براساس اعلام وزیر اقتصاد در سال 1400 در مجموع 340 هزار میلیارد تومان تخفیف مالیاتی لحاظ شده است. به عبارت دیگر در سال 1400، 340 هزار میلیارد تومان از درآمد ها و دارایی ها، به طور موقت یا دائمی، از پرداخت مالیات معاف شده است. به نظر می‌رسد که این رقم معادل مالیات اخذ نشده از محل معافیت‌های قانونی بوده که دولت برای شرکت‌های تولیدی و صادراتی کشور یا در مناطق محروم و آزاد اعمال کرده است.

حال باید توجه داشت که این میزان معافیت در سال 1400 بیش از کل مالیات درآمد مالیاتی پیش‌بینی شده در بودجه بوده است. در حقیقت رقم پیش‌بینی شده کل مالیات‌های سال 1400 در قانون بودجه برابر حدود 330 هزار میلیارد تومان بوده است.

اخیرا نیز جزئیاتی از معافیت‌های مالیاتی گسترده 9 شرکت بزرگ بورسی منتشر شده است. بررسی‌های انجام شده در سایت کدال مربوط به صورتهای مالی 9 شرکت بزرگ بورسی نشان میدهد در سال1400 برای این شرکتها حدود 70 هزارمیلیارد تومان معافیت و تخفیف مالیاتی لحاظ شده است. این بررسی مربوط به 9 شرکت بزرگ فولاد مبارکه اصفهان، ملی مس ایران، هلدینگ خلیج فارس، گلگهر، چادرملو، پالایش نفت بندر عباس، شرکت سرمایه گذاری تامین اجتماعی، بانک ملت و پالایشگاه اصفهان است.

نکته‌ای که باید به آن توجه شود این است که با وجود این حجم از معافیت‌های مالیاتی که تا سال 1400 شاهد آن بودیم، مالیات بر تولید طی دو سال اخیر در مجموع 7 درصد کاهش پیدا کرده است. به عبارت دیگر این مسئله سبب می‌شود که رقم معافیت مالیاتی این شرکت‌ها، به ویژه شرکت‌های بسیار بزرگ با درآمدهای چند هزار میلیارد تومانی، بیش از پیش افزایش پیدا کند.

نکته قابل توجه اظهارات متناقض وزیر اقتصاد است که از یک سو افزایش معافیت‌ها را به عنوان یک نکته مثبت اعلام می‌کند و از سوی دیگر رقم کل معافیت‌های 340 هزار میلیارد تومانی را مذمت می‌کند.

همچنین باید توجه داشت که جزئیات معافیت‌های داده شده به شرکت‌های بزرگ مشخص نیست. به عبارت دیگر مشخص نیست که این شرکت‌ها دقیقا از چه معافیت‌های