محمد شیریجیان در گفت و گوی تلویزیونی اظهار داشت: در سال گذشته نرخ تورم نقطه به نقطه در انتهای سال نسبت به ابتدای آن، ۲۶.۲ درصد کاهش پیدا کرد و در سطوح مناسبی از کانال ۳۰ درصدی قرار گرفت. تورم تولید کننده نیز که با یک فاصله زمانی اثر خود را بر تورم مصرف کننده می‌گذارد با کاهشی ۱۶.۳ درصدی از ۴۰.۷ درصد به ۲۴.۵ درصد رسید. همچنین نرخ رشد پایه پولی هم از ۴۵ به ۲۹.۴ رسید.

وی افزود: در سال ۱۴۰۳ هدفگذاری ما برای نرخ رشد نقدینگی به طور متوسط ۲۳ درصد با تلورانس ۲ درصد و برای تورم نقطه به نقطه نیز ورود این نرخ به کانال ۲۰ درصدی در پایان سال خواهد بود.

شیریجیان با اشاره به اینکه در چهار سال منتهی به سال ۱۴۰۱ با یک مجموعه‌ای از اتفاقات در حوزه سیاسی و اقتصادی مواجه شدیم، گفت: این اتفاقات منجر شد تا سطح انتظارات عموم مردم و فعالان اقتصادی تنزل پیدا کند و انتظارات فعالان اقتصادی منفی‌تر شود. ما در بازه زمانی ۴ ساله شاهد بودیم که مجموعه‌ای از متغیرهای کلان اقتصادی با یک سری از تلاطم‌ها و بی ثباتی‌هایی مواجه شدند.

سیاست تثبیت اقتصادی در دولت سیزدهم

وی ادامه داد: این موضوع باعث شد تا متغیرهای کلان اقتصادی هم در حوزه رشد نرخ نقدینگی، رشد نرخ پایه پولی، نرخ تورم، ارز و نرخ رشد اقتصادی از روند بلندمدت خودشان دور شوند. سیاست تثبیت اقتصادی درواقع سیاست منظومه اقتصادی دولت بوده است. مجموعه اقتصادی دولت به این نتیجه رسید برای اینکه متغیرهای اقتصادی را به ثبات برساند و شرایط اقتصادی را برای فعالان پیش بینی پذیر کند، مجموعه‌ای از سیاست‌ها را اتخاذ کرد تا این متغیرها به سمت روندهای بلندمدت خودشان نزدیک شوند.

شیریجیان افزود: از آن طرف اعتماد فعالان اقتصادی و عموم مردم هم به سیاست‌های اقتصادی ارتقا پیدا کند و اختیارات و حکمرانی بانک مرکزی در مجموعه سیاست‌های پولی و اعتباری کشور افزایش یابد. براین اساس سیاست تثبیت اقتصادی در طی بازه زمانی دوساله اتخاذ شدو سال اول برنامه را در سال ۱۴۰۲ داشتیم و در سال ۱۴۰۳ هم این سیاست را ادامه می‌دهیم.

معاون اقتصادی بانک مرکزی اظهار داشت: یکی از محورهای اصلی سیاست تثبیت اقتصادی موضوع کنترل و مدیریت نقدینگی بود، به عنوان متغیری که در میان مدت و بلندمدت اثر به شدت معنا داری بر تورم دارد. موضوع دوم بحث ساماندهی، تقویت حکمرانی و تنظیم گری بانک مرکزی در بازار ارز بود، به عنوان متغیری که در کوتاه مدت بر انتظارات مردم و تورم اثر می‌گذارد. موضوع بعدی بحث ساماندهی شبکه بانکی و محور بعدی هم تنظیم مناسبات مالی میان دولت و بانک مرکزی و در کنار همه این‌ها تقویت سیاست‌های ارتباطی و بهبود دیپلماسی ارزی بانک مرکزی بود.

