واکنش بازار به افت قیمت جهانی طلا
سکه 40 هزار تومان افتاد
همان‌طور که انتظار می‌رفت به دنبال افت 140 دلاری قیمت طلا در بازار‌های جهانی، قیمت سکه در بازار کاهش یافت و تا 570 هزار تومان پایین آمد. در این میان بانک مرکزی قیمت سکه را کمتر از حد انتظار بازار کاهش داد.
نرخ سکه در بازار حداقل 40 هزار تومان ارزان شد، اما بانک مرکزی قیمت سکه دولتی را با 28 هزار و 80 تومان در حد 566 هزار و 800 تومان تعیین کرد. به گفته کارشناسان‌اتفاق دیروز نشان داد، بازار آزاد با بازار‌های جهانی هماهنگی بیشتری دارد. افت قیمت سکه و طلا در حالی است که با افزایش ارزش دلار در بازار‌های بین‌المللی در مقابل سایر ارزهای عمده جهان نرخ دلار و در بازار داخلی تا 1270 تومان بالا رفت. همین عامل باعث شد تا شیب نزولی قیمت سکه در داخل قدری تعدیل شود. با این حال فاصله قیمتی اعلام شده بین قیمت خرید و قیمت فروش سکه از سوی فعالان بازار معنایی جز انتظار کاهش بیشتر ندارد. دیروز بین قیمت خرید سکه و فروش آن 20 هزار تومان فاصله داشت. این میزان برای سکه طرح قدیم 30 هزار تومان بود.
3 راه تعیین قیمت واقعی سکه
در حالی که قیمت طلا در پایان معاملات هفتگی بازار‌های جهانی در سطح 1657 دلار بسته شده و نرخ دلار آمریکا در بازار آزاد به 1270 تومان رسیده، قیمت واقعی سکه با قیمت‌های فعلی در بازار و بانک مرکزی تفاوت فاحشی دارد. البته همان‌طور که از قیمت‌ها بر می‌آید، فعالان بازار بیشتر میل به کاهش قیمت دارند تا بانک مرکزی. در محاسبه قیمت سکه بر اساس طلای جهانی راه اول استفاده از فرمول معروف رییس کل بانک مرکزی است. بهمنی بارها گفته است که قیمت هر اونس طلا برابر با قیمت 4 سکه است. از این‌رو قیمت 1657 ارزی طلا را اگر تقسیم بر 4 شود قیمت ارزی هر سکه به دست می‌آید. 414/25 دلار قیمت ارزی هر سکه است. این میزان را اگر در قیمت 1270 تومانی دلار در بازار آزاد (نه دلار مرجع 1078 تومانی دیروز) ضرب شود، به رقم 526 هزار و 97 تومان برای هر سکه به دست می‌آید.راه دوم تقسیم کردن وزن هر اونس طلای 24 عیار به وزن طلای 24 عیار موجود در هر قطعه سکه بهار آزادی است. به این ترتیب، عدد 1/31 را بر 32/7 (میزان طلای 24 عیار موجود در هر قطعه سکه) تقسیم می‌کنیم و به عدد 25/4 می‌رسیم. به این ترتیب از تقسیم قیمت هر اونس طلا به نرخ دیروز بر این عدد به رقم 390 دلار می‌رسیم که این رقم با احتساب دلار 1270 تومانی روز گذشته به‌علاوه 20 هزار تومان مالیات بر ارزش افزوده ما را به قیمت تقریبا 515 هزار تومان برای هر قطعه سکه بهار آزادی می‌رساند.
