تضمین و تأمین امنیت غذایی شاخص مهم استقلال و خودکفایی برای هر کشوری به شمار می‌رود. بر اساس سیاست‌گذاری‌های انجام شده قرار است امنیت غذایی در ایران به حدود ۹۵ درصد برسد؛ اما چالش‌هایی مانند خشکسالی، فرسایش خاک و… سبب شده تا مسیر دستیابی به این مهم به سهولت انجام نشود. در ادامه سلسله گزارش‌های میزان تولید و نیازمندی بازار کشور به کالاهای اساسی وضعیت تولیدات لبنیات مورد بررسی قرار گرفته است.

رضا باکری، دبیر انجمن صنایع فرآورده‌های لبنی درباره میزان تولید و نیازمندی بازار کشور گفت: نیاز سرانه انواع شیر در انواع بسته‌بندی کشور ۲ میلیون و ۲۵۰ هزار تن است که تولید و به بازار عرضه می‌شود. در این راستا هر چه بازار کشور کشش داشته باشد کارخانجات لبنی انواع شیر اعم از UHD (ماندگاری بالا بدون نیاز به یخچال)، ESL و پاستوریزه تولید و عرضه می‌کنند. در دو سال اخیر تقریباً ۲۵ درصد شیرها تحویل بازار برگشت می‌شود.

وی افزود: ۲۵ درصد شیر خام مازاد در کارخانجات تبدیل به انواع صنایع لبنی از جمله شیر خشک می‌شود. در این چند سال سهم شیر خشک بیشتر شده چون بازار همسایه هم به لحاظ محصولات لبنی اشباع شده است. سالانه ۴۵۰ تا ۵۰۰ هزار تن محصول لبنی مختلف مازاد نیاز بازار کشور صادر می‌شود.

وی ادامه داد: با اشباع بازارهای صادراتی منطقه مازاد شیر تحویلی تبدیل به شیر خشک شده و سال گذشته ۱۱۳ هزار تن شیر خشک از کشور صادر شد.

دبیر انجمن صنایع لبنی ایران درباره تولید و نیاز پنیر عنوان کرد: حدود ۳۸۰ هزار تن انواع پنیرهای کارخانه‌ای و صنعتی و ۱۲۰ هزار تن پنیرهای سنتی مثل لیقوان و نمکی در کشور تولید می‌شود. و از این میزان سال گذشته ۹۲.۷۰۱ تن صادر شد و باقی در داخل به مصرف رسید.

وی درباره میزان تولید و نیاز انواع ماست بیان کرد: سالانه کشور به ۲ میلیون تن ماست نیاز دارد و سال گذشته ۲۶.۳۵۶ تن ماست از کشور صادر شد و در مجموع بیش از ۲ میلیون تن ماست آمار تولیدات کارخانجات لبنی کشور است.

باکری درباره تولید و نیاز کشور به خامه هم عنوان کرد: سال گذشته ۱۱۵.۷۶۱ تن خامه از کشور صادر شد که مازاد بازار بود.

وی درباره وضعیت تولید کره هم گفت: سال گذشته حدود ۵۰ هزار تن کره در کشور تولید شد که از این میزان ۳۵ هزار تن به مصرف داخل رسید و ماهانه ۱۲۰۰ تن مازاد تولید صادر شد (بر اساس آمار سال گذشته).

باکری درباره چرایی صادرات بالا کره عنوان کرد: اگر صادرات کره بیشتر از سایر اقلام است به دلیل بازار تقاضا بوده که آمار ثبت سفارش برای کره‌های گیاهی ایرانی در منطقه بالاست. در واقع به سفارش مشتریان چربی طبیعی استحصال شده و به صورت خامه و کره صادر می‌شود.

کاهش بازار تقاضا

دبیر انجمن صنایع لبنی ایران در ادامه سخنان خود با اشاره به کاهش بازار تقاضا کشور افزود: سال گذشته با افزایش ۵۰ درصدی قیمت شیر خام از هر کیلو ۶ هزار تومان به ۱۲ هزار تومان ۸۰ درصد قیمت صنایع لبنی افزایش یافت و این امر سبب شد تا ۱۶.۳ درصد از آمار تقاضا کشور ریزش کند. امسال نیز با افزایش ۲۵ درصدی قیمت شیر از ۱۲ به ۱۵ هزار تومان پیش بینی می‌شود آمار تقاضا باز هم روند کاهشی داشته باشد. وی اضافه کرد: اما اگر قیمت محصولات لبنی نیز افزایش پیدا نکند تولیدکنندگان نمی‌توانند تولید مستمر داشته باشند زیرا روزانه ۶۰ میلیارد تومان ما به تفاوت از جیب تولیدکننده می‌رود. روزانه کارخانجات صنعتی لبنی ۲۰ هزار تن شیر دریافت می‌کنند که با ما به تفاوت هر کیلو ۳ هزار تومان ضرر تولیدکننده را به همراه دارد.

وی تاکید کرد: تا زمانی که اقتصاددان‌ها راه حل مناسبی برای سطح درآمد مردم نداشته باشند روز به روز سفره‌ها کوچک‌تر شده و در مقایسه رشد تورم و سطح درآمدها، جامعه فقیرتر می‌شود.

در ادامه حجم صادرات بر اساس «وزن» و «ارزش» قابل مشاهده است.