شاخصهای تورمی نقش مهمی در اقتصاد کلان بازی کرده و همچنین روی بازارهای مالی، تاثیرات قابلتوجهی دارند. یکی از این شاخصها، هزینه های مصرفی شخصی یا PCE است که معیار اصلی تورم و روند تغییرات قیمت در آمریکا محسوب میشود. سازمان تحلیل اقتصادی یا BEA، مرجع اصلی اندازهگیری و اعلام این شاخص بوده و ماهانه آن را منتشر میکند. اتفاقی که تاثیر آن بر بازارهای مالی و بینالمللی مشهود است.
اما شاخص PCE چیست؟ چه تفاوتی با دیگر شاخصهای مهم تورمی داشته و چگونه محاسبه میشود؟ در این مقاله ضمن پاسخگویی به این سوالات، اهمیت این شاخص و تاثیر آن بر بازار فارکس را بررسی میکنیم. با ما همراه شده و با یکی از مهمترین شاخصهای اقتصاد بینالمللی آشنا شوید.
تعریف شاخص هزینه های شخصی
شاخص هزینه های مصرفی شخصی یا Personal Consumption Expenditure معیاری از هزینههای روزانه شهروندان کشور امریکا برای خرید کالاها و خدمات مصرفی است. این شاخص با عنوان مخارج مصرفکننده یا Consumer Spending نیز شناخته شده و قدرت اقتصادی مردم آمریکا بهازای درآمدشان را نشان میدهد. شاخص هزینه های شخصی، اصلیترین شاخص تورم در آمریکا محسوب شده و آخرین جمعه هر ماه در گزارشی به نام درآمد و هزینه های شخصی (Personal Income and Outlays) منتشر میشود.
بهمنظور محاسبهی شاخص هزینه های مصرفی شخصی، سبدی از کالاها و خدمات که شهروندان درآمد خود را به خرید آنها اختصاص میدهند، تعیین میشود. وزن هریک از این اقلام به تناسب اهمیتشان در زندگی شهروندان متفاوت است. در پایان یک دورهی مشخص، تغییرات ارزش دلاری این سبد، نسبت به زمان مبدا سنجیده شده و بهعنوان تغییرات شاخص PCE و سپس تورم معرفی میشود. ارزش مالی سبد PCE در یک زمان واحد، شاخص Index PCE Price یا PCEPI نام دارد.
شاخص PCE چطور محاسبه می شود؟
در تعیین سبد شاخص هزینه های شخصی کالاها و خدمات به سه دستهی زیر تقسیم میشوند:
کالاهای بادوام؛ شامل کالاهایی که حداقل سه سال عمر میکنند؛ مانند خودرو و برخی لوازم خانگی
کالاهای بیدوام؛ شامل کالاهایی که کمتر از سه سال عمر میکنند؛ مانند پوشاک، خوراکیها و سوخت
خدمات؛ مانند مراقبتهای درمانی، تفریح، حملونقل عمومی، رستوران و هتل
شاخص هزینه های شخصی ماهانه اعلام میشود؛ اما جمعآوری برخی دادههای مربوط به ارزش کالاها و خدمات آن فصلی است. بنابراین، قیمت این اقلام در برخی مواقع، برآوردی بوده و شاید کمی خطا داشته باشد. همچنین سازمان BEA قیمتها را با استفاده از یک تعدیلکنندهی قیمتی یا Price Deflator تعدیل یا نرمالسازی میکند. این ابزار، نسبتی از ارزش همهی کالاها و خدمات تولیدشده در یک سال مشخص با قیمت فعلی به ارزش آنها در سال مبدا است.
البته برای محاسبهی تورم واقعی معمولا هزینههای انرژی و مواد غذایی از سبد کالاها و خدمات حذف میشوند. دلیل این موضوع، نوسانات قیمتی نسبتا زیاد آنهاست که لزوما تابعی از قوانین عرضه و تقاضا نیست. به شاخص جدید بهدستآمده Core PCE گفته میشود. Core PCEنسبت به PCE، تورمهای نهان و اصلی را بهتر نشان میدهد.
تفاوت شاخص PCE و CPI
شاخص هزینه های شخصی تنها معیار محاسبهی تورم در آمریکا نیست. دیگر شاخص مهم و حتی شناختهشدهتر نسبت به آن شاخص قیمت مصرفکننده یا Consumer Price Index است. تفاوت مهم این دو در این است که دادههای شاخص CPI از مصرف کنندهها به دست میآید. همچنین شاخص PCE نسبت به CPI، شامل برتریهای زیر است:
درنظرگرفتن رفتار مصرفکننده در جایگزینی برندها و اقلام گرانتر با ارزانتر
محاسبه هزینههایی که نه مستقیما از سوی مصرفکننده؛ بلکه از طرف او پرداخت میشوند. مانند هزینه بیمه که پرداخت آن بهعهده کارفرماست.
قابلیت تجدیدنظر در دادههای گذشته و اصلاح آنها
پوشش جامعتر کالاها و خدمات
بهطورکلی تورم محاسبهشده بر اساس شاخص قیمت مصرفکننده همواره عدد بالاتری را نشان میدهد. دلیل اصلی این موضوع، لحاظشدن کالاها و خدمات با نوسانات بالا در این شاخص و نیز درنظرنگرفتن رفتار مصرفکننده با کالاها و خدمات گران است. به دلیل همین برتریها بود که فدرال رزرو در سال ۲۰۱۲ تصمیم به جایگزینی شاخص CPI با PCE گرفت.
