درباره وضعیت بودجه ۱۴۰۳ در بخش منابع عمومی باید به این نکته اشاره کرد که سهم مالیات در دولت سیزدهم از بودجه کل کشور همواره مسیری افزایشی داشته است و با تکیه بر اصلاحات مهم مالیاتی در زمینه اجرای سامانه مودیان، ساماندهی به وضعیت دستگاه‌های فروش یا پوز و متصل کردن آن‌ها به پرونده مالیاتی، منجر به شفافیت بزرگی در سال ۱۴۰۲ در اقتصاد کشور شد که نتیجه آن در شناسایی بیش از ۹ میلیون مودی مالیاتی شاهد هستیم؛ همچنین محوریت اخذ مالیات نیز مشاغل و صنوف پردرآمد بودند و بیش از ۵۰ درصد مودیان مالیاتی، معاف از پرداخت مالیات شدند.

این محور‌های کلیدی سبب شده است که دولت در سال ۱۴۰۳ به سمت اصلاح ساختاری جدی در بودجه برود و آن هم تمرکز بر اخذ مالیات از دانه درشت‌ها و با محوریت مبارزه با فرار مالیاتی شرکت‌های صنعتی بزرگ و همچنین مشاغل خاص و اصناف پردرآمد است که هم از معافیت‌های غیرضروری زیادی بهره می‌برند و هم از درآمد‌های کلانی بهره می‌برند، ولی مالیات بسیار کمی پرداخت می‌کند، از همین رو محوریت اصلی و مهم تحقق اصلاحات ساختاری ویژه در بودجه، بر حوزه مقابله با فرار مالیاتی متمرکز است.

این موضوع در جداول بودجه ۱۴۰۳، در بخش منابع به خوبی خود را نشان داده است و شاهد این هستیم که درآمد‌های مالیاتی علاوه بر رشد به میزان تورم، در مسیر تحقق مبارزه با فرار مالیاتی بیشتر از تورم نیز رشد داشته است.

این تغییرات با وجود بازگشت بودجه به دولت و سپس تحویل به مجلس، تغییری نکرد، زیرا محور اصلی رد کلیات بودجه در مجلس بحث ناترازی بزرگ تبصره هدفمندی یارانه‌های انرژی بود که به دلیل واردات بیش از ۱۲۰ هزار میلیارد تومانی بنزین در سال جاری به وقوع پیوسته است؛ همچنین در بحث مربوط به همسان‌سازی حقوق بازنشستگان نیز مصرف مشخص اضافه می‌شود و مسیر اصلی تحقق، افزایش سقف منابع است و منابع مالیاتی به هیچ وجه کاهش نیافت.

در زمینه حرکت به سمت درآمد‌های پایدار برای پاسخ‌گویی به مصارف جاری و قطعی دولت، علاوه بر اینکه با تمرکز بر مبارزه با فرار مالیاتی به حداقل کسری تراز عملیاتی در سال‌های گذشته رسیدیم؛ همچنین با محوریت بودجه انقباضی، رشد مصارف نیز حداقلی بوده است تا سال ۱۴۰۳، شاهد تحقق و رکوردشکنی در کاهش کسری تراز عملیاتی بودجه دولت نسبت به کل هزینه‌های جاری باشیم.

در نمودار زیر تغییرات نسبت کسری تراز عملیاتی به هزینه‌های جاری را شاهد هستیم که نشان از رکوردشکنی دولت در کاهش این کسری تراز عملیاتی در بودجه ۱۴۰۳ و تحقق بودجه بدون نفت هستیم.

تغییرات نسبت کسری تراز عملیاتی به هزینه‌های جاری در ۸ سال اخیر که نشان از کاهش کسری تراز عملیاتی و کاهش وابستگی نفت به بودجه دارد.