نمایندگان مجلس شورای بندی را در قانون بودجه سال ۹۹ تصویب کردند که بر اساس آن، درآمدهای کاربران دارای بیش از ۵۰۰ هزار دنبال‌کننده در رسانه‌های کاربرمحور (مانند اینستاگرام و تلگرام) از محل تبلیغات مشمول مالیات بر درآمد خواهد بود. همچنین طبق بند ذ قانون بودجه سال ۱۴۰۰ در خصوص مالیات فعالیت‌های اینستاگرامی آمده است که درآمدهای کاربران دارای ۵۰۰ هزار دنبال‌کننده در رسانه‌های کاربرمحور از محل تبلیغات مشمول مالیات بر درآمد خواهد بود.

سازمان امور مالیاتی مکلف است ظرف ۲ ماه از لازم‌الاجرا شدن این بند دستورالعمل اجرایی مربوط به اخذ مالیات از درآمدهای کاربران حرفه‌ای رسانه‌های کاربرمحور از محل تبلیغات را تهیه و به تأیید وزیر امور اقتصادی و دارایی برساند.

اینفلوئنسرها یا بلاگرهای ایرانی برای تبلیغات یا هر استوری حدوداً بین ۵ تا ۱۵۰ میلیون تومان دریافت و با درآمدهای میلیاردی از پرداخت مالیات فرار می‌کنند، این در حالی است که کارمندان، کارگران و اصناف کشور مالیات پرداخت می‌کنند؛ در همین راستا سازمان امور مالیاتی با تأکید بر مالیات ستانی عادلانه وضعیت این شاخ‌های مجازی را پیگیری می‌کند.

عده‌ای از این اینفلوئنسرها با نمایش گذاشتن زندگی‌های لاکچری و کاخ نشینی، محصولات و کالاها و حتی مکان‌های مختلف را تبلیغ کرده و برای تبلیغات خود از اشخاص و حتی شرکت‌های خصوصی هزینه تبلیغاتی دریافت می‌کنند، بدون اینکه اقدام به تولید و یا کارهای هنری کنند.

سازمان امور مالیاتی مکلف است لیست مؤدیان مالیاتی و خوداظهاری تهیه شده توسط آنها را تهیه و در سایت سازمان در منظر عموم قرار دهد.

بر این اساس، شناسایی اینفلوئنسرها در دستور کار سازمان امور مالیاتی قرار گرفت، تا بر اساس درآمدی که این شاخ‌های مجازی از محل تبلیغات دریافت می‌کنند محاسبه شود.

شناسایی اینفلوئنسرهایی که دارای اطلاعات هویتی نبودند و با اسامی مستعار فعالیت می‌کردند از طریق شرکت‌های واسطه‌ای تبلیغاتی مورد پیگیری و رصد قرار گرفت؛ همچنین شناسایی تراکنش‌های مشکوک به تجاری یکی از بسترهای شناسایی اینفلوئنسرها را فراهم کرده است.

طبق اعلام سازمان امور مالیاتی، ۵۵۱ کاربر و فعال مجازی دارای بیش از نیم‌میلیون دنبال‌کننده دارند از این تعداد ۱۲۳ اینفلوئنسر که درآمد ۲.۳ هزار میلیاردتومانی در سال ۱۴۰۰ داشتند و تنها ۱۷ میلیارد تومان یعنی میانگین ۱۳۰ میلیون تومان برای شاخ‌های مجازی مالیات تشخیص‌داده شده است که ۲۳ نفر از آنها پذیرفته‌اند که این مالیات را بر اساس توافق ماده ۲۳۸ پرداخت کنند و مابقی شانه خالی کرده‌اند.

شناسایی ۶۲۸ بلاگر و اینفلوئنسر

«مهدی موحدی بک‌نظر» سخنگوی سازمان امور مالیاتی در گفت‌وگویی درباره مالیات ستانی از اینفلوئنسرها، اعلام کرد: براساس یکی از احکام بودجه‌ای سازمان مالیاتی مکلف شد از یکسری از افرادی که به عنوان اینفلوئنسر با دنبال کننده بالای ۵۰۰ هزارمالیات دریافت کند.

وی ادامه داد: اداره مالیات مودیان متوسط در تهران مامور شناسایی اینفلوئنسرهای مشمول مالیات‌دهی شد و این اداره وضعیت اظهارنامه‌های سال ۹۹ و ۱۴۰۰ این اینفلوئنسرها با دنبال کننده بالای ۵۰۰ هزار را مورد بررسی قرار داد. در نهایت ۵۵۱ کاربر و فعال مجازی دارای بیش از ۵۰۰ هزار دنبال کننده شناسایی شدند که مشمول مالیات بر درآمد می‌شدند.

سخنگوی سازمان امور مالیاتی با اشاره به شناسایی ۱۲۳ اینفلوئنسر با درآمد قابل توجه، ادامه داد: مجموع تراکنش‌های واریزی برای این ۱۲۳ اینفلوئنسر در سال ۱۴۰۰ بیش از ۲.۳ هزار میلیارد تومان بوده‌ است.

موحدی بک‌نظر تاکید کرد: معیار تشخیص درآمد اینفلوئنسرها لزوما واریزی به حساب بانکی آنها نیست و توانستیم از طریق شرکت‌های واسط تبلیغاتی این افراد را شناسایی کنیم.

وی بیان کرد: ۶۲۸ بلاگر و اینفلوئنسر مورد شناسایی قرار گرفتند، اما هنوز اظهارنامه‌ای ندارند و برای آنها باید اظهارنامه برآوردی تولید شود و تا امروز برای حدود ۳۰۰ نفر از این افراد اظهارنامه برآوردی تولید شده که اطلاع رسانی‌های لازم انجام خواهد شد تا مالیات به حق این افراد شناسایی شود.

سخنگوی سازمان مالیاتی اعلام کرد: برخی از مالیات‌های تشخیصی اینفلوئنسرها مربوط به پیش از شناسایی درآمدهای این افراد بوده و سازمان درحال صدور برگه متمم است که پیش‌بینی می‌کنیم مالیات تشخیصی این افراد حدود ۵۰۰ میلیارد تومان و بیشتر خواهد بود.

موحدی بک‌نظر در پاسخ به سؤالی در مورد احتمال جریمه اینفلوئنسرهایی که اظهارنامه خلاف واقع ارائه کرده بودند، بیان کرد: اگر اظهاراتی خلاف واقع داشته باشند، مشمول جرایم کتمان درآمد خواهند شد.

شناسایی سایر اینفلوئنسرها نیز در دستور کار سازمان امور مالیاتی قرار گرفته، تا با صدور اظهارنامه برآوردی اقدام به پرداخت مالیات کنند.

نیاز است تا فعالیت اینفلوئنسرها وارد سازوکار درست شود؛ چراکه بازارهای فروش و عرضه محصولات در شبکه‌های مختلف مجازی داخلی فراهم شده است؛ اما داغ‌شدن فضاهایی از جمله اینستاگرام و تلگرام، این فرصت را از سایر شبکه‌های داخلی گرفته است، شبکه‌های خارجی با اینکه فیلترینگ بر روی آن انجام شده است؛ اما اینفلوئنسرها همچنان فعالیت خود را انجام می‌دهند و به دنبال سودهای هنگفت هستند.