سی‌‌‌وسومین قیمت‌های پایه محصولات پتروشیمی در سال جاری برخلاف هفته‌های گذشته به صورت افزایشی اعلام شد. رشد ۳۰۰تومانی نرخ نیمایی ارز از عوامل سبزپوشی جدول قیمت‌ها نامیده می‌شود. معاملات محصولات پتروشیمی طی هفته گذشته نیز همچون قبل بود و تغییر محسوسی نداشت. درست است که به‌‌‌طور معمول در سال‌جاری حجم معاملات پتروشیمی در رینگ داخلی بورس‌کالا از رونق برخوردار بوده است؛ اما نمی‌توان تقاضای بالا را به رشد صنعت نسبت داد، بلکه رونق رینگ داخلی به عواملی همچون جهش بهای ارز در بازه‌‌‌های مختلف و افزایش انتظارات تورمی و تلاش برای پوشش ریسک بستگی داشته است.

ثبات در حجم معاملات

در هفته منتهی به یکشنبه 20 آذرماه، رینگ داخلی بورس‌کالا میزبان عرضه بیش از 127‌هزار تن محصول پتروشیمی بود که از این میان بیش از 100‌هزار تن کالا معامله شد. باوجود کاهش تقاضا در زیرگروه شیمیایی‌‌‌ها، به دلیل افزایش حجم معاملات پلیمری‌‌‌ها، میزان معامله نسبت به هفته پیش از آن تغییر محسوسی نداشته است. در گروه محصولات شیمیایی، همچون هفته اول آذرماه به‌‌‌دلیل عدم‌عرضه گریدهای مختلف دوده صنعتی از حجم تقاضا کاسته شد. در واقع عدم‌عرضه این محصول در بورس‌کالا طی هفته گذشته موجب شد تا برخی خریداران از رقابت در این بستر دست بکشند و شاهد افت 17‌هزار تنی تقاضا برای محصولات شیمیایی باشیم که رقم قابل‌توجهی در این معاملات است.

با وجود این، به‌‌‌طور کلی می‌‌‌توان گفت معاملات محصولات پتروشیمی در بورس کالا از رونق خوبی برخوردار است. البته نمی‌‌‌توان حجم بالای تقاضا را به افزایش تولید و رونق کسب‌وکار‌‌‌ها نسبت داد. به گزارش اتاق بازرگانی، شاخص مدیران خرید برای آبان‌ماه نشان می‌دهد که هزینه مواد اولیه برای تولید‌‌‌کنندگان افزایش داشته و افزایش قیمت مواد اولیه برای تولیدکنندگان رشته فعالیت‌‌‌های صنعتی به کاهش تولید منجر شده است. از سوی دیگر، موجودی محصول نهایی در انبار تولیدکنندگان با کاهش اندکی مواجه شده است. از این جملات می‌توان نتیجه گرفت که با کاهش ذخایر موجود در انبار و کاهش تولید، احتمالا روند قیمت‌ها همچنان افزایشی خواهد ماند؛ مساله‌ای که می‌تواند خریداران را ترغیب کند به‌‌‌دلیل ترس از قیمت‌های آینده همچنان حجم بالای خرید خود را حفظ کنند. همچنین با افزایش زمزمه قطعی گاز صنایع از جمله پتروشیمی‌‌‌ها ممکن است تقاضا برای این محصولات افزایش یابد.

هراس از قطعی گاز داستانی تکراری است که هرسال و با آغاز فصل سرما به جان صنعت پتروشیمی می‌‌‌افتد و خسارت‌‌‌های سنگینی به واحدهای تولید وارد می‌کند. پس از تایید و تکذیب‌های فراوان به‌‌‌نظر می‌رسد کاهش گاز صنعت پتروشیمی به وقوع پیوسته و طبق ‌‌‌آخرین اخبار محدودیت تحویل خوراک و سوخت به پتروشیمی‌‌‌ها با محوریت تولیدکنندگان متانول و اوره تایید شده است. البته محدودیت در مصرف گاز صنایع در مرحله اول موجب کاهش صادرات محصولات پتروشیمی می‌شود و تاثیری بر عرضه‌‌‌های داخلی ندارد؛ اما احتمال افزایش خرید‌‌‌های هیجانی با وقوع چالش در بازار نیز وجود دارد.