راه حل سوم هم با احتساب فلزات گرانبها به کار رفته در سکه به دست می‌آید. هم اینکه در هر سکه 32/7 گرم طلای 24 عیار وجود دارد که ارزش آن با دلار 1270 تومانی و اونس 1657 دلاری طلا تقریبا 495 هزار و 309 تومان می‌شود. در هر قطعه سکه 408/0 گرم نقره و 405/0 گرم مس وجود دارد. (دیروز قیمت هر اونس نقره تا 21 دلار افت کرد که بر اساس گزارش‌ها رکورد 32 ساله کاهش قیمت را شکسته است.) ارزش این میزان نقره در سکه به 350 تومان هم نمی رسد. قیمت تقریبی نیم گرم مس هم بر اساس قیمت‌های جهانی از 5 تومان بالاتر نمی‌رود. به این ترتیب، مجموع ارزش فلزات موجود در سکه با احتساب قیمت دلار بازار آزاد و قیمت‌های جهانی فلزات 495 هزار و 664 تومان می‌شود. کارمزد، حق بیمه، حمل‌ونقل، حق‌الضرب و سایر هزینه‌های بانک مرکزی بر اساس گزارش اداره مربوطه تقریبا 10 هزار تومان است. بر این میزان 20 هزار تومان مالیات بر ارزش افزوده را نیز منظور می‌کنند که نهایتا قیمت سکه را در بالاترین حد به 525 هزار تومان می‌رساند. اما بانک مرکزی سکه دولتی را 566 هزارو800 تومان قیمت گذاری کرد.
2 فرضیه در اولین روز کاری بازار جهانی طلا
از این رو به نظر می‌رسد با آغاز به کار بازار‌های جهانی در روز دوشنبه هر گونه کاهش بیشتر قیمت جهانی طلا، نرخ سکه داخلی را با سرعت بیشتری در مسیر نزولی قرار دهد. در این صورت بازار‌های بین‌المللی و بازار داخلی به اقدامات فدرال رزرو در خصوص تغییر در پرتفوی اوراق قرضه مدت‌دار و ترغیب به سرمایه‌گذاری‌های بلندمدت در این کشور اعتماد خواهند کرد. در این حالت کمترین نتیجه آن برای بازار داخلی افزایش سریع‌تر قیمت دلار خواهد بود.به عقیده کارشناسان عکس این قضیه نیز کاملا محتمل است. بالا رفتن احتمالی مجدد قیمت طلا در اولین روز کاری بازار‌های بین‌المللی به معنی گذر از یک شوک قیمتی موقت است که عمق بحران اقتصادی در آمریکا و اروپا را بار دیگر به نمایش گذارده که تاثیر آن در بازار داخلی نتیجه‌ای جز رشد سریع و شتابان قیمت سکه نخواهد داشت.
بازار سکه داخلی
قیمت سکه در بازار دیروز از سوی برخی سکه فروشان 567 هزارتومان نیز اعلام شد. قیمت فروش سکه دیروز 550 هزار تومان اعلام شد. فاصله قیمتی خرید و فروش سکه 20 هزارتومان بود.سکه طرح قدیم نیز دیروز با 40 هزار تومان افت قیمت تا 590 هزار تومان پایین آمد. نرخ فروش آن نیز 560 هزار تومان در تابلوی قیمت سکه فروشان درج شد. در این بازار قیمت نیم سکه هم 15 هزار تومان از ارزش خود را از دست داد و تا 275 هزار تومان کاهش یافت. نرخ خرید این سکه نیز با 10 هزار تومان فاصله 265 هزار تومان اعلام شد.ربع سکه و سکه گرمی هم هر یک با 5000 تومان کاهش قیمت به ترتیب 145 هزار تومان و 75 هزار تومان فروخته شدند.در بازار طلا هر مثقال طلای 17 عیار با بیش از 11 هزار تومان کاهش به 222 هزار و 300 تومان رسید. از این رو قیمت هر گرم طلای 18 عیار بدون احتساب اجرت ساخت تا محدوده 51 هزارتومان افت کرد.
