برخلاف سال گذشته که شاهد قطعی گسترده برق صنایع در فصل گرم بودیم، در سال جاری شرایط به منظور تامین این حامل انرژی موثر در تولید سیمان، بهبود موثری پیدا کرد، به طوری که بر اساس آمار وزارت صنعت، معدن و تجارت 92 درصد از صنایع بدون هیچ محدودیتی نسبت به تولید خود در تابستان 1401 اقدام می‌کنند و 8 درصد باقیمانده صنعت نیز به اندازه یک هفتم سال گذشته با محدودیت تامین برق مواجه هستند.

بر این اساس یکی از ویژگی‌های برنامه مدیریت مصرف برق در سال جاری نسبت به سال گذشته توجه ویژه به کنترل بازار کالاهایی است که صنایع تولید‌کننده آن با توجه به شکاف عمیق ناترازی تولید و مصرف برق مشمول برنامه مدیریت مصرف شده‌اند.

تامین برق لازم برای تولید سیمان و کنترل بازار

در همین راستا بازار سیمان یکی از بازارهایی است که کارخانه‌های تولیدکننده آن جزء صنایع بسیار پرمصرف برق به حساب می‌آیند و شرایط مدیریت مصرف برق بر آن حاکم است.

بر این مبنا بازار سیمان به واسطه اخبار منفی مخابره شده با افزایش قیمت قابل توجه مواجه شد، به نحوی که قیمت هر تن سیمان بر اساس آمار بورس کالا در معاملات 22 خرداد سال 1400 به یک میلیون 400 هزار تومان رسید. میزان افزایش قیمت در معاملات به نحوی بود که بورس کالا کلیه تبادلات سیمان در روز 22 خردادماه را ابطال کرد.

پس از این جو روانی شکل گرفته و افزایش قیمت نجومی سیمان مشخص شد، دولت برنامه مدیریت مصرف برق را با در نظر گرفتن میزان عرضه متناسب با تقاضا در فصل گرم تبیین کرده است.

در این رابطه عبدالرضا شیخان، دبیر انجمن کارفرمایی صنعت سیمان در گفت‌وگو با خبرنگار فارس گفت:« یکی از مهمترین محورهای مورد تاکید دولت و بخش خصوصی، مدیریت مصرف برق با اولویت تامین 5 میلیون تن کلینکر و سیمان در ماه بود.»

وی در بیان تعامل بخش خصوصی و دولت گفت:« با توجه به هماهنگی صورت گرفته، مدیریت بازار در دستور کار است و بازار این کالای استراتژیک در شرایط عرضه 5 میلیون تنی سیمان و کلینکر با هیچ التهابی از سمت عرضه مواجه نخواهد شد.»

کاهش 26 درصدی قیمت سیمان در یک هفته اخیر

فارغ از برنامه‌ریزی صورت‌گرفته، نتایج برنامه دقیق مدیریت مصرف برق و در نظر گرفتن مسئله حفظ عرضه به وضوح در معاملات سیمان در بورس کالا هویدا است.

بر این اساس قیمت این کالای استراتژیک در تاریخ 29 خردادماه سال 1401، برای هر تن 931 هزار تومان بوده است، این قیمت در حالی به ثبت رسید که قیمت معاملات ابطال شده هفته گذشته معادل 1 میلیون 400 هزار بود. به عبارت دیگر قیمت سیمان که به دلیل برخی اخبار غلط در دو هفته گذشته رشد قابلی توجهی داشت، طی هفته جاری 33 درصد کاهش را تجربه کرده است.

روند کاهش قیمت سیمان و مدیریت بازار این کالا در سایه تامین برق لازم در هفته گذشته نیز تداوم یافت به نحوی که قیمت هر تن سیمان در معاملات روز 5 تیرماه سال 1401 بازهم با کاهش 26.5 درصدی مواجه شد و به 684 هزار تومان رسید.

بر این مبنا پس از جلسه وزارت نیرو با سندیکای کارفرمایی صنعت سیمان، قیمت هر تن سیمان در طول 2 هفته گذشته در مجموع 51 درصد کاهش را تجربه کرده است.

عرضه سیمان از تقاضا پیشی گرفت

واکاوی معاملات سیمان در روز 5 تیرماه سال 1401 ابعاد دیگری از جزئیات عرضه و تقاضای این کالای استراتژیک را مشخص می‌کند.

در همین راستا میزان سیمان عرضه شده به بازار در این روز در مجموع طی 475 معامله ثبت شده به 1.4 میلیون تن رسید. این عرضه در شرایطی اتفاق افتاد که تقاضای موثر بازار 1.23 میلیون تن فراتر نرفت. به معنای دیگر میزان عرضه سیمان 170 هزار تن بیش از تقاضا بازار بوده و همین مسئله دلیل کاهش قیمت سیمان است.

علاوه بر این در طی 2 هفته گذشته در مجموع 2.68 میلیون تن سیمان به بازار عرضه شد. در شرایطی که بر اساس تضامین انرژی این میزان باید به 2.5 میلیون تن می‌رسید. به معنای دیگر عرضه سیمان به بازار این کالا 180 هزار تن بیش از تعهد تامین انرژی بوده است.

با توجه به واقعیت‌های آماری از بازار سیمان به نظر می‌رسد، افزایش قیمت اتفاق افتاده برای مصرف‌کننده نهایی بیش از اینکه ناشی از مسئله عرضه و تامین انرژی باشد، مرتبط با مسئله روانی و جو حاکم بر این بازار است.