سامانه یکپارچه تخصیص خودرو به دستور وزارت صمت و زیر نظارت تحت نظارت سازمان حمایت مصرف‌کنندگان و تولیدکنندگان بر اساس اجرای بند ۵ از دستورات ابلاغی رئیس‌جمهوری در خصوص چگونگی عرضه خودرو برای ایجاد شفافیت و افزایش رضایتمندی مردم، از روز سه‌شنبه این هفته کار خود را آغاز کرد.

در همین راستا وزارت صنعت، معدن و تجارت در اطلاعیه‌ای تاکید کرده بود که فروش خودروها به «سامانه فروش یکپارچه» منتقل می‌شود و حذف قرعه‌کشی خودرو با قوت در دستور کار این وزارتخانه است. از آن‌جا که حذف قرعه‌کشی فروش خودرو تا نهایی شدن تکمیل اصلاح ساختار، چند ماه زمان خواهد برد و با توجه ویژه وزیر صمت به حفظ حقوق مصرف‌کنندگان در دوره گذار، مقرر شد در همین مدت محدود نیز روند قرعه‌کشی خودرو اصلاح‌شده و شفاف‌تر و عادلانه‌تر شود تا از دلالی و سوداگری یک عده خاص جلوگیری شده و خودروهای تولیدی به دست خریداران واقعی برسد.

بر این اساس به دستور وزیر صمت مقررشده فروش خودرو از این پس نه از طریق قرعه‌کشی در شرکت‌های خودروسازی، بلکه در سامانه فروش یکپارچه خودرو و به‌صورت شفاف انجام شود. ایجاد این سامانه، شفاف سازی و جلوگیری از تضییع حقوق مردم در همین مدت محدود ادامه روند قرعه‌کشی فروش خودرو و حفظ حقوق خریداران واقعی است و به طبع فرآیند قرعه‌کشی به‌تدریج حذف خواهد شد.

اکنون همه خودروسازان موظف شدند تا محصولات خودروهای سواری خود را در این سامانه یکپارچه عرضه کنند، هیچ‌گونه استثنایی برای تخصیص خودرو به مشتریان خارج از این سامانه وجود نخواهد داشت. این سامانه خودروهای متنوع را چند برابر ظرفیت دوره‌های پیشین عرضه خواهد بود.

با آغاز به کار این سامانه، روند فروش خودرو شفاف و از تلاطم بازار، بازار سازی و سوءاستفاده سوداگران و تضییع حقوق مردم جلوگیری شده و مراسم تخصیص خودرو با نظارت سازمان حمایت مصرف‌کنندگان و تولیدکنندگان انجام می‌شود.

با این حال، در دو روز گذشته عده‌ای در تماس با خبرگزاری، به بیان برخی مسائل و مشکلات و همچنین طرح ابهاماتی پرداخته‌اند که در ادامه عنوان می‌شود.

یکی از مشتریان گفت: معاون صنایع حمل‌ونقل وزارت صمت از پیش‌فروش ۲۰۰ تا ۳۰۰ هزار دستگاه خودرو با باز شدن سامانه یکپارچه تخصیص خودرو خبر داد و ای‌کاش ضمانت اجرایی تحویل این خودروها هم مشخص شود.

وی یادآور شد: در سال‌های ۹۶ و ۹۷ شاهد بودیم در عرضه بسیاری خودروهای خارجی و مونتاژی به مردم، مشکلاتی به وجود آمد که منجر به اعتراضات و تجمعات زیاد مشتریان شده بود.

وی بیان داشت: درحالی‌که برخی خودروسازان و مونتاژکاران قیمت‌های بالایی از مردم مطالبه می‌کنند و قرار است با همان پول اقدام به واردات کنند، اما هیچ ضمانتی برای تحویل این خودروها وجود ندارد؛ به نظر می‌رسد در این زمینه بانک مرکزی باید به ارائه تضامین لازم بپردازد.

همچنین مشتری دیگری با اشاره به سخنان معاون وزیر صمت که از عرضه خودروهای کامل (و نه ناقص) در این سامانه خبر داده بود، تاکید کرد: اگر این‌چنین است، چرا مقررشده خودروها پس از سه ماه به مشتریان عرضه شود؟

همچنین فرد دیگری با انتقاد از قیمت برخی خودروهای جدید چینی، ادامه داد: خودروهای چینی که در جهان با نرخ ۱۲ تا ۱۵ هزار دلاری قیمت‌گذاری می‌شوند، در کشورمان قیمتی حدود ۳۰ هزار دلار دارند و چه کسی اجازه می‌دهد خودروها با این قیمت‌ها عرضه شود؟

پرسش دیگری نیز که از سوی برخی خوانندگان ایرنا مطرح‌شده، این است که شرکت‌های واردکننده این خودروها آیا در قبال صادرات خودرو یا قطعه چنین امکانی برای صادرات یافته‌اند؟

کاهش ۸۰ درصدی معوقات خودروسازان

در این زمینه، مدیرکل دفتر صنایع خودرو وزارت صمت افزود: یکی از مشکلاتی که در گذشته وجود داشت این بود که واردکننده یا تولیدکننده خودرو برای تعداد مشخصی خودرو مجوز می‌گرفت، اما در عمل چند برابر آن را به مشتریان می‌فروخت که در ادامه مشکلات زیادی را به دنبال داشت و در عمل ضمانت اجرایی برای مجوزی که وزارت صمت می‌داد وجود نداشت.

«عبدالله توکلی لاهیجانی» بیان داشت: یکی از نقاط مثبت این سامانه آن است که فقط به میزان ظرفیت تولید آن خودروساز، اجازه فروش داده می‌شود.

وی گفت: دلیل تحویل سه‌ماهه خودروها در این سامانه آن است که خودروسازان هنوز تعهدات معوقه دارند و ابتدا باید این تعهدات خود را صفر کنند.

توکلی لاهیجانی ادامه داد: اکنون تعهدات معوق خودروسازان به میزان ۸۰ درصد کاهش یافته است و خودروساز موظف است ابتدا تعهدات خود را صفر کند تا پس از آن بتواند مجوز «فروش فوری» دریافت کند.

وی خاطرنشان کرد: به این ترتیب و همچنین اجرایی شدن برنامه‌های افزایش تولید خودروسازان، این مشکل طی ماه‌های آینده کاهش خواهد یافت.

این مقام مسوول همچنین اعتراضات در خصوص قیمت برخی خودروها را وارد دانست، اما گفت: این سامانه به دنبال حل مشکلات بخش عرضه با تخصیص شفاف و عرضه یکپارچه است و مسائلی همچون قیمت یا کیفیت پایین خودروها باید در جای دیگری از جمله سازمان حمایت مطرح شود.

وی در خصوص برخی اختلال‌ها در این سامانه، بیان داشت: از ساعت ۹ صبح دیروز، روند ثبت نامه در سامانه بدون وقفه ادامه یافته و ادامه دارد، اما مشکلاتی که مطرح می‌شود به دلیل ضعف زیرساخت‌های اینترنتی یا سرعت اینترنت است که برطرف خواهد شد.