سعید جعفری رییس دبیرخانه شورای عالی صنایع دریایی کشور در گفت‌وگویی به جهت حضور در سفر اخیر رئیس جمهوری به چین، به دستاورد‌های دریایی این سفر، راهبرد کشور در مذاکره با طرف‌های چینی، انتقال فناوری و همکاری‌های مشترک دریایی چین و ایران پرداخت و افزود: تمرکز سفر اخیر به لحاظ گره گشایی‌های مالی بین دو کشور بود، با توجه به اینکه چین بزرگترین تولیدکننده دریایی بوده و دارای شرکت‌های بزرگ و توانمندی است، در سفر اخیر با یکی از این شرکت‌ها و سهامداران اصلی آن‌ها مذاکراتی داشتیم و در حوزه‌های مختلف صنعتی و تجاری و حتی دریایی مذاکرات خوبی انجام شد.

وی بیان‌داشت: با توجه به رویکرد‌هایی که انتظار می‌رفت ما با روی باز این شرکت‌ها مواجه شدیم، آن‌ها از بحث همکاری مشترک دریایی در ایران استقبال کردند؛ بدین صورت که در حد امکان عمق ساخت داخلی و توانمندی کشتی سازی هایمان را به کمک چینی‌ها بالا ببریم.

جعفری درباره زمینه مشارکت چینی‌ها گفت: طرف چینی از این سرمایه گذاری مشترک بسیار استقبال کرد؛ عمده گفتگو‌ها در زمینه انتقال فناوری در زمینه طراحی و مباحث علمی و فنی انواع اقسام شناور‌ها بود. در حال حاضر ما شرکت‌های خوبی را در این زمینه داریم، اما به دلیل اینکه در ساخت بسیاری از شناور‌ها در تجربه نخست هستیم، بهتر است یک شرکت مجرب دیگر که تجربه ساخت در این زمینه را دارد، حداقل به عنوان شرکت مشاور در کنار ما باشد.

وی ادامه‌داد: ما در بسیاری از مواقع از نرم‌افزار‌های غیر اصلی و متفرقه استفاده می‌کنیم که ممکن است خطا‌هایی نیز رخ دهد، به همین دلیل حضور این شرکت‌ها در روند طراحی و ساخت به‌ویژه درباره شناور‌هایی که طراحی آن‌ها در داخل انجام نشده بسیار مفید است.

رییس دبیرخانه شورای عالی صنایع دریایی کشور اظهار داشت: طرف چینی برای حضور در همه پروژه‌های دریایی ایران اعلام آمادگی کرده است؛ مسائل و مشکلات مالی در مذاکرات کلی بین دو رئیس جمهوری تقریباً حل شد، پیشتر نیز نشانه‌های مثبتی برای ایجاد همکاری از طرف چینی‌ها دریافت می‌شد، اما زمانی که به مباحث مالی می‌رسیدیم این بحث‌ها متوقف می‌شد، اما با سطح رویکرد مثبتی که در مذاکرات کلی وجود داشت در مباحث جزئی نیز موفق به پیشرفت در مذاکرات شدیم.

جعفری در ادامه اظهار داشت: تامین قطعات کلیدی که توان تولید آن‌ها در داخل کشور وجود نداشته و تهیه آن نیز در سطح بین الملل برای ما مشکل است، دیگر توافقی که بود در زمینه دریایی به دست آمد و در عوض همه شرکت‌های چینی دسترسی شان به تولیدکنندگان اصلی سهل الوصول و به راحتی قادر به گرفتن تاییدیه‌های وندور هستند.

وندور در زنجیره تأمین، به شرکت بازرگانی معتبر اطلاق می‌شود که تأمین‌کننده کالا یا خدمات است.

وی خاطرنشان‌کرد: توافقی نیز در زمینه سرمایه‌گذاری در ساخت داشتیم، بدین‌صورت که طرف چینی اعلام آمادگی خود را مبنی بر سرمایه‌گذاری مشترک در حوزه تکمیل یارد‌های کشتی سازی در بخش‌هایی که در داخل کشور توان تکمیل این نواقص وجود نداشته باشد.

