یک مقام ارشد آمریکایی اعلام کرد که جو بایدن، رئیس‌جمهور آمریکا اواخر روز جاری قصد خود را برای برداشت ۱۵ میلیون بشکه نفت اضافی از ذخایر استراتژیک برای پمپاژ به بازار آمریکا با هدف کاهش قیمت سوخت اعلام خواهد کرد. اما این مساله به چه میزان می‌تواند بر قیمت جهانی نفت تأثیر گذار باشد؟ آیا آمریکا در جدال با اوپک پلاس دست به چنین اقدامی زده است؟

محمد علی خطیبی، نماینده پیشین ایران در اوپک در رابطه با این موضوع به مهر می‌گوید: «آزاد سازی این تعداد بشکه نفت قطعاً بر قیمت نفت تأثیر گذار است. زیرا تقاضایی که در بازار وجود دارد متأثر از دو عامل است. یا باید از طریق عرضه عرضه کنندگان تأمین شود و یا از ذخایر استراتژیک برداشت شود وباید در نظر داشت که آن مقداری که اکنون از ذخایر استراتژیک برداشت می‌شود می‌توانست به بازار ورد پیدا کند و تقاضا ایجاد کند.»

دخالت در بازار و دستکاری قیمت‌ها

نماینده سابق ایران در اوپک اضافه کرد: با توجه به اینکه اوپک پلاس روی تقاضای بازار معمولاً برنامه‌ریزی می‌کند این مساله به نوعی دخالت در تقاضا است و تأثیر منفی بر روی قیمت‌ها می‌گذارد. اکنون آمریکا در سال جدید برای بار سوم یا چهارم دست به چنین اقدامی زده است با توجه به اینکه در بازار نفت کافی وجود دارد، بنابراین برداشت از ذخایر استراتژیک توجیهی ندارد.

این کارشناس صنعت نفت ادامه داد همانطور که پیداست ذخایر استراتژیک برای زمانی است که کمبودی در بازار وجود دارد که در شرایط خاص و بحرانی مورد استفاده قرار گیرد نه برای زمانی که بازار در شرایط تعادل قرار دارد. چنین اقدامی دخالت در بازار جهت کاهش قیمت‌ها است.

وی افزود: ممکن است ادعا شود پس از تصمیم اوپک پلاس دست به چنین اقدامی زدیم در حالی‌که تصمیم اوپک پلاس قیمت نفت را کاهشی کرد؛ اوپک پلاس نگران مازاد عرضه است به همین دلیل تولید را کاهش داده است.

خطیبی تاکید کرد: عرضه متناسب با بازار تنظیم شده است که نه کمبودی وجود دارد نه مازادی ولی در بخش عرضه کشورهای صنعتی این نگرانی را دارند که دچار رکود شوند و کشورهای بزرگ مصرف کنده نفت اقتصادشان وارد رکود شود و دیگر متقاضی نفت نباشند.

احتمال کاهش قیمت نفت تا ۸۰ دلار وجود دارد

گزارش خبرنگار مهر حاکی است اخباری که روز سه شنبه توسط تعدادی از رسانه‌های آمریکایی در خصوص این تصمیم منتشر شد، برای کاهش قیمت نفت کافی بود، زیرا قیمت نفت وست تگزاس اینترمدیت برای تحویل در نوامبر با ۳.۰۸ درصد کاهش به ۸۲.۸۲ دلار در هر بشکه رسید.

یک مقام ارشد آمریکایی روز سه‌شنبه به خبرنگاران گفت: «رئیس‌جمهور به وزارت انرژی دستور داده است تا در صورت لزوم برای فروش بیشتر (نفت SPR) در زمستان امسال، چه به دلیل روسیه یا سایر فعالیت‌هایی که می‌تواند بازار را مختل کند، آماده شود.

وی افزود که بایدن همزمان قصد دارد سازوکاری را ایجاد کند که ذخیره استراتژیک را در بلندمدت بازسازی کند. وی توضیح داد که زمانی که قیمت نفت خام وست تگزاس اینترمدیت بین ۶۷ تا ۷۲ دلار در هر بشکه کاهش یابد، دولت آمریکا خرید مجدد نفت را آغاز خواهد کرد.

با این تفاسیر ممکن است قیمت نفت به ۶۷ تا ۷۲ دلار برسد و می‌تواند برای کاهش قیمت نفت راه گشایی کند؟ مدیر اسبق امور بین‌الملل شرکت نفت در پاسخ به این سوال که قیمت‌ها تا چه میزان کاهش پیدا می‌کنند توضیح داد: کاهش قیمت بستگی به شرایط دارد. برخی از رکودها شدید و برخی عمیق هستند و بستگی به آن رکودها دارد که تقاضا به چه شکل باشد و ما وضعیت مناسبی در بخش تقاضا نداریم که روند آن هم شروع شده است. زیرا قیمت نفت تا ۱۲۰ دلار هم پیشروی کرد و پس از تصمیم اوپک پلاس که همگی احتمال کاهش قیمت را داده بودند به ۹۳ دلار رسید و در صورت ادامه دار شدن این شرایط ممکن است این قیمت به ۸۰ دلار هم برسد.

چرا بایدن عزم کاهش قیمت نفت را دارد

با نزدیک شدن به انتخابات پارلمانی ۸ نوامبر، بایدن تمام تلاش خود را برای کاهش قیمت سوخت در آمریکا انجام می‌دهد، زیرا ممکن است تأثیر منفی بر محبوبیت او و نتایج نامزدهای حزب دموکرات او در انتخابات داشته باشد. اگرچه قیمت بنزین از اواسط ژوئن که به اوج خود رسید، ۲۲ درصد کاهش یافته است، اما همچنان ۱۶ درصد بیشتر از مدت مشابه سال گذشته است.

یک مقام آگاه آمریکایی پیشتر گفته بود بایدن از شرکت‌های نفتی خواسته «فوراً قیمت‌های انرژی پایین‌تر را به مشتریان خود برسانند» و خاطرنشان کرد که «بالا نگه داشتن قیمت‌ها در زمانی که هزینه‌ها پایین است غیرقابل قبول است».