محمد حسین عزیزی، با بیان اینکه انجمن علوم و صنایع غذایی ایران به دلیل ارتباط با صنایع غذایی فعالیت‌هایی مانند مشارکت در تدوین استانداردها، آموزش مسئولان فنی کارخانه‌ها، تاییدیه مدارک و به طور کلی مشاوره و راهنمایی صنعت غذا را بر عهده دارد، گفت: این انجمن علاوه بر این وظایف فعالیت‌های پژوهشی نیز انجام می‌دهد، ولی وظایف اجرایی ندارد.

ارزش محصولاتی تبدیل شده در صنایع غذایی ۱۰۰ میلیارد دلار است

وی ادامه داد: صنایع غذایی بعد از نفت و پتروشیمی که منابع اصلی درآمد کشور هستند در رده سوم قرار دارد. حدود ۱۵ هزار کارخانه و کارگاه کوچک مقیاس و حدود ۲۰۰ تا ۳۰۰ کارخانه بزرگ داریم. مجموع تولیدات کشاورزی و غذایی در کشور ۱۲۰ تا ۱۳۰ میلیون تن ست که بخشی از آنها وارد صنایع شده و تبدیل می‌شود. ارزش محصولاتی که در صنایع غذایی تبدیل می شود ۱۰۰ میلیارد دلار در سال است که از میزان تولید شده بخش زیادی در داخل کشور استفاده و بخشی نیز صادر می شود. همچنین مجموع صادرات مواد غذایی خام و تبدیل شده نیز حدود ۱۰ میلیارد دلار است.

رئیس هیات مدیره انجمن متخصصین علوم و صنایع غذایی ایران اضافه کرد: سهم صنعت غذا در اشتغال‌زایی کشور حدود ۱۵ درصد بوده که عدد قابل توجهی است.

۹۰ درصد روغن خوراکی در کشور وارداتی است

وی در ادامه گفت: با توجه به اینکه کشور پتانسیل خوبی در بخش کشاورزی به خصوص باغبانی دارد و محصولات با کیفیتی تولید می‌شود در بسیاری از زمینه‌ها به خودکفایی رسیده‌ایم و تنها در چند مورد نیازمند واردات هستیم که یکی از آنها روغن خوراکی است. حدود ۹۰ درصد روغن خوراکی در کشور وارداتی و ۱۰ درصد تولید داخل است و این موضوع چالش بزرگی برای کشور ایجاد کرده است. البته از این ۹۰ درصد بخشی به صورت دانه‌های روغنی مانند سویا و بخشی به صورت روغن خام وارد می شود.

واردات چای، برنج ، ذرت و شیرخشک

عزیزی تصریح کرد: علاوه بر روغن، واردات برنج نیز داریم. حدود ۴۰ درصد مصرف هر سال را وارد می‌کنیم و ۶۰ درصد از محل تولید داخل تامین می‌شود. این واردات هم غالبا از کشورهای هند، پاکستان و تایلند انجام می‌شود.

این کارشناس صنعت غذا با بیان اینکه در چای هم واردات داریم، گفـت:‌حدود ۴۰ درصد از مصرف سالانه کشور را وارد می‌کنیم و ۶۰ درصد نیز از تولید داخل تامین می‌شود.

وی با اشاره به اینکه بخشی از گندم و ذرت مورد نیاز کشور را وارد می کنیم، گفت: در سال‌هایی که از خرید گندم حمایت بهتری شده و قیمت تضمینی آن مناسب بوده و همچنین شرایط آب و هوایی نیز مساعد بوده تولید افزایش یافته و نیاز به واردات کم شده است و در سال‌هایی که شرایط جوی مساعد نبوده و حمایت‌های لازم نشده نیاز به واردات نیز افزایش یافته است. در ذرت نیز حدود ۹۰ درصد نیاز کشور یعنی ۱۰ میلیون تن وارد می‌شود که عمدتا برای خوراک طیور استفاده می‌شود.

این کارشناس صنایع غذایی در ادامه گفت: بخشی از نیاز کشور به شیر خشک نوزاد نیز وارد می‌شود، اگر چه در داخل نیز کارخانه‌هایی آن‌ را تولید می ‌کنند.

تامین ارز؛ چالش‌ پیش‌روی صنایع غذایی

وی یکی از چالش‌های پیش‌روی صنایع غذایی را تامین ارز دانست و گفت: مثلا اگر گاهی اوقات شیرخشک در بازار کم می‌شود به دلیل مشکلات موجود در تامین ارز است که به موقع انجام نشده، البته تحریم‌ها نیز در مسیر انتقال ارز به کشور مشکل‌هایی ایجاد کرده‌اند که خوشبختانه با آزاد شدن منابع ارزی مشکلات به زودی مرتفع خواهد شد.

این کارشناس صنعت غذا گفت: سرمایه در گردش کارخانه‌ها نیز از چالش‌دیگر صنایع غذایی است. صنایع غذایی در حال حاضر به دلیل افزایش قیمت مواد اولیه نیازمند سرمایه در گردش زیادی هستند که ممکن است در تامین آن با مشکل مواجه شوند.