قیمت سکه‌های دولتی
دیروز بانک مرکزی نیز قیمت سکه‌ها را کاهش داد. بانک مرکزی قیمت سکه را 28 هزار و 80 تومان کاهش داد و نرخ آن را 566 هزار و 800 تومان تعیین کرد. این در حالی است که بنا بر محاسبات توضیح داده شده انتظار برای کاهش بیشتر قیمت و واقعی‌تر شدن قیمت سکه دولتی در بین فعالان بازار بیشتر بود.با این حال بانک مرکزی ترجیح داد تا فاصله چندانی بین قیمت سکه بازار و سکه دولتی نباشد.دیروز قیمت نیم سکه دولتی نیز با 14 هزار و 40 تومان کاهش تا سطح 265 هزار و 200 تومان پایین آورده شد. ربع سکه دولتی 6760 تومان ارزان شد و به نرخ 136 هزار و 240 تومان رسید. سکه‌های گرمی نیز 3120 تومان پایین‌تر قیمت‌گذاری شده و به نرخ 72 هزارو 800 تومان رسید.
بازار ارز
در بازار ارز با وجود ثابت ماندن قیمت یورو، پوند انگلیس و ین ژاپن، قیمت دلار آمریکا با 13 تومان افزایش تا 1270 تومان رسید. یورو 1730 تومان، پوند 2000 تومان و صد ین ژاپن 1650 تومان به فروش رسیدند. در بازار دیروز البته قیمت درهم امارات با 5 تومان افزایش به نرخ 347 تومان اعلام شد.قیمت مرجع دلار در بانک مرکزی 10781ریال اعلام شد از این رو فاصله ارز رسمی و غیر رسمی 192 تومان بود.
قیمت طلا در بازار‌های جهانی
در پایان معاملات هفتگی بازار‌های جهانی قیمت طلا در سطح 1657 دلار بسته شده که نسبت به نرخ 1800 دلاری اواخر هفته قبل بیش از 140 دلار کاهش یافت. فروش عمده طلا برای جبران زیان ناشی از افت ارزش دارایی‌ها در بازار‌های سهام دنیا موجب کاهش قیمت طلا شد. همچنین اعلام شد به‌دنبال مخالفت‌های جمهوریخواهان و برخی دولت‌های خارجی با انتشار بسته تسهیل کمی سه از سوی فدرال رزرو و فشارها به دولت اوباما برای پرهیز از چنین اقدامی به‌واسطه اثرات تورمی آن مسوولان فدرال رزرو از عملیاتی استفاده کرده‌اند که چرخش نام گرفته است. فدرال رزرو قصد دارد 400 میلیارد دلار اوراق قرضه بلندمدت 6 تا 30 سال را تا خرداد سال آینده (ژوئن 2012) از بازار جمع‌آوری و همزمان 400 میلیارد دلار اوراق قرضه کوتاه‌مدت تا سقف سه سال به فروش رساند. با این اقدام فدرال رزرو قیمت اوراق قرضه بلند مدت افزایش و نرخ بهره اوراق کوتاه مدت کاهش یافت. با این چرخش پرتفوی فدرال رزرو و کاهش نرخ بهره اوراق قرضه بلند مدت مسوولان این بانک امیدوارند تمایل به سرمایه‌گذاری و خرید مسکن افزایش یابد، زیرا کاهش نرخ بهره به کاهش هزینه‌های سرمایه‌‌گذاری می‌انجامد. با اعلام انجام چنین کاری نرخ برابری یورو در مقابل دلار آمریکا تا 35/1 افت کرد و در مقابل ارزش دلار آمریکا در برابر اغلب ارزهای جهان از جمله ارزهای آسیایی افزایش یافت که فشار مضاعفی را بر قیمت طلا وارد کرد. امروز قیمت طلا نشان دهنده اعتماد اقتصاددانان، کارشناسان و سرمایه‌گذاران به سیاست‌های جدید فدرال رزرو است. این اقدام در شرایطی که یونان حتی تا پایان ماه آینده با وجود کاهش شدید رتبه اعتباری بانک‌ها در این کشور شانس چندانی برای تحویل گرفتن بخش دوم وام از اروپاییان ندارد، بسیار تعیین کننده است.