علاوه بر اینها، یک تفاوت ماهوی نیز بین دو شاخص PCE و CPI وجود دارد. شاخص PCE درحقیقت نشان میدهد که شهروندان، درآمد خود را بیشتر چطور خرج میکنند. بنابراین اقلام آن، بسیار انعطافپذیرتر است. قرارگیری این شاخص در گزارش درآمد و هزینههای شخصی، بهخوبی نشاندهندهی رفتار مصرفکنندگان در قبال درآمدشان و نیز اولویتهای زندگی آنهاست. این در حالی است که سبد کالایی شاخص CPI ازپیشتعیینشدگی بیشتری داشته و دقت، انعطافپذیری و پوشش شاخص هزینه های شخصی را ندارد. توزین اقلام نیز در این دو شاخص کمی متفاوت است.
اهمیت شاخص PCE در اقتصاد امریکا
مطابق گزارشهای سازمان BEA، شاخص PCE حدود دوسوم هزینههای داخلی آمریکا را شامل میشود. بنابراین این شاخص، از عوامل اصلی تاثیرگذار در تولید ناخالص ملی این کشور محسوب میشود. اقتصاددانان و تحلیلگران از شاخص هزینه های مصرفی شخصی برای پیشبینی هزینههای آینده و رشد اقتصادی آمریکا استفاده میکنند. شرکتها و کسبوکارها نیز با استفاده از این شاخص از بازار نیازسنجی کرده و بسیاری از تصمیماتشان اعم از طراحی محصول، استخدام و حجم تولید را بر اساس آن میگیرد.
همانطورکه گفتیم، فدرال رزرو آمریکا شاخص PCE را معیار اصلی خود برای نرخ تورم میداند. معیاری که درحقیقت، تعیینکنندهی سیاستهای پولی این نهاد اعم از افزایش یا کاهش نرخ بهره و دیگر اقدامات است. تصمیماتی که بر قدرت دلار تاثیرگذار بوده و میتواند نمادی از رکود یا رشد اقتصادی در آمریکا باشد. رکود یا رشد اقتصادی این کشور نیز همواره بر اقتصاد دیگر کشورها و کسبوکارهای بزرگ اثرگذار است.
تاثیر اعلام شاخص PCE بر بازار فارکس
قدرت دلار در برابر سایر ارزهای شاخص در ساعات و روزهای آغازین پس از اعلام شاخص هزینه های شخصی، نوسانات نسبتا شدیدی به خود میبیند. رشد شاخص PCE نسبت به ماه گذشته، یک علامت منفی و کاهش یا ثبات آن، یک علامت مثبت برای این ارز محسوب میشود.
با افزایش ادامهدار نرخ تورم محاسبهشده بر اساس PCE معاملهگران در فارکس میتوانند انتظار افزایش نرخ بهره از سوی فدرال رزرو را داشته باشند. این تصمیم به کاهش ارزش دلار در داراییهای جفت خواهد انجامید. در صورت ثبات نرخ تورم PCE یا کاهش آن نیز ارزش دلار ثابت مانده یا افزایش مییابد.
بااینحال برای پیشبینی نحوهی تاثیر افزایش یا کاهش شاخص هزینه های شخصی بر ارزش دلار و تصمیمات فدرال رزرو، باید نرخ تورم هدف فدرال رزرو را نیز درنظر داشته باشید. این نهاد مالی ،معمولا تا زمانی که این نرخ برقرار باشد، اقدامات مالی خاصی مانند چاپ پول یا افزایش و کاهش نرخ بهره را در دستور کار خود قرار نمیدهد. هرچند که بار روانی احتمال اتخاذ چنین تصمیماتی میتواند بر ارزش دلار اثرگذار باشد. پدیدهای که شاید سبب شکلگیری سطوح حمایتی یا مقاومتی روانی، برای جفتارزهای مهم مانند یورو/دلار شود.
سخن آخر درباره شاخص PCE
شاخصهای تورمی متنوع بوده و هریک مزایای خاص خودشان را دارند. در کنار شاخص CPI که در بیشتر کشورها استفاده میشود، شاخص هزینه های شخصی یا PCE اصلیترین ابزار محاسبه تورم در آمریکا است. این عدد، تغییرات قیمت کالاها و خدمات مصرفی با اوزان مشخص در یک سبد مصرفی را نشان میدهد. بااینحال مرجع قیمتها در این فرمول، قیمتهای فروش تولیدکنندهها هستند.
اقلام موجود در سبد شاخص PCE نسبت به شاخصهای دیگر، انعطافپذیری و تغییرات بیشتری داشته و نشاندهندهی مخارج شهروندان آمریکایی و الگوی آنها در خرجکردن درآمدشان است. شاخص هزینه های شخصی هر ماه توسط فدرال رزرو اعلام شده و کاهش یا افزایش آن به افزایش یا کاهش قدرت دلار در بازار فارکس تعبیر میشود.
منبع: وب سایت بروکر ITB
لینک مطلب:
https://www.eranico.com/fa/content/160779