افت بازار تقاضا با کاهش قدرت خرید مردم رفته رفته روند تولید را تهدید می‌کند. زمانی مازاد نیاز بازار در بخش تولید رضایت بخش خواهد بود که محصولات سهمی در بازار جهانی داشته باشند. اما اقتصاد ایران بیمار بوده و هزینه تمام شده رقابتی نیست. «قیمت»، «کیفیت» و «خدمات» مؤلفه‌های مهم برای حضور در بازار جهانی بوده و خلأ هر یک تهدیدی برای حذف حتی برندهای به نام جهانی خواهد بود.

وضعیت اقتصادی کشور به گونه‌ای است که سال به سال بازارها با کاهش تقاضا مواجه شده به طوری که کالاهای با قیمت بالا نظیر کفش چرمی، برنج ایرانی و… بازار حداقلی در داخل دارند.

بسیاری از تولیدکنندگان از افت ۲۵ تا ۳۵ درصدی بازار تقاضا سخن می‌گویند و تأثیری که کاهش قدرت خرید مردم حتی در بازار کالاهای اساسی داشته است.

امروز صحبت از ۵۰ تا ۶۰ درصدی دپو برنج داخلی در انبارها است. قیمت تمام شده بالا و کاهش سطح درآمد جامعه سبب شده تا برخی محصولات بدون بازار تقاضا از بین بروند. در همین راستا نماینده مردم آمل در مجلس شورای اسلامی در خبری اعلام کرد، با توجه به مشکلات به وجود آمده در ۱۰ ماه گذشته در حوزه بازار برنج، مجلس از طریق رئیس جمهور و معاون اول پیگیری‌های بسیاری داشت و در نهایت معاون اول رئیس جمهوری با قید فوریت دستور داد تا وزارتخانه‌های دفاع و پشتیبانی نیروهای مسلح، بهداشت، درمان و آموزش پزشکی و علوم، تحقیقات و فناوری اقدام به خرید برنج باقی مانده در انبارهای کشاورزان کنند.

تولید و نیاز بازار

تولید برنج داخل چقدر است و بازار به چه مقدار برنج نیاز دارد؟ سیدعلی طاهری، رئیس اتحادیه برنج فروش‌های بابل در این باره به مهر گفت: بر اساس آمار منتشر شده، سال گذشته ۲ میلیون و ۲۰۰ هزار تن برنج تولید شد. البته میزان تولید بستگی زیادی به شرایط جوی کشور دارد و آمار سالانه تولید با توجه به شرایط اقلیمی ممکن است در شرایط مطلوب و با میزان بارش مناسب آمار ۲۰ درصد بالاتر از پیش بینی‌ها باشد و در شرایط کم بارشی همین میزان پایین‌تر.

وی درباره میزان نیاز بازار کشور اظهار کرد: مصرف سرانه هر فرد بین ۳۷ تا ۴۰ کیلو گرم است. با توجه به آمار جمعیت سالانه حدود ۳ میلیون و ۲۰۰ هزار تن برنج نیاز بوده که با توجه به میزان تولید کشور، یک میلیون تن باید وارد شود. اما متأسفانه آمار واردات سال گذشته ۲ برابر این عدد بود.

وی تصریح کرد: بر اساس آمار گمرکات کشور سال گذشته حدود یک میلیون و ۸۰۰ هزار تن برنج وارد شد و یکی از دلایلی که باعث شد تا برنج داخلی با کاهش تقاضا مواجه شود همین امر بود.

مصرف‌کننده و غول قیمت‌ها

رئیس اتحادیه برنج فروشان بابل درباره وضعیت قیمت‌ها و توان خرید مردم نسبت به برنج‌های ایرانی گفت: قیمت ۳ نوع از برنج‌های تولید داخل هم قیمت و حتی پایین‌تر از نوع پاکستانی است. برنج ندا هر کیلو درب کارخانه ۳۲ هزار تومان و شیرودی ۳۵ هزار تومان است. گلایه این است که چرا برنج وارداتی باید سر از استان‌هایی که تولید برنج دارند در بیاورد.

طاهری اظهار کرد: ۷۰ درصد برنج‌های وارداتی به مقصد استان‌های شمالی است. این برای برنج ایرانی مطلوب نیست که برنج‌های خارجی به نام ایرانی توزیع شود یا مخلوط با برنج ایرانی باشد. بنابراین با واردات یک میلیون تن برنج، بازار داخل تأمین است.