وی خاطرنشان کرد: در حوزه متغیرهای اقتصادی مختلف، هدف گذاری‌هایی را مشخص کردیم که نرخ رشد نقدینگی ما در سال ۱۴۰۲ به ۲۵ درصد برسد. ما در حوزه کنترل و مدیریت نقدینگی به این صورت نبود که د بانک مرکزی فقط از طریق سیاست کنترل مقداری ترازنامه بانک ها، نقدینگی را کنترل کند.

نرخ رشد نقدینگی در سطح ۲۵ درصد

شیریجیان با اشاره به اینکه یکی از مهم‌ترین ابزارهای سیاستی بانک مرکزی از طریق سیاست کنترل مقداری ترازنامه بانک‌ها بود گفت: در کنار آن از ابزارهایی مثل ابزار نرخ سپرده قانونی، بردار نرخ سود سپرده ها، سپرده تسهیلات مورد استفاده قرار گرفت.

وی ادامه داد: نرخ سود سیاستی که بانک مرکزی تعریف کرد و در کنار آن بحث استفاده از حساب واحد خزانه و تنظیم مناسبات مالی که میان دولت و بانک مرکزی بود و در ادامه هم از ابزارهایی مثل اوراق گواهی سپرده خاص با هدف هدایت نقدینگی به سمت بخش‌های مولد استفاده شد تا این نقدینگی را به صورت حداکثری به سمت بخش‌های مولد اقتصادی هدایت کند.

معاون اقتصادی بانک مرکزی مطرح کرد: در نتیجه استفاده از مجموعه این سیاست‌ها باعث شد نقدینگی را به سمت آن هدف گذاری نزدیک کنیم. نرخ رشد نقدینگی در ابتدای سال گذشته ۳۳.۱ درصد بود و در پایان اسفندماه این عدد به ۲۵.۶ درصد رسید که البته ما در یک هفته آخر اسفندماه از ابزارهای سیاستی جدیدی مثل اوراق ودیعه هم استفاده کردیم و این نرخ رشد نقدینگی را به سطح ۲۵ درصد هدف گذاری شده هدایت کردیم.

شیریجیان ادامه داد: بانک مرکزی با اشراف به اینکه سیاست کنترل نقدینگی می‌تواند اثراتی را بر تامین مالی بنگاه‌ها داشته باشد و ممکن است بنگاه‌ها را با تنگنای مالی مواجه کند، از ابزارهای جدید در حوزه تامین مالی بنگاه‌ها استفاده کرد که نام آن ابزار تامین مالی زنجیره‌ای استکه طیفی از ابزارها مثل اوراق گام، برات الکترونیک، فکتورینگ، سایر ابزارهای تعهدی شامل می‌شود.

وی افزود: جدای از این ابزارهای تامین مالی زنجیره ای، از ابزار گواهی سپرده خاص هم برای تامین سرمایه در گردش بنگاه‌ها و هم برای طرح‌های توسعه‌ای استفاده کردیم. خاصیت استفاده از این ابزارها این است که مشخصا منابع را برای تامین مالی پروژه‌ها و تامین مالی سرمایه در گردش بنگاه‌های خاص تجهیز می‌کند و این منابع را به سمت تامین مالی این بنگاه‌ها هدایت می‌کند. در سال ۱۴۰۱ و ۱۴۰۲، ما رشدهای اقتصادی مثبت و قابل توجه بالای ۴.۵ درصد داشتیم. این سیاست تامین مالی را برای سال ۱۴۰۳ ادامه می‌دهیم.

شیریجیان در ارتباط با استفاده از ابزارهای سیاست پولی در سال جدید گفت: امسال نیز کماکان سیاست‌های سال گذشته ادامه خواهد یافت و این کار با استفاده از مجموعه ابزارهای سیاست پولی مانند نرخ سود، تامین مالی جمعی و نرخ سپرده قانونی انجام خواهد شد، نه فقط استفاده از ابزار کنترل مقداری ترازنامه بانک‌ها تا بتوانیم تورم را به سطوح بهنیه هدایت کنیم چرا که تورم متغیری است که اگر نوسانات نا مطلوب داشته باشد به شدت تاثیر منفی روی پیش بینی پذیری فعالان اقتصادی و برنامه ریزی آن‌ها بر تولید خواهد گذاشت.

