یکی از سیاست‌های دولت سیزدهم افزایش تعاملات با همسایگان بوده تا جایی که روابط ایران و پاکستان تحقق عینی تلاش‌های دولت در دو سال گذشته است و این کشور می‌تواند الگویی برای افزایش تعاملات با دیگر کشورهای همسایه باشد.

رئیس جمهوری در ملاقات‌هایی که قبلاً داشتند در حل و فصل مسائل زیرساختی در بخش کشاورزی با پاکستان در سال‌های ۱۴۰۰ تا ۱۴۰۲ اقداماتی را پایه‌ریزی کردند، به طور مشخص در سال ۱۴۰۱ با جلسات فشرده‌ای که با طرفی‌های پاکستانی برگزار شد، همه مسائلی که در گذشته مانع تجارت بخش کشاورزی ایران و پاکستان بود به صورت دور مذاکراتی و پایه‌ای برای صادرات سیب درختی، خرما، گوجه‌فرنگی، حبوبات، سیر و پیاز ایران به پاکستان و همچنین صادرات محصولاتی همچون انبه، برنج، موز، برخی ادویه‌جات و نارنگی از پاکستان به ایران که همیشه دارای مشکلات قرنطینه‌ای بود و ترانزیت محصولات پاکستانی از خاک ایران برای همیشه حل و فصل شد.

رشد ۳۰ درصدی صادرات محصولات کشاورزی ایران به پاکستان

بر اساس آمار رسمی گمرک جمهوری اسلامی ایران تجارت بین ایران و پاکستان در بخش کشاورزی از بدو دولت سیزدهم ارتقا پیدا کرده است، به طوری که در سال ۱۳۹۹ میزان صادرات کشاورزی ایران به پاکستان ۳۹۹ میلیون دلار بود؛ این رقم در سال ۱۴۰۲ به ۵۰۷ میلیون دلار رسید که بیانگر بیش از ۳۰ درصد رشد است.

بیشترین میزان صادرات ایران به پاکستان شامل ۱۵۰ میلیون دلار محصولات لبنی، ۱۷۰ میلیون دلار میوه و خشکبار، ۹۰ میلیون دلار سبزی و صیفی و ۸۰ میلیون دلار صنایع غذایی می‌شود.

بر اساس این گزارش، در بخش واردات نیز سال ۱۳۹۹ حدود ۱۶۲ میلیون دلار بود که این رقم در سال ۱۴۰۲ که با ۳۱۰ درصد رشد به ۶۶۵ میلیون دلار رسید که این امر ناشی از سیاست دولت سیزدهم برای افزایش حجم واردات برنج و گوشت از پاکستان بوده است.

پاکستان بعد از از عراق، امارات و روسیه، چهارمین کشور واردکننده محصولات کشاورزی و مواد غذایی از ایران است که این امر بیانگر توجه ایران به کشورهای همسایه است؛ بنابراین مجموع تبادلات تجاری ایران و پاکستان در بخش کشاورزی به یک میلیارد و ۲۰۰ میلیون دلار در دولت سیزدهم رسیده است، در حالی که این رقم در سال ۱۳۹۹ حدود ۵۵۰ میلیون دلار بود که اکنون فقط در بخش تجارت محصولات کشاورزی بیش از ۱۲۰ درصد رشد را نشان می‌دهد.

بنا بر این گزارش، تا به امروز توافقات مطرح شده معتبر بوده و نشانه آن افزایش چشمگیر واردات و صادرات کالاهای کشاورزی بین دو کشور است.

تقویت قرنطینه مرزی دو کشور از توافقات اصلی ایران و پاکستان

یکی از تفاهمنامه‌های مهم بین دو کشور در حوزه دامپزشکی مربوط به سفر اخیر رئیس جمهوری به پاکستان است که بعد از ۱۴ سال مورد توافق قرار گرفت و به امضا دو کشور رسید؛ همچنین اخیراً با همکاری سازمان دامپزشکی ایران و دامپزشکی پاکستان مقرر شده تا تامین گوشت قرمز از این کشور در اولویت فعالیت‌ها قرار بگیرد به طوری تاکنون ۸ هزار تن گوشت قرمز از پاکستان به طور رسمی وارد کشور شده و قرار است این حوزه تقویت شود.

این موافقتنامه همکاری دو کشور در حوزه دامپزشکی و قرنطینه دامی را نهادینه می‌کند و نشان دهنده شکل‌گیری بالاترین سطح همکاری متقابل بین دو کشور است به طوری که همکاری‌های فنی صورت گرفته تا جایی که قرنطینه‌های مرزی دو کشور تقویت و ترانزیت کالا از خاک دو کشور تسهیل می‌شود.

همچنین در این سفر با توافق وزیر جهاد کشاورزی مقرر شد که حجم واردات ذرت و برنج بیشتری از پاکستان داشته باشیم و همچنین در بخش صادرات حجم بالایی انواع خشکبار، میوه و لبنیات وارد پاکستان شود.

صادرات کود اوره به پاکستان

ایران یکی از بزرگ‌ترین تولیدکنندگان و صادرکنندگان کود اوره است در این تفاهم‌نامه مقرر شده که حجم بالایی کود اوره برای تقویت خاک کشاورزی پاکستان صادر شود به‌ازای آن برای توسعه کشت میوه‌های گرمسیری در ایران فعالیت‌های مشترک صورت گیرد، البته با توجه به تجاربی که پاکستان در توسعه کشت میوه‌های گرمسیری دارد این تفاهم را صورت داده شده است.

بازگشایی دفاتر نمایندگی لبنی در پاکستان

با توجه به اینکه بخش عمده صنایع لبنی ایران قوی هستند و صادرات خوبی دارند، اما نیاز پاکستان بیش از آنچه اکنون رخ می‌دهد، است؛ بنابراین با مذاکرات وزیر جهاد کشاورزی با طرف‌های پاکستانی مقرر شده برای افزایش حجم بالای صادرات محصولات لبنی به این کشور، در شهرهای مختلف نمایندگی تاسیس شود و از طریق نمایندگی‌ها بحث واردات و صادرات صورت گیرد.

همچنین تشکیل کمیته مشترک کشاورزی بین دو کشور در دستور کار قرار گرفته است و مقرر شده در آینده نزدیک وزیر کشاورزی پاکستان با یک هیات بلندپایه اقتصادی به تهران دعوت شوند.

بر اساس این تفاهمنامه، اکنون تعدادی متخصصان ایرانی در پاکستان برای تبادل تجربیات در حوزه‌های مختلف تحقیقات کشاورزی حضور دارند که این اقدام برای پروژه‌های مشترک تحقیقاتی و تبادل فنّاوری است؛ البته ایران نیز از تجربیات متخصصین پاکستانی نیز در زمینه‌های مختلف کشاورزی بهره‌مند خواهد شد.

ارتقای بهره‌وری آب و آبیاری کشاورزی، ارتقای بهره‌وری تولید برنج، ارتقای بهره‌وری کشت پنبه، ارتقای بهره‌وری در بخش آبزی‌پروری و مبارزه با آفات و بیماری‌های مشترک همچون آفت ملخ صحرایی نیز از بخش‌هایی است که در تفاهم‌نامه سفر اخیر رئیس جمهوری به پاکستان مورد توجه دو کشور قرار گرفته است.