انتظارات تورمی در بازار مسکن تا حدودی کاهش یافته و فعالان بازار می‌گویند که اثر ریسکهای غیراقتصادی در بازار کمرنگ شده است. هردو گروه خریدار و فروشنده تحت تاثیر فضای کنونی از انجام معامله خودداری می‌کنند. به نظر می‌رسد بازار مسکن عقب‌ماندگی یک سال گذشته را جبران کرده و به شرایط ایستایی نزدیک شده است.

بازار ملک در سال گذشته با ثبات قیمت همراه بود؛ در حالی که بازارهای خودرو، ارز و طلا تا حدودی رونق داشتند. با توجه به ماهیت دیرپذیری بازار مسکن، این بازار، بخشی از عقب‌ماندگی با بازارهای رقیب را در چهار ماهه ابتدای سال جاری جبران کرد و ظاهرا از ابتدای مردادماه مقداری از تب و تاب افتاده است.

بررسی‌های میدانی نشان می‌دهد خرید و فروش خانه در شهر تهران از ابتدای مردادماه و در ایام محرم‌ در مقایسه با ماه گذشته تقریبا نصف شده است. این مساله در افت انتظارات تورمی تاثیرگذار بوده اما به توقف کامل رشد منجر نشده و نرخهای پیشنهادی در مقایسه با تیرماه ۳ درصد افزایش نشان می‌دهد؛ در حالی که ماه گذشته این بازار با رشد ۶ درصدی قیمتهای قطعی مواجه بود.

اگرچه آهنگ رشد قیمت در بخش خرید و فروش مسکن کُند شده، بازار اجاره تحت تاثیر پیک جابه‌جایی مستاجران در رونق به سر می‌برد و به گفته واسطه‌های ملکی، نرخهای پیشنهادی اجاره روند صعودی دارد. تیرماه امسال متوسط رشد سالیانه اجاره‌بها در شهر تهران ۴۷ درصد و در کل کشور ۵۲ درصد بود.

طبق شاخص بانک مرکزی در تیرماه امسال قیمت هر متر خانه در تهران به طور میانگین ۴۱ میلیون و ۷۰۰ هزار تومان بوده است. هرچند مرکز آمار این عدد را ۴۴ میلیون و ۸۰۰ هزار تومان اعلام کرد.

ابوالحسن میرعمادی ـ کارشناس بازار مسکن در تحلیل شرایط فعلی این بازار گفت: نوسانات بازار ملک در ماههای اخیر دلایل مختلفی دارد که مهمترین آنها به تورم و رشد قیمت نهاده‌های ساختمانی برمی‌گردد. فرهنگ غالب این است که مسکن دارایی با ارزشی است و سپری در برابر تورم محسوب می‌شود. بنابراین مادامی که با رشد قیمت کالاها مواجهیم مسکن نیز به تبعیت از آن حرکت می‌کند.

وی با بیان اینکه تقاضای واقعی برای خرید مسکن به شدت کاهش یافته است گفت: زمانی که مشتری در بازار نیست، مالکان نرخهای اجاره را افزایش می‌دهند. به همین دلیل مشکل امروز بازار مسکن، حوزه اجاره است که شاهد التهابات این بخش هستیم. به دلیل کاهش توان خرید، ساخت و ساز نیز با افت مواجه شده و با معضل عدم تولید مسکن روبه‌رو هستیم.

به گفته میرعمادی، فشار تقاضا برای مسکن در کلانشهرها باعث شده تا مسکن به یک کالای بسیار باارزش تبدیل شود. در شرایط فعلی که با انتظارات تورمی مواجهیم کمتر کسی حاضر به فروش خانه خود می‌شود؛ زیرا این تلقی وجود دارد که مسکن ارزش افزوده مسکن در مقایسه با دیگر کالاها بالا است.

این فعال صنعت ساختمان، تولید و عرضه مسکن را در کنترل این بازار موثر دانست و گفت: همه جای دنیا دولتها برای ساماندهی بازار مسکن، واحدهای استیجاری تولید می‌کنند و با نرخهای کم به اقشار پایین اجاره می‌دهند. ولی شهرداریها و دولتهای ما هیچ وقت در این حوزه ورود نکردند. به هر ترتیب اگر ریسک‌های غیراقتصادی محو شود و تکنولوژی صنعت ساختمان ارتقا پیدا کند می‌توان در میان مدت به ثبات بازار مسکن امیدوار بود.