قیمت‌های پایه افزایشی شدند

دفتر توسعه صنایع تکمیلی، قیمت‌های پایه هفته آتی را در حالی اعلام کرد که برخلاف روند هفته‌‌‌های گذشته، گروه‌‌‌های افزایشی، جدول تغییرات قیمت‌ها را سبزپوش کردند. رشد نزدیک به 300تومانی بهای نیمایی ارز نیز در افزایش قیمت‌ها بی‌‌‌تاثیر نبود. از ابتدای سال‌جاری بهای نیمایی ارز همگام با نرخ آزاد ارز رشد صعودی را تجربه کرده و در برخی‌‌‌ ماه‌‌‌ها این دو نرخ به هم بسیار نزدیک شده است. اما در هفته‌‌‌های گذشته با جهش قیمت آزاد ارز به بالای 35‌هزار تومان، این دو ارز از یکدیگر فاصله گرفته‌اند. در حال حاضر ارز در بازار آزاد با بیش از 37‌هزار تومان معامله می‌شود و انتظار می‌رود با افزایش قیمت آن در آینده بهای نیمایی ارز نیز به رشد خود ادامه دهد. 

در جدول قیمت‌های پایه و در زیرگروه پلیمری‌‌‌ها بهای اکثر محصولات افزایشی اعلام شده است. در صدر جدول PVC‌ها با حدود 9‌درصد افزایش قیمت قرار دارند، پلی‌‌‌استایرن‌های معمولی و مقاوم هم با حدود 5‌درصد افزایش قیمت در رتبه دوم قرار گرفته‌‌‌اند. در زیرگروه شیمیایی‌‌‌ها نیز منواتیلن گلایکول و بنزن به‌ترتیب با 6 و 4‌درصد افزایش قیمت در صدر جدول قرار دارند. البته تعداد کمتری از محصولات شیمیایی نسبت به پلیمری‌‌‌ها افزایش قیمت داشتند.

سردرگمی بازارهای جهانی

بررسی بازار جهانی پلیمر در دسامبر سال 2022 نشان می‌دهد که بازارها کمی پایدار‌‌‌تر شده‌اند و با کاهش محدودیت‌های کووید در چین تقاضای جهانی کمی بهبود یافته است. گرچه برخی تحلیلگران معتقدند که با شروع تعطیلات سال نو چین امکان فروکش کردن تقاضا در این کشور وجود دارد. با این حال، به‌‌‌دلیل افت قیمت‌‌‌ نفت و گاز به‌عنوان خوراک صنایع، تقاضا برای محصولات پتروشیمی به امید کاهش قیمت‌ها در آینده کاهش یافته است. بهای نفت‌خام وست‌تگزاس در پایین‌‌‌ترین سطح قیمتی خود در یک‌سال گذشته قرار گرفت.

روز گذشته قیمت نفت‌خام وست‌تگزاس به 71دلار به ازای هر بشکه رسید. واهمه از بروز رکود اقتصادی و کاهش تقاضا به‌خصوص در اقتصادهای توسعه‌یافته موانع اصلی موجود در برابر رشد قیمتی طلای سیاه نامیده می‌‌‌شوند. به‌‌‌طوری که حتی تعیین سقف قیمتی برای نفت روسیه نیز نتوانست برخلاف تحلیل‌ها موجب افزایشی شدن بازارها شود. از طرفی بهای نفتا نیز در کانال کاهشی قرار گرفت و به کمترین سطح قیمتی خود در 12ماه اخیر رسید. روز گذشته هر تن نفتا در سطح قیمتی 584دلار معامله شد که بیش از 100دلار کمتر از ابتدای ماه نوامبر است. کاهش بهای نفت به طور پیوسته و ترس از وقوع رکود در اقتصادهای برتر دنیا موجب عقب‌نشینی قیمتی این محصول شده است.