انتخاب و معرفی شرکت‌های بخش خصوصی در حوزه دریایی به طرف چینی

رئیس دبیرخانه شورای عالی صنایع دریایی، درباره لزوم برنامه متقابل برای بهره برداری بهتر از این مذاکرات تاکید کرد و بیان داشت: در حال حاضر باید خواسته‌های خودمان را نظام‌مند کنیم تا موفق به توافق نهایی یا قرارداد با چین بشویم. رویکرد و برنامه ما این است که به دلیل ثبات در تصمیم گیری و اجرا در مجموعه‌های خصوصی به نسبت بخش‌های دولتی و نیمه دولتی، شرکت‌های خصوصی فعال در زمینه دریایی را با طرف‌های چینی مرتبط کنیم.

وی افزود: البته فعلا شرکتی را به عنوان مجموعه هدف انتخاب نکردیم و در حال بررسی هستیم که اگر قرار باشد ایران هدف این همکاری قرار گیرد، مجموعه‌ای را انتخاب کنیم که به لحاظ جغرافیایی، ساختاری و دسترسی انعطاف پذیر باشد.

جعفری گفت: در دنیا توانمندی تجمیع و ادغام برای برنامه ریزی وجود دارد، حتی ما در زمینه ریلی موفق به تشکیل کنسرسیومی با حضور سازنده، قطعه ساز و حتی بهره بردار شدیم تا آن‌ها بتوانند به مذاکره با مجموعه‌های چینی بروند، اما در حوزه دریایی فعلاً موفق به این تجمیع نشدیم و به دنبال این هستیم که مجموعه‌ای را به عنوان بستر این همکاری مشترک انتخاب کنیم.

وی ادامه‌داد: شاید در مقابل ما شرکت‌های مختلف چینی باشند، اما آن‌ها در حوزه سیاست‌گذاری خط مشی یکپارچه‌ای را دنبال می‌کنند، اگر قرار باشد در حوزه دریایی نیز مجموعه‌ای از چند شرکت را برای این همکاری مشترک انتخاب کنیم، باید همراهی و همکاری این مجموعه‌ها با یکدیگر بسیار بالا باشد.

جعفری درباره پیش بینی ادامه زمان ادامه مذاکرات، خاطرنشان‌کرد: پیش بینی ما این است که طرف چینی مذاکره کننده در حوزه دریایی اواسط ماه مه میلادی (اوایل اردیبهشت ماه ۱۴۰۲) به ایران سفر کرده و ادامه مذاکرات در داخل کشور انجام شود و امیدوارم تا قبل از تصمیم گیری آن‌ها برای آمدن و نهایی شدن مذاکرات موفق به ایجاد و انتخاب بستری مناسب شده باشیم.

وی با اشاره به عدم وجود محدودیت در حجم سرمایه گذاری از جانب چینی ها، بیان داشت: روند مذاکرات بر اساس انتقال فناوری انجام شده و پایه این همکاری خواهد بود و بعد از این موضوع اساسی به سراغ مباحث ساخت، زیرساخت و مباحث تامینی خواهیم رفت.

رئیس دبیرخانه شورای عالی صنایع دریایی اظهار داشت: طرف‌های چینی آمادگی خودشان را دیگر حوزه‌های صنعتی اعلام کرده‌اند و همچنین در زمینه سرمایه گذاری‌های دریایی به لحاظ حجم سرمایه‌گذاری محدودیتی از طرف چینی‌ها وجود ندارد و آن‌ها آمادگی سرمایه گذاری در حجمی قابل توجه و متناسب با نیاز کشور را دارند.

وی افزود: این‌بار رویکرد چینی‌ها برای همکاری‌های مشترک بسیار مثبت بود، پیشتر با یک گارد بسته در مذاکرات حضور پیدا می‌کردند، اما در این سری از مذاکرات آمادگی ایجاد همکاری را داشتند.

جعفری تصریح‌کرد: ما باید خواسته هایمان را طوری منظم کنیم تا بتوانیم از قابلیت‌های ایجاد شده بهترین استفاده را ببریم.