بانک مرکزی هر هفته با انتشار گزارشی در وبسایت رسمی خود، آمار و ارقام مرتبط با عملکرد خود در بازار باز و بازار بین بانکی را در قالب گزارش عملیات اجرایی سیاست پولی، اعلام می‌کند. امروز هم بانک مرکزی داده‌های مربوط به هفته منتهی به 23 مرداد ماه را منتشر کرد؛ داده‌هایی که نشان می‌دهند پس از آنکه میزان سفارش‌های ارسالی بانک‌ها و تزریق پول بانک مرکزی در بازار باز در هفته گذشته افزایشی شده بود، این ارقام در هفته جاری، بار دیگر به روند نزولی خود بازگشته‌اند.

از سویی دیگر، این هفته بانک مرکزی در بازار بین بانکی نیز فعال بود و با تزریق سه هزار و 230 میلیارد تومان در این بازار، بخشی از نیاز دو بانک و موسسه اعتباری را از طریق سازوکار اعتبارگیری قاعده‌مند مرتفع کرد.

در بیست و یکمین حراج بازار باز چه گذشت؟

گزارش منتشر شده از سوی بانک مرکزی حاکی از آن است که بیست و یکمین حراج بازار باز سال 1402 در حالی برگزار شد که 20 بانک و موسسه اعتباری غیربانکی با ارسال سفارش‌های خود به بانک مرکزی، بخشی از نیاز خود به منابع نقدی را برطرف کردند.

جزئیات و شرایط حراج این هفته بازار باز نیز تفاوتی با هفته‌های اخیر نداشت؛ نرخ توافق بازخرید یا همان نرخ ریپو همچنان در سطح 23 درصد میخکوب شده و مدت توافق بازخرید نیز مثل هفته‌های اخیر، هفت روزه بود.

کاهش 11.5 همتی سفارش‌های ارسالی بانک‌ها

طبق آمار بانک مرکزی، ارزش سفارش‌های ارسالی بانک‌ها به بانک مرکزی به منظور تامین وجوه نقد مورد نیاز از طریق سازوکار عملیات بازار باز، در این هفته با کاهش 11.5 هزار میلیارد تومانی نسبت به هفته گذشته مواجه شد و به حدود 110 هزار میلیارد تومان رسید. بانک مرکزی نیز همچون هفته‌های گذشته، در پاسخ به این سفارش‌ها، همه آنها را پذیرفت و این مبلغ را به بازار بین بانکی تزریق کرد.

به این ترتیب میزان سفارش‌های ارسالی و همچنین سفارش‌های پذیرفته‌شده توسط بانک مرکزی که در هفته گذشته، پس از چهار هفته متوالی افت افزایش یافته بود، بار دیگر کاهش یافت.

بازار باز چگونه عمل می‌کند؟

عملیات بازار باز یکی از سازوکارهای بسیار مهمی است که بانک‌ها می‌توانند از طریق آن نیاز خود به منابع نقد را با استقراض از بانک مرکزی برطرف کنند.

در این عملیات که یکی از مهم‌ترین فعالیت‌های بانک مرکزی به شمار می‌رود، این نهاد پولی کشور اوراق قرضه‌های دولتی در اختیار بانک‌ها را بازخرید می‌کند. به عبارت دیگر، بانک مرکزی در ابتدا این اوراق را خریداری می‌کند و بانک‌ها متعهد می‌شوند که در زمان سررسید، این اوراق فروخته‌شده را بازخرید کنند.