افزایش هزینه ساخت را در سال‌های اخیر می‌توان عامل اصلی برای کاهش تمایل به ساخت و ساز از سوی انبوه‌سازان دانست. به ویژه اینکه تورم از یک سو باعث افزایش هزینه ساخت و از سوی دیگر سبب کاهش قدرت خرید مردم و در نتیجه افت شدید تقاضا شده است.

افزایش هزینه ساخت و ساز باعث شده است تامین هزینه پروژه ساخت یک آپارتمان از توان بخش بزرگی از فعالان صنعت ساختمان خارج باشد و سود کسانی را هم که ساخت و ساز ورود می‌کنند تا حد قابل توجهی پایین آورد. بر اساس برخی از آمارها سود سازندگان به حدود 28 درصد تنزل داشته است.

هزینه ساخت در سال 1402

ساختمان‌های 1 و 2 طبقه

سازمان نظام مهندسی ساختمان به تازگی هزینه ساخت و ساز هر متر مربع بنای ساختمان برای سال 1402 را اعلام کرده است. بر اساس این داده‌ها هزینه ساخت برای ساختمان‌های یک و دو طبقه از سه میلیون و 600 هزار تومان در سال جاری به 9 میلیون و 300 هزار تومان در سال 1402 می‌رسد؛ یعنی هزینه ساخت حدود 158/3 درصد در آینده افزایش می‌یابد.

ساختمان‌های 3 تا 5 طبقه

در ساختمان‌های سه تا پنج طبقه نیز کف هزینه ساخت امسال چهار میلیون و 200 هزار تومان بوده که در سال جدید تا 10 میلیون و 900 هزار تومان معادل 159/5 درصد بالا می‌رود.

ساختمان‌های 6 و 7 طبقه

بیشترین میزان افزایش قیمت ساخت متعلق به ساختمان‌های 6 و هفت طبقه با 160/4 درصد رشد است. هزینه ساخت در این گروه از چهار میلیون و 800 هزار تومان در سال جاری به 12 میلیون و 500 هزار تومان در سال 1402 می‌رسد.

ساختمان‌های 8 تا 12 طبقه

همچنین ساخت ساختمان‌های هشت تا 10 طبقه و 11 و 12 طبقه نیز هر کدام به ترتیب 159/3 و 160 درصد افزایش را در سال آینده تجربه می‌کند.

هزینه ساخت در ساختمان‌های هشت تا 10 طبقه از پنج میلیون 400 هزار تومان در سال 1401 تا 14 میلیون تومان در سال 1402 و آپارتمان‌های 11 و 12 طبقه نیز از 6 میلیون تومان در سال جاری تا 15 میلیون و 600 هزار تومان در سال پیش رو افزایش قیمت دارند.

ساختمان‌های 13 تا 15 طبقه

هزینه ساخت ساختمان‌های 13 تا 15 طبقه نیز از 6 میلیون و 600 هزار تومان در سال جاری تا 17 میلیون تومان در سال آینده صعود قیمت دارند که معادل 157/6 درصد رشد هزینه است.

ساختمان‌های 16 طبقه و بالاتر

آخرین گروه نیز ساختمان‌های 16 طبقه و بالاتر هستند که هزینه ساخت آنها از هفت میلیون و 200 هزار تومان در سال جاری به 18 میلیون و 700 هزار تومان در سال آینده می‌رسد و با 159/7 درصد افزایش قیمت ساخت مواجه هستند.

البته این قیمت‌ها با توجه به شرایط و کیفیت ساخت و در هر استان می‌تواند بر اساس پیشنهاد هیات مدیره استان و تصویب هیات چهار نفره حداکثر تا 25 درصد کاهش یا افزایش داشته باشد.

افزایش هزینه نهاده‌های ساختمانی

افزایش قیمت نهاده‌های ساختمانی که در سال‌های اخیر همسو با تورم افزایش داشته یکی از عوامل مهم افزایش هزینه ساخت در نظر گرفته می‌شود.

بر اساس آخرین داده‌های مرکز آمار ایران شاخص قیمت نهاده‌های ساختمانی مسکن در پاییز 1401 و در شهر تهران هزار و 561 ثبت شده است. این میزان نسبت به فصل گذشته یعنی تابستان 1401، بالغ بر 4/6 درصد، نسبت به پاییز سال گذشته 31/6 درصد و نسبت به 12 ماه منتهی به پاییز سال جاری (سالانه) 34/7 درصد افزایش داشته است.

این در حالی است که تورم نهاده‌های ساختمانی در تابستان 1401 نسبت به فصل قبل از خود 3/4 درصد کاهش داشته است.

در پاییز سال جاری در بین گروه‌های اجرایی بیشترین تورم نقطه به نقطه با 63/9 درصد متعلق به گروه اجرایی شیشه و کمترین تورم نقطه به نقطه نیز با 15/2 درصد مربوط به گروه اجرایی آهن آلات، میلگرد، پروفیل درب و پنجره و نرده بوده است.

رکود ساخت و ساز در سال 1402

پیش از این محمود اولاد، کارشناس اقتصاد مسکن بیان کرده بود: در بازار مسکن در حال حاضر عرضه به شدت محدود شده است و سال‌هاست که ساخت و ساز وجود ندارد. قدرت خرید پایین مردم نیز اجازه نمی‌دهد تا تقاضای آنها به سمت بازار هدایت شود.

او افزوده بود از سوی دیگر، افزایش قیمت‌ها رشد تقاضای سرمایه‌ای را در پی داشته و این خود دلیلی برای افزایش قیمت بوده است، همچنین به نظر می‌آید این روند در آینده نیز ادامه‌دار باشد.

همان‌طور که گفته شد کارشناسان با توجه به چشم‌انداز افزایشی تورم در سال آینده معتقد هستند گرانی‌ها باعث می‌شود در بازار مسکن چه از سمت عرضه و چه از سمت تقاضا، تمایل از اردیبهشت‌ماه به شدت کاهش پیدا کند. افزایش قیمت ساخت نیز می‌تواند دلیل دیگری برای این رکود محسوب شود.