بحث کالا برگ الکترونیکی اواخر سال گذشته و هم زمان با بررسی بودجه در مجلس شورای اسلامی مطرح شد. قرار براین بود تا همزمان با حذف ارز ترجیحی در ابتدای سال، دولت در ازای افزایش قیمت‌ها به جای یارانه طرح کالا برگ را پیاده سازی کند.

براساس این طرح قرار بود تا خانوارها کالاهای اساسی را با نرخ ترجیحی خریداری کنند و مابه‌التفاوت آن را دولت تحت عنوان کالا برگ پرداخت کنند. در خصوص شیوه اجرای این طرح ابهامات زیادی مطرح شد که البته همچنان پاسخی به آنها داده نشده است.

گفته شد که اجرای طرح کالا برگ الکترونیکی نیازمند ایجاد سامانه است و به همین دولت به جای اجرای سیاست کالا برگ الکترونیک که مورد تاکید مجلس بود، ارز 4200 تومانی را حذف و اعلام کرد تا زمان فراهم شدن زیر ساخت لازم برای اجرای طرح کالا برگ الکترونیکی یارانه نقدی پرداخت خواهد شد.

تکمیل سامانه طرح کالا برگ الکترونیک در وزارت کار

از آنجا که طرح کالا برگ الکترونیکی مستقیما با معیشت مردم مرتبط است حساسیت‌های بسیاری بر روی آن وجود دارد در نتیجه هر گونه تغییر نسنجیده در سیاست‌های پرداخت یارانه‌ای می‌تواند نارضایتی عمومی به دنبال داشته باشد. با توجه به اظهارات مطرح شده از سوی مقامات و سخنگوی اقتصادی دولت به نظر می‌رسد دولت نیز حساسیت‌های این حوزه را به رسمیت می‌شناسد و قرار است این طرح را به صورت مرحله‌ای و پس از اطمینان از فراهم بودن شرایط لازم اجرایی کند.

با توجه به پیگیری‌های انجام شده به نظر می‌رسد در حال حاضر سامانه مورد نیاز برای اجرای طرح کالا برگ الکترونیکی توسط وزارت کار، تعاون و رفاه اجتماعی فراهم شده است و این طرح بر روی همین بستر در یکی از استان‌های جنوبی کشور اجرایی خواهد شد. گفته شده که پس از یک ماه از اجرای آزمایشی، این طرح در کل کشور اجرایی خواهد شد.

احتمال حذف یارانه نقدی و جایگزینی با کالا برگ الکترونیک

یکی از ابهاماتی که در خصوص اجرای این طرح وجود دارد شیوه تامین مالی آن است چرا که براساس شنیده‌ها قرار است اعتباری را برای هر فرد در نظر بگیرد و افراد براساس این اعتبار بتوانند فهرستی از کالاهای تعیین شده را خریداری کنند. به نظر می‌رسد که در نهایت ارزش نقدی این اعتبار به فروشگاه‌هایی که این دست‌کالاها را به مردم ارائه خواهند کرد پرداخت خواهد شد.

این موضوع خود نیاز به منابع مالی دارد. در پاسخ به این ابهام، وزارت اقتصاد اعلام کرده است که مشکلی از نظر تأمین مالی ندارد اما با توجه به اینکه نظام پرداخت یارانه‌ها جمعیت زیادی از مردم را متاثر می کند، لازم بود دولت با اطمینان درباره زیرساخت فنی اجرای طرح را دنبال کند تا مشکلی در تامین کالا و خریدهای مردم پیش نیاید.

براساس اعلام این وزارتخانه ادعای اینکه دولت برای تامین مالی اجرای کالابرگ الکترونیکی دچار مشکل است در حالی مطرح می‌شود که اساسا تامین مالی آن مبتنی بر همان نظام پرداخت‌های یارانه‌ای یعنی تقریباً ماهانه 28 هزار میلیارد تومان است. به عبارت دیگر دولت همان بودجه‌ای را که برای پرداخت یارانه ماهانه مورد استفاده قرار می‌دهد را برای تامین مالی طرح کالا برگ در نظر گرفته است و قرار نیست بار مالی جدیدی به دولت تحمیل شود.

اجرای آزمایشی این طرح از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است چرا که دولت قصد ندارد هم‌زمان یارانه‌های نقدی را حفظ کند و هم کالا برگ الکترونیکی را به خانوارها ارائه کند در نتیجه میزان رضایت مردم در مرحله اجرای آزمایشی تعیین خواهد کرد که این طرح در کل کشور اجرا شود یا خیر.