حجت بین آبادی، درباره سیستم بانکداری در کشور اظهار کرد: یکی از ابرچالش های حکمرانی کشور، سیستم ناکارآمد بانکی محسوب می شود که سهم قابل توجهی از کیک اقتصاد را به خود اختصاص داده است. باتوجه به اهمیت این موضوع، زیان انباشته بعضی از بانک ها از اثرگذارترین مشکلات نظام بانکی به شمار می رود.

وی با بیان نتایج برخی تحقیقات در خصوص بانک های کشور گفت: طبق تحلیل و بررسی آخرین صورت های مالی منتشرشده از بانک های دولتی و غیردولتی (بانک های خصوصی و خصولتی) در انتهای سال1401، از میان 28 بانک و موسسه اعتباری، 13 مورد از آن­ها دارای زیان انباشته فاجعه بار 371 هزارمیلیارد تومانی هستند.

* خالص سود و زیان بانک های کشور منفی است

این کارشناس بانکی تاکید کرد: باید این هشدار داده شود که متاسفانه خالص سود و زیان کل شبکه بانکی کشور تقریباً منفی 200 هزار میلیارد تومان است.

بین آبادی تصریح کرد: در این میان یک بانک خصوصی که در سال‌های اخیر به وسیله پرداخت سودهای بالا و دریافت خط اعتباری از بانک مرکزی به فعالیت خود ادامه داده است، با زیان انباشته 114 همت (معادل هزار و سیصد میلیارد تومان برای هر ایرانی) در رتبه نخست این فهرست است.

وی افزود: بانک مذکور به دلیل عدم متنوع‌سازی سبد دارایی‌های خود و سرمایه گذاری سنگین در یک پروژه بسیار عظیم تجاری_تفریحی خاص اصطلاحاً دارای ریسک تمرکز (Concentration Risk) است.

این کارشناس اقتصادی ادامه داد: پس از این بانک خصوصی، در رتبه های دوم و سوم فهرست زیان‌ده‌ترین بانک های کشور به ترتیب یکی از بزرگترین بانک های دولتی با زیان انباشته 76 هزار میلیارد تومانی و یک بانک خصولتی نیز با ثبت 48 هزار میلیارد تومان زیان انباشته قرار دارند.

* هزینه جاری بانک ها در ایران چندبرابر استانداردهای جهانی است

بین آبادی گفت: متاسفانه به دلیل به روز نبودن سیستم بانکی کشور و به تبع آن، عدم استفاده از فناوری‌های جدید، خدمات برخط و مراجعه مکرر مردم به بانک‌ها و افزایش تعداد شعبات فیزیکی بانک‌ها و کارکنان آن ها در کنار ضعف در نظارت صحیح روی دریافتی های بعضی از مدیران و کارکنان هزینه های جاری بانک های کشور ما نسبت به استانداردهای جهانی بسیار بیشتر است.

وی ادامه داد: در طرف دیگر، یکی از مهم ترین عوامل ایجاد زیان انباشته در بانک ها را می توان مطالبات معوق آن ها را در نظرگرفت که درآمدشان را به شدت تحت الشعاع قرار می دهد. مطالباتی که معمولاً استهمال یا سوخت می شوند. در نتیجه این روند معیوب قدرت تسهیلات دهی بانک ها به بخش های مختلف اقتصادی جامعه به شدت کاهش پیدا می کند.

* مولدسازی راهکار مطمئن خروج بانک ها از زیان

این کارشناس بانکی تصریح کرد: مولدسازی و فروش دارایی‌های مازاد و راکد بانک ها به عنوان یک راهکار سریع و کوتاه مدت برای افزایش درآمد و جبران زیان انباشته آن ها موثر است. اغلب بانک‌های زیان‌ده از دارایی های مناسبی برخوردار هستند که باتوجه به اقتصاد تورمی کشورمان ارزش آن‌ها تا به الان چند برابر شده است. در صورت واگذاری این دارایی ها منابع مالی بسیار زیادی نصیب بانک ها خواهد شد و می تواند مسئله زیان انباشته آن ها را تاحدودی تعدیل کند.

بین آبادی افزود: باتوجه به اینکه میزان زیان انباشته بانک های زیان ده ( 371هزار میلیارد تومان) معادل بیش از دو برابر درآمدهای اختصاصی پیش بینی شده وزارتخانه‌ها و موسسات دولتی در بودجه امسال است، لازم است سیاستگذاران پولی و مالی کشور بسته سیاستی ویژه ای را برای بهبود این عارضه سیستم بانکی تدوین و اجرایی کنند.

بنابراین گزارش، به طور کلی مفهوم زیان انباشته برای یک بانک زمانی اطلاق می شود که در آن درآمدها کمتر از مصارف باشد. درآمد بانک ها بیشتر شامل بازپرداخت تسهیلات پرداختی به همراه سود ناشی از آن ها توسط مشتریان، درآمد ناشی از فروش اموال غیرمنقول، کارمزد عملیات های بانکی و مبادلات ارزی است. در طرف مقابل، هزینه های بانک بیشتر شامل هزینه های جاری و سود پرداختی به سپرده های مشتریان می شود. باتوجه به تعریف فوق باید برای حل این معضل عوامل ایجاد آن برطرف شوند.