نخستین عامل ریسک‌های ژئوپلیتیک است که در نیمه فروردین‌ماه شدت بیشتری به خود گرفت. عامل دوم نیز تغییرات قیمت طلای جهانی که هم به‌دلیل ریسک‌های منطقه‌ای و هم به‌واسطه تصمیمات سیاستگذاران پولی به‌وجود آمده است. بررسی‌ها نشان می‌دهد که بدترین عملکرد بازارها در فروردین را بورس با بازدهی کمتر از یک درصد داشته است. اما نکته قابل توجه اینکه، احتمال می‌رود با کاهش سطح ریسک‌های منطقه‌ای و خروج سرمایه‌گذاران از بازارهای امن، روند بازدهی شاخص‌های ذکرشده در ماه دوم سال متفاوت با فروردین‌ماه باشد.

میکائیل زین‌الدین :‌نمودار بازدهی بازار‌ها در فروردین ماه امسال گویای آن است که اکثر شاخص‌های مورد علاقه سرمایه‌گذاران در این ماه روندی مثبت از خود به نمایش گذاشته‌اند. رکورد بازدهی مثبت در این ماه در اختیار گرم طلای 18 عیار بوده و سکه طلا طرح جدید و نیم سکه نیز به ترتیب در رتبه‌های دوم و سوم این مقایسه قرار گرفته‌اند. به نظر می‌رسد عامل اصلی رنگ سبز بازار‌ها در فروردین ریسک‌های سیاسی و انتظارات تورمی معامله‌گران است.

در 2 هفته نیمه تعطیل و نیمه فعال بازار فروردین ماه، نرخ تمامی قطعات خانواده سکه و طلا و همچنین نرخ ارز‌های شاخص بازار تهران افزایشی بود. بازارهای طلا و ارز در هفته‌های پایانی سال گذشته افزایش دمای تازه‌ای را تجربه کردند و به نوعی در میانه روند افزایشی وارد تعطیلات عید نوروز شدند. بازار ارز در تعطیلات عید با یک افزایش قیمت فعالیت خود را آغاز کرد اما نرخ سکه طلا عمده روز‌های بازار نوروز را با ثبات قیمتی ادامه داد. در روز‌های پایانی تعطیلات عید نوروز بود که حمله موشکی رژیم صهیونیستی به کنسولگری ایران در دمشق ریسک‌های سیاسی تازه‌ای را در بازار ایجاد کرد.

گفتنی است که دلار و سکه تعطیلات نوروز را به ترتیب در سطوح قیمتی 61 هزار و 600 تومان و 38 میلیون و 800 هزار تومان پایان دادند. ریسک‌های سیاسی مذکور قیمت شاخص‌ها را وارد سطوح قیمتی جدیدی کرد و یک روند افزایشی چشمگیر در بازار تهران آغاز شد. علت تداوم روند افزایشی، احتمال پاسخگویی ایران به حمله اسرائیل بود که پس از اظهارنظر رسمی مقامات کشور و تایید این امر ریسک‌های سیاسی تشدید شد و نرخ دلار و سکه در قله‌های قیمتی خود قرار گرفتند. این رشد قیمت به گونه‌ای بود که نرخ دلار در بازار روز‌های ابتدایی هفته گذشته تا کانال 70 هزار تومانی نیز پیش رفت، اما پس از اتمام عملیات نظامی ایران، گپ هیجانی ایجاد شده در بازار از بین رفت و نرخ دلار افت قیمت 3-4 هزار تومانی را تجربه کرد. پس از اقدام ایران برخی رسانه‌های خارجی از احتمال پاسخگویی مجدد رژیم صهیونیستی سخن به میان آوردند و بخشی از هیجانات سیاسی در بازار باقی ماند. در بامداد جمعه 31 فروردین پدافند هوایی استان اصفهان با تعدادی ریزپرنده درگیر شد که طبق ادعای برخی رسانه‌های خارجی این اتفاق پاسخ اسرائیل به عملیات تنبیهی ایران بوده است. به عقیده بسیاری از کارشناسان اقتصادی، با توجه به کوچک بودن مقیاس درگیری‌ها در بامداد جمعه، احتمال عبور بازار از ریسک‌های سیاسی و تخلیه بخشی دیگر از هیجانات موجود در بازار وجود دارد.

طلا صدرنشین بازار فروردین

بازار سکه و طلا در هفته‌های اخیر واکنش نسبتا زیادی به ریسک‌های سیاسی نشان داد. با افزایش احتمال گسترش درگیری‌های نظامی در منطقه، بهای جهانی اونس طلا رشد‌های چشمگیری از خود نشان داد. البته مساله رشد نرخ اونس تنها مختص به ریسک‌های نظامی نبود و تغییر در شاخص‌های کلان اقتصادی دولت‌های غربی نیز از جمله عوامل مهم سبز بودن نرخ اونس بود. در نتیجه این امر قیمت قطعات مختلف فلز طلا در بازار تهران نیز در هفته‌های اخیر رشد چشمگیری را تجربه کرد. نمودار بازدهی بازار‌ها در ماه نخست بهار 1403 نشان می‌دهد که هر گرم طلای 18 عیار که در بازار روز 28 اسفند ماه سال گذشته در رقم 3 میلیون و 253 هزار تومان معامله می‌شد با رشدی 17.7 درصدی به رقم 3 میلیون و 829 هزار تومان در بازار روز گذشته رسید. رتبه دوم این قیاس در اختیار سکه طلا طرح جدید با 15.72 درصد رشد و در نهایت رتبه سوم نیز در اختیار ربع سکه با 13.19 درصد رشد قرار گرفت. البته این در حالی است که در روز‌های اخیر با کاهش سطح ریسک‌های سیاسی، بخشی از حباب قیمت‌های بازار سکه و طلا تخلیه شد. محمد کشتی‌آرای، کارشناس بازار طلا و سکه، در رابطه با افزایش نرخ جهانی طلا و افزایش نرخ واقعی طلا گفت: «باتوجه به افزایش قیمت طلا در بازارهای جهانی، بهای سکه در بازار داخل به رقم واقعی خود نزدیک‌تر شده و حباب آن کمی تخلیه شده است. براساس آخرین معاملات پایانی هفته، هر قطعه سکه دارای هفت میلیون و ٢٠٠ هزار تومان حباب است که به نسبت اوایل هفته که در کانال هشت میلیون تومان بود، کاهش یافته است. در مجموع جز روزهای ابتدایی هفته که قیمت‌ها کمی هیجانی بالا رفت، در طول هفته بازار به آرامش رسید و حباب سکه و قیمت انواع قطعات سکه کاهشی شد.»

جایگاه دلار تغییر کرد

در راستای روند افزایشی هفته پایانی فروردین نرخ دلار آزاد برای ساعاتی به کانال 70‌هزار تومانی رسید. اما ریزش قیمت این ارز همزمان با ثبات نرخ شاخص‌های طلایی سبب شد تا جایگاه دلار در جدول بازدهی فروردین تغییر کند. در نتیجه قیمت هر برگ دلار آزاد که در بازار انتهای اسفند حو‌الی رقم 60 هزار و 200 تومان معامله می‌شد تا بازار روز‌های پایانی هفته گذشته حدود 10.13 درصد رشد کرد و به رقم 66هزار و 300 تومان رسید. بررسی‌ها نشان می‌دهد که بازار سهام در بازه زمانی ذکر شده روند قابل توجهی از خود به جا نگذاشته و در نهایت با بازدهی 0.6 درصدی مثبت بازار فروردین را به اتمام رسانده است.