نشست وزرای امور خارجه ایران و گروه 1+5 لحظاتی پیش در مقر سازمان ملل در نیویورک آغاز شد.

در این نشست محمدجواد ظریف وزیر امور خارجه ایران، کاترین اشتون مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا، سرگئی لاوروف، جان کری، ویلیام هیگ، لوران فابیوس، گیدو وستروله و وانگ یی وزرای امور خارجه روسیه، آمریکا، انگلستان، فرانسه، آلمان و چین حضور دارند.

سید عباس عراقچی معاون امور حقوقی و بین‌المللی، مجید تخت روانچی معاون اروپا و آمریکا، حمید بعیدی‌نژاد مدیرکل امور اقتصادی و تخصصی بین‌المللی وزارت خارجه، داود محمدنیا مشاور حقوقی وزیر خارجه، امیری از سازمان انرژی اتمی و حسین فریدون؛ محمدجواد ظریف را در این نشست همراهی می‌کنند.

وزرای خارجه 1+5 و کاترین اشتون پیش از این نشست در نشستی مقدماتی با یکدیگر به گفت‌وگو پرداختند.

در پی دیدار ظریف و کاترین اشتون در روز دوشنبه اول مهر ماه در نیویورک و در حاشیه شصت و هشتمین نشست مجمع عمومی سازمان ملل طرفین توافق کردند که نشست وزرای امور خارجه ایران و 1+5 امروز (پنجشنبه) 26 سپتامبر (چهارم مهر) در نیویورک برگزار شود.

همچنین مقرر شد نشست بعدی ایران و 1+5 در اواسط اکتبر و در ژنو برگزار شود.

ظریف در این دیدار با اعلام آمادگی جمهوری اسلامی ایران برای انجام مذاکرات هدفمند در چارچوب زمانی مشخص پیرامون مسئله هسته‌ای، تصریح کرد: اگر واقعیت‌های ایران امروز مدنظر قرار گیرد، مسئله هسته‌ای قابل حل است.

این اولین باری است که وزرای امور خارجه ایران و آمریکا بعد از پیروزی انقلاب اسلامی بر سر یک میز به مذاکره می‌نشینند.

رئیس دستگاه دیپلماسی کشورمان دیشب (چهارشنبه) در این باره گفت: در نشست نیویورک به طور واضح‌تر خواهیم دید جان کری با چه دیدگاه و گرایشی در نشست حضور می‌یابد و چگونه می‌خواهد کار را به پیش ببرد و آیا این اراده سیاسی و تمایل را دارد که موضوع هسته‌ای را به سمت حل شدن و تأمین منافع ایران و تأمین حقوق ملت ایران پیش ببرد؟ البته نشانه‌هایی وجود دارد که جان کری این تمایل را داشته باشد.

جان کری وزیر امور خارجه آمریکا نیز امروز در جمع خبرنگاران گفت که مطمئن است نشست وزرای خارجه کشورهای 1+5 با ایران، دیدار خوبی خواهد بود.

سید عراقچی عضو هیئت ایرانی در مذاکرات با 1+5 امروز (پنجشنبه) در گفت‌و‌گویی این مذاکرات را شروع یک روند مذاکراتی جدیدی خواند و افزود: قرار است جلسه بعدی اواسط ماه اکتبر در ژنو برگزار شود که رایزنی‌ها درباره سطح و شکل آن ادامه دارد.

وی عنوان کرد: اراده جدیدی در ایران و 1+5 در حال پدید آمدن است که این دور جدید مذاکراتی را با رویکرد جدید به سرانجام برساند.

معاون وزیر خارجه ایران در پاسخ به این سؤال که آیا رویکرد جدید به منزله تغییر در سیاست‌های ایران است؟ تصریح کرد: سیاست‌های اصولی ما در بحث هسته‌ای که شاه بیت آن دفاع از حقوق مردم ایران می‌باشد، تغییر ناپذیر است. نه کسی حق دارد آن را تغییر دهد و نه چنین اراده‌ای وجود دارد.

وی با بیان اینکه رویکردها و شیوه‌های مذاکراتی تغییر می‌یابد، عنوان کرد: ما به دنبال مذاکرات کاملا حرفه‌ای و مبتنی بر روحیه تعامل و برای رسیدن به چارچوب و هدف مشترک هستیم.

