شاخص دلار نسبت به ارزهای اصلی، در دو دهه گذشته به طور کلی بدون تغییر باقی مانده است. در یک بازه ۲۰ ساله سهم دلار از ذخایر ارزی کشورهای مختلف ۱۳ درصد کاهش یافته و برخی ارزها افزایش داشته‌ اند، هرچند که برخی از این افزایش‌ها هنوز هم عدد قابل توجهی به حساب نمی‌آیند.

سهم دلار از ذخایر ارزی کشورها چقدر شد؟

طبق آمارهای صندوق بین‌المللی پول، از ابتدای سال ۲۰۰۰ میلادی تا پایان سال ۲۰۲۰، سهم دلار از ذخایر ارزی کشورهای مختلف با کاهش تقریبا ۱۳ درصدی روبه‌رو شده است.

کاهش مورد اشاره، در دوران کرونا و همچنین دوره تورم داخلی آمریکا ادامه پیدا کرد تا برای اولین‌بار در قرن جدید سهم دلار از ذخایر کشورها به کمتر از ۶۰ درصد برسد.

شاخص دلار بدون تغییر ماند

همانطور که از نمودار زیر مشخص است، شاخص دلار نسبت به ارزهای اصلی، در دو دهه گذشته به طور کلی بدون تغییر باقی مانده است.

با این حال طبق گزارش صندوق بین‌المللی پول، نوسانات قابل توجه آن در بازه زمانی ذکر شده، می‌تواند حدود ۸۰ درصد از تغییرات کوتاه‌مدت (سه ماهه) سهم دلار آمریکا از ذخایر جهانی را از سال ۱۹۹۹ توضیح دهد.

همچنین ۲۰ درصد باقی‌مانده از این تغییرات را می‌توان با سیاست‌های خرید و فروش فعال بانک‌های مرکزی کشورهای مختلف جهت حمایت از ارزهای خود توضیح داد.

در این میان با ثبات تقریبی سهم یورو (در حدود ۲۰ درصد از کل ارزهای ذخیره‌شده)، چه ارزهایی جانشین دلار شده‌اند؟

سهم ین ژاپن کاهشی شد

با دقت در آمارها درمی‌یابیم که سهم ین ژاپن به عنوان ذخیره ارزی کاهش یافته و از طرفی سهم ارزهایی نظیر پوند انگلستان، دلار کانادا و دلار استرالیا در این بازه ۲۲ ساله، هریک نزدیک به ۲ درصد افزایش یافته است.

روند رو به رشد پول رسمی چین

با توجه به افزایش قدرت سیاسی و اقتصادی چین در دنیای امروز، بررسی نقش آن‌ها توجه‌ها را به خود جلب خواهد کرد. تا سال ۲۰۱۶ میلادی داده‌ای مبنی بر ذخیره رنمینبی (واحد رسمی پول چین که با عنوان یوان نیز شناخته می‌شود) در بانک‌های مرکزی کشورهای مختلف ثبت نشده، اما پس از آن و تا کنون، این ارز روند رو به رشدی را طی کرده است؛ به نحوی که ۲.۵ درصد از ارزهای ذخیره‌شده در بانک‌های مرکزی کشورهای مختلف را شامل می‌شود.

البته مقدار ذکرشده با توجه به مقدار تولید داخلی چین، رقم بسیار کوچکی به حساب می‌آید. علت این امر را باید در جایی دیگر جست. به عنوان مثال، رنمینبی چین با وجود حجم تجارت بالای این کشور با سایر کشورها، نقش عمده‌ای در این مبادلات ندارد. همچنین به علت جایگاه کوچک این ارز در معاملات جهانی، مانند صدور بدهی خارجی یا تجارت در بازار جهانی ارز، هنوز نتوانسته به عنوان رقیب برای دلار و حتی یورو خود را مطرح کند