در مورد عملکرد ایران خودرو، در روزهای گذشته اخباری منتشر شده است که کنار هم قرار دادن آنها ابهاماتی را برای مخاطب ایجاد می‌کند. یکی از عجیب‌ترین آنها، نامه علیمردان عظیمی، مدیرعامل شرکت خطاب به سرپرست وزارت صمت بود.

او در نامه خود اعلام کرده است که این خودروساز به دلیل کمبود ارز مجبور به توقف تولید شده و چالش تولید خودرو در سال ۱۴۰۲ جدی است. مدیرعامل ایران خودرو هشدار داده است که با تداوم این روند، شرکت متبوع او قادر نیست به تعهدات خود به مشتریان تا پایان سال عمل کند و چنین اتفاقی می‌تواند بحران اجتماعی ایجاد کند.

عظیمی همچنین، به خالی بودن انبارهای ایران خودرو و تامین‌کنندگان قطعات و در نتیجه توقف تولید اشاره کرده. به گونه‌ای که تنها در یک مورد در هفته سوم اردیبهشت، تولید حدود پنج هزار خودرو متوقف شده است. او از وزراتخانه درخواست کرده که نسبت به تامین ارز مورد نیاز، دستور لازم را در اسرع وقت صادر کند. مدیرعامل ایران خودرو، این نامه را در تاریخ ۱۷ اردیبهشت نوشته اما به دلایل نامعلومی متن آن، روز گذشته، ۸ خرداد، رسانه‌ای شده است.

امضای تفاهمنامه صادرات خودرو به عمان!

عظیمی در حالی این نامه را نوشته که خود او، روز گذشته و همزمان با رسانه‌ای شدن متن هشدارها و درخواستش، تفاهمنامه‌ای را برای صادرات خودرو به عمان امضا کرده است.

آنگونه که مهر گزارش داده، مدیرعامل ایران خودرو، این تفاهمنامه را با بخش خصوصی عمان منعقد کرده است؛ در حاشیه دیدار سید مهدی نیازی، سرپرست وزارت صمت با وزیر بازرگانی، صنایع و توسعه سرمایه‌گذاری سلطنت عمان.

حال سوال اینجاست که آیا مشکل تامین ارز در بازه زمانی میان نگارش نامه و انعقاد تفاهمنامه حل شده و انبار این خودروساز اکنون پر از کالاها و قطعات مورد نیاز برای تولید است؟ یا وعده خاصی در این زمینه به ایران خودرو داده شده و حالا مسئولان آن مطمئن هستند که هم می‌توانند به تعهدات داخلی خود عمل کنند و هم به وعده صادرات؟

هر چند نمازی، سرپرست وزات صمت مدعی شده است که چالش‌های ارزی خودروسازان با مساعدت بانک مرکزی از میان رفته و دیگر چالشی در این زمینه وجود نداد، اما رسانه‌ای شدن نامه مدیرعامل ایران خودرو، چند هفته پس از نگارش آن، می‌تواند نشانه‌ای از این باشد که آبی‌پوشان جاده مخصوص هنوز قادر به عمل تعهدات خود نیستند. یا حداقل، با توجه به شرایط بازار خودرو و روند نزولی قیمت‌ها، قصد این کار را ندارند.

تکلیف تعهدات ایران خودرو چه می‌شود؟

در حالی که پاسخ دقیقی برای پرسش‌های بالا وجود ندارد؛ یک سوال جدی این است که تکلیف حدود ۸۰۰ هزار نفری که در دوره نخست فروش خودرو در سامانه یکپارچه متقاضی محصولات ایران خودرو بودند چه می‌شود.

عظیمی، مدیرعامل این شرکت در نامه هشدارآمیز خود به وزارت صمت صراحتا نوشته است که برآورد می‌شود که ایران خودرو تا پایان سال تنها بتواند حدود ۲۰۰ هزار دستگاه خودرو از تعهدات مربوط به سال ۱۴۰۲ را تحویل مشتریان خود بدهد. بر همین اساس، تاریخ تحویل بعضی از خودروهای ثبت نامی در سامانه نیز برای سال آینده تعیین شد. اعتراضات متقاضیان به تحویل دیرهنگام محصولات، حتی باعث شد که به آنها اجازه انصراف و تغییر خودروی انتخابی نیز داده شود. همین چالش‌ها نیز باعث شد این شرکت، در مرحله دوم ثبت نام سامانه یکپارچه حضور نداشته باشد.

در این شرایط مشخص نیست که ایران خودرو چگونه قادر می‌خواهد هم به تعهدات خود عمل کند و هم به صورت همزمان، به صادرات بیاندیشد. دومی البته احتمال در حد تفاهمنامه‌ای روی کاغذ بماند.