست دوم فعالیت‌های مجاز و لیست سوم جزو فعالیت‌هایی است که غیر از این دو لیست هستند. مثلاً در خصوص دسته اول در حوزه میراث فرهنگی، جهاد کشاورزی، شیلات، محیط زیست و علوم پزشکی فعالیتهایی داریم که نباید انجام شود و مجاز به راه اندازی نیستند چون مضراتی برای سلامت عمومی دارند یا در خصوص دسته دوم، فعالیت هایی که قابل انجام هستند ولی باید یک تاییدیه از وزارتخانه‌های مربوطه برای آنها اخذ شود و لیست سوم مشاغل خانگی، لیست باز و غیر از دو لیست اول و دوم است.

به گفته وی، همه دستگاههای مربوطه موظف هستند مجوز فعالیتهای مرتبط با خود را بررسی، تایید یا رد کنند و ظرف سه روز آن را صادر کنند، در غیر این صورت سیستم اتوماتیک وار مجوز فعالیت را صادر می کند.

آنطور که عبدالملکی گفته: مجوز مشاغل خانگی از حالت مجوز محور به سمت مجوز ثبت اعلان محور تغییر کرده و بعد از این، هر فعالیتی در دسته مشاغل خانگی پس از ثبت مجوز، ظرف سه روز می تواند فعالیت خود را شروع کند.

محمود کریمی بیرانوند - معاون توسعه کارآفرینی و اشتغال وزارت کار - در این راستا از ساز و کار جدید فعالیت مشاغل خانگی خبر داده و می گوید:سامانه حمایت از مشاغل خانگی از این پس به نشانی mashaghelkhanegi.mcls.gov.ir با سازوکار جدیدی فعالیت می‌کند که بر اساس آن دو دسته مشاغل به صورت" مجوز محور "و " ثبت محور' برای عموم مردم قابل دسترس است.

وی در توضیح ویژگی های ساز و کار جدید می‌افزاید:در روش جدید سامانه، طبق مصوبه هشتم دی ماه ستاد ملی ساماندهی مشاغل خانگی، دو دسته مجوز داریم که یک دسته آن، شامل ۳۵۰ مجوز است که به صورت آنی و همان لحظه‌ای که متقاضی درخواست خود را ثبت می‌کند، پرینت مجوز صادر می‌شود و یک دسته از مجوزها شامل ۱۸۰ مجوز است که مجوز محور هستند، به گونه‌ای که متقاضی درخواست خود را ثبت می‌کند و بعد از آن حداکثر سه روز کاری دستگاه اجرایی زمان دارد که این درخواست را ثبت کند، در غیر این صورت سامانه به طور اتوماتیک مجوز را صادر و متقاضی می‌تواند پرینت مجوز خود را دریافت کند.

به گفته وی، با این اقدام هیچ مجوزی در حوزه مشاغل خانگی نخواهد بود که صدور آن بیش از سه روز طول بکشد و این کار برای نخستین بار و در راستای حذف موانع تولید و کسب و کار در کشور اتفاق می افتد.

با توجه به آنکه در کشورهای توسعه یافته، مشاغل خانگی سهم بسزایی در تولید ناخالص داخلی داشته و از ارزش افزوده بالایی برخوردارند، فراهم کردن بستر فعالیت و تسهیل صدور مجوز راه اندازی کسب و کارهای خانگی برای متقاضیان اشتغال خانگی می تواند یک گام مثبت و اثرگذار در تحقق این هدف و توسعه و رونق مشاغل خانگی در کشور باشد.