بازارهای مالی در همه کشورها متاثر از عوامل مختلف اقتصادی، سیاسی و بین‌المللی هستند. در ایران نیز گاهی مساله ریسک‌های سیاسی و بین المللی تاثیر بیشتری از موضوعات اقتصادی بر بازارهای مالی دارد.

اولین ماه از تابستان در حالی به پایان رسید که بورس روزگار خوبی را پشت سر نگذراند. بازدهی شاخص کل در این ماه برابر با منفی 4.42 درصد بود و شاخص کل هم‌وزن نیز افت 4.66 درصدی را تجربه کرد‌. در این میان ارزش معاملات خرد در بورس به شدت کاهش پیدا کرد‌ و در آخرین روز کاری تیر ماه این رقم به کم‌ ترین میزان در 16 ماه اخیر رسیده است.

به نظر برخی از کارشناسان بازار سرمایه بخشی از کاهش ارزش معاملات خرد به دلیل توقف بسیاری از نمادهای بازار برای برگزاری مجامع سالیانه بوده است، به طور کلی روند معاملات تیر ماه حاکی از رکود شدید حاکم بر بازار است.

* افت 4.4 درصدی شاخص های بورس

آمارها نشان می‌دهد که تیرماه امسال، بر خلاف تیرماه‌ 15 سال گذشته ‌بورس بدترین عملکرد خود را ثبت کرده و تجربه ‌ای مشابه سال ۱۳۹۱ را برای معامله گران به جا گذاشته است. پیش از این بازدهی منفی 4.38 درصدی تیر ماه سال ۱۳۹۱ بدترین عملکرد بورس در این ماه بود. تیر ماه سال ۱۳۹۹ با ثبت بازدهی حدود ۵۱ درصدی نیز بهترین عملکرد بورس بر اساس بازدهی شاخص کل بوده است.

بررسی ها نشان می دهد، بورس همیشه در تیر‌ماه عملکرد خوبی را طی ۱۵ سال گذشته (غیر از امسال) ثبت کرده است؛ به گونه ای که طی این مدت در یازده سال شاهد بازدهی مثبت شاخص کل بوده‌ایم.

* رشد دلار در صرافی ملی و کاهش در بازار آزاد

در تیر امسال قیمت دلار در صرافی ملی ، 0.76 درصد رشد داشت. این در حالی است که دلار در ماه خرداد با ۷،۸۲ بازدهی مثبت، پس از طلا در جایگاه دوم بیشترین بازدهی قرار گرفته بود.

صرافی ملی، در روز ۳۱ خرداد، نرخ فروش دلار را 27 هزار و 637 تومان را اعلام کرد. این در حالی است که نرخ صرافی ملی در روز پنجشنبه ۳۰ تیر، 27 هزار و 846 تومان به ثبت رسید.

در بازار غیر رسمی نیز در ماه گذشته، نوسانات زیادی اتفاق افتاد و دلار در این ماه بین دو کانال نوسان داشت. اما در نهایت با روند کاهشی به کار خود پایان داد.

* ضرر خریداران سکه و طلا در تیرماه

قیمت طلا در اولین ماه تابستان سال 1401 با کاهش 5.63 درصدی روبرو شد، این در حالی است که طلا در خردادماه، با ۱۰،۱۱ رشد، بیشترین بازدهی مثبت را در میان بازارهای مالی داشت.

قیمت طلا در آخرین روز خرداد ۱۴۰۱، یک میلیون و ۴۳۵ هزار و ۸۸۶ تومان بود. در حالی که بازار طلا در در روز ۳۰ تیر، به قیمت یک میلیون و ۳۵۵ هزار و ۸۹ تومان رسید.

با افت قیمت طلا، خریداران سکه نیز با افت قیمتی که در این بازار رخ داد، ضرر کردند. افت قیمت سکه طرح جدید، 4.52 درصد بود. در حالی که سکه در خرداد، 6.90 درصد بازدهی مثبت را تجربه کرده بود.

قیمت سکه طرح جدید، در روز پایانی خرداد، ۱۵ میلیون و ۵۰۰ هزار تومان بود و در آخرین روز کاری تیر، به ۱۴ میلیون و ۸۰۰ هزار تومان رسید.

* بازارهای مالی به تعادل می رسند

در این‌باره، محمد بیات، کارشناس اقتصاد ایران می گوید: به‌طور کلی روند دلار در دو بخش خلاصه می ‌شود؛ یک بخش سیاست‌های بازارساز و بخش دیگر متغیرهای بنیادی تعیین ‌کننده قیمت دلار؛ از نظر سیاست‌های بانک مرکزی، عرضه ارز صادرکنندگان در بازار توافقی ارز تاثیر زیادی بر روی افزایش عرضه دلار و تثبیت قیمت ارز داشته است.

وی ادامه داد: به نظر می رسد فاصله قیمت ارز نیمایی با ارز در بازار آزاد در ماه آینده نیز در همین مقدار فعلی باقی بماند، البته به روند نوسانی مانند تیرماه نیز وجود خواهد داشت. اما بازارهای دیگر در ماه آینده باید روند متعادل تری را پشت سر بگذارند.

این کارشناس بازار سرمایه تاکید کرد: چشم ‌انداز اقتصادی کشور نشان‌ می‌ دهد که احتمالا بورس نیز در مرداد، با رشد همراه باشد. البته این مساله در صورتی رخ خواهد داد که مساله خروج پول حقیقی از بازار سهام حل شده و روند معاملات به صورت منطقی دنبال شود.