وی در رابطه با هدایت نقدینگی به سمت تولید بیان کرد: باید این نکته را توجه کرد که منابع تامین مالی ما اعم از اعتباری و نقدینگی به صورت حداکثری به سمت بخش‌های مولد اقتصادی هدایت شود.

شیریجیان افزود: هر چه قدر این حجم نقدینگی که رشد پیدا می‌کند و افزایش سرعت گردش پول که دلالت بر چرخش نقدینگی دارد به سمت بخش‌های مولد اقتصادی برود، می‌تواند اثرات سازنده‌ای بر رشد اقتصادی داشته باشد و این موضوع با استفاده از همین روش‌های تامین مالی از صفر تا صد یعنی از مرحله تجهیز منابع تا تخصیص منابع برای یک پروژه مشخص انجام میشود و در این مسیر از ابزارهای تامین مالی زنجیره‌ای و گواهی سپرده خاص استفاده می‌شود.

وی خاطرنشان کرد: لذا تمرکز اصلی بانک مرکزی این است که منابع نقدینگی و اعتباری شبکه بانکی در سال ۱۴۰۳ به صورت حداکثری اصابت بر بخش‌های مولد اقتصادی داشته باشد.

تقویت نظارت بر شبکه بانکی

معاون اقتصادی بانک مرکزی در خصوص سیاست‌های نظارتی بر شبکه بانکی گفت: یکی از محورهای سیاست اقتصادی ما در سال گذشته تقویت نظارت و ساماندهی شبکه بانکی بود که امسال نیز ادامه خواهد یافت و در سال گذشته ۳ موسسه اعتباری که در زمره موسسات اعتباری ناسالم غیر قابل احیا بودند را منحل کردیم.

شیریجیان در ادامه بیان کرد: بانک‌ها در سه دسته سالم، ناسالم غیرقابل احیا و ناسالم قابل احیا قرار میگیرند و الحمدلله بخش عمده‌ای از نظام بانکی ما اگر هم از شرایط سلامتی مناسببی برخوردار نیستند در زمره قابل احیا هستند.

وی افزود: برای احیای بانک‌ها، در قالب افزایش سرمایه، وصول مطالبات، کاهش نسبت مطالبات غیر جاری و فروش دارایی‌های غیر جاری برنامه مستر و دقیقی داریم.

معاون اقتصادی بانک مرکزی در خصوص اهداف امسال بانک مرکزی با توجه با نامگذاری سال جدید توسط مقام معظم رهبری اظهار کرد: با توجه به نامگذاری امسال تحت عنوان «جهش تولید با مشارکت مردم» توسط رهبر انقلاب، نظام بانکی به دلیل وظیفه سنگین آن از منظر تامین مالی در کشور، قطعا باید نقشی جدی‌ در این زمینه ایفا کند.

وی عنوان کرد: سال ۱۴۰۳ سال اول اجرای برنامه هفتم توسعه است و با توجه به ظرفیت‌های قانونی خوبی که در برنامه هفتم و قانون جدید بانک مرکزی پیش بینی شده است، برنامه‌های جدی‌ای برای اصلاح شبکه بانکی داریم و بر تامین مالی تولید توجه ویژه‌ای خواهیم داشت.

شیریجیان بیان کرد: در حوزه تامین مالی باید اولویت‌های اقتصادی کشور را مشخص کنیم و تامین مالی ریالی و ارزی ما بر اساس همان اولویت‌های اقتصادی باشد تا بتواند حداکثر ارزش افزوده اقتصادی را خلق کند.