*مذاکرات در مسیر گذشته حرکت نمی‌کند

یک مقام نزدیک به هیئت مذاکره کننده هسته‌ای کشورمان در نیویورک پیش از نشست ظریف و اشتون در این باره به خبرنگار فارس گفت: به دنبال انتخابات ریاست جمهوری در ایران و دیگر تحولات مهم منطقه‌ای و بین‌المللی، فضای مذاکراتی بین ایران و ١+٥ نسبت به گذشته به طور کامل دگرگون شده و بنابراین مذاکرات هسته‌ای نه در شکل و نه در محتوی نمی‌تواند در مسیر گذشته خود حرکت کند.

این مقام با تاکید بر اینکه ذره‌ای از حقوق هسته‌ای مردم ایران نادیده انگاشته نخواهد شد، تصریح کرد: می‌بایست چارچوب‌های مفهومی و رویکردهای عملیاتی جدیدی تعریف شوند که نتیجه آنها یک بازی برد - برد باشد. بنابراین اینکه توپ در زمین کدام طرف است، دیگر تعبیر درستی نخواهد بود.

وی خاطرنشان کرد: این بازی جدیدی است که قواعد جدید مربوط به خود را خواهد داشت و هدف آن نیز رسیدن به یک نقطه مشترک مورد توافق طرفین می‌باشد.

*مباحث روشن ایران در نشست نیویورک/ حقوق هسته‌ای و غنی‌سازی در خاک ایران

مرضیه افخم سخنگوی دستگاه دیپلماسی روز سه‌شنبه دوم مهر ماه درباره نشست ایران و 1+5 در نیویورک، اظهار داشت: این نشست آغازی برای مذاکرات هسته‌ای در دوره جدید است. پیش از این جمهوری اسلامی مواضع صریح خود را مبنی بر لزوم احقاق حقوق مسلم مردم ایران در داشتن انرژی هسته‌ای برای مصارف صلح‌آمیز و حق غنی‌سازی در داخل خاک ایران به طور صریح و روشن بیان کرده است.

وی افزود: ما معتقدیم مذاکرات 1+5 باید گویای عزم جدی طرف‌های خارجی برای رسیدن به راه‌حل در زمان‌بندی مشخص باشد.

افخم درباره محورهای اصلی گفت‌وگوهای ایران با 1+5 نیز عنوان کرد: مباحث ما خیلی روشن است. حقوق مسلم مردم ایران و حق غنی‌سازی در خاک ایران بحث‌های اصلی ماست. به نظر می‌رسد در نشست پنج‌شنبه وزرای خارجه روندهای قبلی را مرور کنند.

*سطح مذاکرات قابل تغییر است/مذاکره برای مذاکره پذیرفته نیست

سخنگوی دستگاه دیپلماسی با بیان اینکه ظریف وزیر امور خارجه کشورمان هدایت کننده مذاکرات است، خاطرنشان کرد: متناسب با تفاهمات و مباحثی که مطرح می‌شود، سطح مذاکرات نیز قابل تغییر است.

همانگونه که افخم عنوان کرد این مذاکرات در نوع خود مهم است. البته همانگونه که بارها مقامات کشورمان عنوان کرده‌اند تیم ایرانی بر حقوق مسلم ایران در دسترسی به انرژی صلح‌آمیز هسته‌ای و حق غنی‌سازی در داخل خاک ایران تأکید و از حقوق مسلم ملت عقب‌نشینی نخواهد کرد.

آخرین نشست ایران و 1+5 با حضور سعید جلیلی دبیر سابق شورای عالی امنیت ملی، کاترین اشتون مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا و معاونان وزرای خارجه 1+5 طی روزهای 16 و 17 فروردین ماه سال جاری (1392) در آلماتی قزاقستان برگزار شد.

تیر ماه 1387، مهر ماه 1388، آذر ماه 1389 به ترتیب مذاکرات ژنو یک، دو و سه برگزار و استانبول بهمن 1389 و همچنین 26 فروردین ماه 1391 میزبان دور بعدی گفت‌وگوها بود. این مذاکرات سوم و چهارم خرداد در بغداد و 29 و 30 خرداد ماه در مسکو و هشتم و نهم اسفند ماه 1391 در آلماتی برگزار شده بود.