دارو و برخی تجهیزات پزشکی سال قبل در اولویت نخست واردات کالا قرار داشتند و برای واردات نیز ارز مرجع دریافت می‌کردند اما بانک مرکزی از اوایل اردیبهشت امسال ارز مرجع واردات دارو را حذف و اعلام کرد که از این پس دارو صرفا با ارز مبادله‌ای وارد خواهد شد.

سازمان غذا و دارو نیز چندی بعد از آغاز روند اختصاص ارز مبادله‌ای به واردات دارو خبر داد. این در حالی است که بانک مرکزی در سال 1391 بیش از سه میلیارد دلار ارز مرجع به واردات دارو اختصاص داده بود. طی دو ماه نخست امسال هم حدود 500 میلیون دلار به واردات دارو، مواد اولیه دارویی و تجهیزات پزشکی اختصاص یافت.

از سوی دیگر براساس گزارش‌های منتشر شده مقادیر زیادی دارو و مواد اولیه دارویی به دلیل مشکلات ارزی به وجود آمده در گمرک‌ها انباشت شده و گمرک به آنها اجازه ترخیص نمی‌دهد.

اگرچه آمار دقیقی از میزان انباشت دارو در گمرک‌ها در دست نیست اما این نگرانی وجود دارد که انباشت بیش از حد دارو در گمرک‌ها به فاسد شدن و از بین رفتن این داروها منجر شود.

در همین حال وزیر بهداشت در جدیدترین اظهارات خود با اشاره به اینکه مشکل دارو در کشور حل شده است، گفت که بانک مرکزی مجوزهایی را داده است تا هر کسی بتواند دارو را وارد گمرک کند و براساس استانداردهای ما مواردی که ارز آنها تعیین شده یا نشده می‌توانند از گمرک ترخیص شوند.

از سوی دیگر مدیرکل نظارت بر ارزیابی دارو و مواد مخدر سازمان غذا و دارو نیز به تازگی خبر داد: در حال حاضر هر دو هفته یک بار ثبت سفارش‌های انجام شده دارو را به طور منظم به بانک مرکزی اعلام می‌کنیم. مشکلات مربوط به گمرک و ماندن داروها نیز طی جلساتی که با مدیران گمرک برگزار شد تا حدودی حل شده است و توانستیم با توافقات حاصل شده برخی از کمبودها را حل کنیم.

با این وجود یک عضو اتحادیه واردکنندگان دارو در گفت‌وگو با ایسنا با اشاره به اینکه هنوز مشکل دپوی دارو در گمرک‌های کشور حل نشده است، افزود: رئیس دانشگاه علوم پزشکی تهران چندی پیش از سه رقمی شدن تعداد داروهای دچار کمبود شده در بازار خبر داد و حال چطور می‌شود در عرض مدتی کوتاه این کمبود برطرف شده باشد. مگر اینکه گمرک همه داروهای دپو شده را ترخیص کرده باشد که چنین چیزی رخ نداده است.

هاشم تبریزی با اشاره به دپوی برخی داروهای استراتژیک مانند داروهای ضدسرطان در گمرک‌ها افزود: پیش از این به واردکنندگان اجازه داده می‌شد تا یک سال از حواله ارزی خود برای واردات دارو استفاده کنند که این مدت هم‌اکنون به تنها 45 روز رسیده است. در شرایط سخت‌تر شدن تحریم‌ها و مشکلات مربوط به نقل و انتقال پول فرصت 45 روزه برای استفاده از حواله ارزی و واردات دارو بسیار سخت شده است.

وی عنوان کرد: از سوی دیگر واردکنندگان دارو در زمینه تامین نقدینگی و ریال موردنیاز برای تبدیل به ارز نیز تحت فشار قرار دارند. اقدام بانک مرکزی در کاهش مدت زمان اعتبار استفاده از حواله ارزی واردات دارو عملا به نفع فروشندگان دارو در خارج از کشور تمام شده چرا که باعث شده آنها زودتر به پول خود برسند. این در حالی است که پیش از این فروشندگان خارجی چند ماه بعد از فروش دارو پول خود را دریافت می‌کردند.

پیشتر معاون گمرک ایران با اشاره به اینکه مشکل دپوی داروهای وارداتی در گمرک‌های کشور و عدم ترخیص آنها ربطی به گمرک ندارد، به ایسنا گفته بود که دپوی داروهای وارداتی در گمرک‌ها به دلیل مشکلات بانکی رخ داده است.

محمدرضا نادری با بیان اینکه گمرک داروهای وارداتی را با تعهد اسنادی نیز ترخیص می‌کند،‌ عنوان کرده بود که مشکلی که در زمینه دپوی داروهای وارداتی پیش آمده ارتباطی به گمرک ندارد و بهتر است در این زمینه مسئولان وزارت بهداشت پاسخگو باشند.