براساس قانون خرید تضمینی محصولات کشاورزی پایان تیرماه آخرین فرصت برای تعیین قیمت است تا کشاورزان برمبنای آن تکلیف کشت خود را بدانند که متاسفانه با گذشت ۱۰ ماه از موعد قانونی، قیمت خرید تضمینی جو اعلام نشده است.

با توجه به برداشت جو در استان‌ها و ماندن محصول روی دست کشاورزان، پشتیبانی امور دام به عنوان مباشر به وظیفه خود مبنی بر خرید تضمینی این محصول اقدام‌ نکرده است که این امر در سال زراعی آینده می‌تواند منجر به کاهش سطح زیرکشت شود، درحالیکه بنابر سیاست وزارت جهاد در ۵ محصول اساسی باید به خودکفایی ۱۰۰ درصد و دیگر محصولات خوداتکایی حداکثر برسیم.

جو جزء ۳۲ قلم کالای اساسی است که در شورای قیمت گذاری محصولات کشاورزی نرخ خرید تضمینی آن تعیین می‌شود؛ اما با گذشت بیش از ۸ ماه از آغاز سال زراعی قیمتی ابلاغ نشده است و به رغم افزایش هزینه‌های تولید، نرخ آن در بازار به ۶ تا ۷ هزار تومان رسیده است.

بنابر آمارهای اعلامی قیمت هرکیلو جو وارداتی در بنادر حدود ۹ هزارتومان است، درحالی‌که قیمت جو تولید داخل به سبب افزایش هزینه ها بالاتر است، از این رو دولت باید سیاست خرید جو وارداتی را مشروط به تولید داخل کنند چراکه کشاورزان در تامین امرار معاش، بازپرداخت تسهیلات بانکی با مشکلاتی روبرو هستند‌.

کشاورزان به مرور کشت جو را از الگوی کشت خارج می کنند

سید جعفر حسینی مشاور اتاق اصناف کشاورزی گفت: با توجه به واردات و قیمت گذاری دستوری جو بدلیل تغذیه دام، کشاورزان بشدت در بحث خرید تضمینی این محصول معترض هستند. طی ۳ تا ۴ سال اخیر با بی توجهی شورای قیمت‌گذاری به امر خرید تضمینی جو، قیمت پایین تعیین می‌شود و همواره اتکا بر سامانه بازارگاه است، درحالیکه براساس یک قاعده در سنوات گذشته، قیمت خرید تضمینی جو ۲۰ درصد کمتر از گندم اعلام می شد.

حسینی ادامه داد: بی توجهی به خرید تضمینی جو موجب شده تا کشاورزان به مرور کشت جو را از الگوی کشت خارج کنند چراکه به‌رغم‌ تورم و هزینه‌های بالای تولید، قیمت هرکیلو جو طی ۳ سال اخیر ۱۰ تا ۱۱ هزارتومان بوده است.

مشاور اتاق اصناف کشاورزی با اشاره به علل تاخیر اعلام نرخ خرید تضمینی جو افزود: دولت تمایلی به قیمت‌گذاری جو ندارد که در دستور کار نمی‌آورد یا در صورت آوردن قیمت را به گونه‌ای تعیین می‌کند که برای کشاورز صرفه اقتصادی ندارد و تنها برای رفع تکلیف است. پشتیبانی امور دام بدنبال خرید تضمینی نیست چراکه بدلیل واردات، جو به میزان کافی در سامانه بازارگاه موجود است که براین اساس یه نظر می‌رسد که برنامه ای برای خوداتکایی و کشت جو در داخل وجود ندارد و تنها نگاه بر آن است که از طریق واردات بازار را تامین کنند.

حسینی گفت: قیمت استاندارد جو برمبنای هزینه واقعی تولید یا ۲۰ درصد کمتر از قیمت گندم باید اعلام شود که بی توجهی به این موضوعات موجب شده تا کشاورزان همانند قیمت گذاری گندم به نرخ جو هم واکنش نشان دهند، درحالیکه بنابر سیاست خودکفایی و خوداتکایی محصولات اساسی، قیمت خرید تضمینی باید به نفع تولید و رونق داخل باشد.

براساس قانون خرید تضمینی، وزارت جهاد کشاورزی مکلف است که همه‌ ساله قیمت خرید تضمینی محصولاتی مثل گندم، برنج، جو، ذرت، چغندر، پنبه وش، دانه‌های روغنی،‌ چای، سیب‌زمینی، پیاز و حبوبات را اعلام کند تا تولیدکننده مطمئن باشد که محصول روی دستش باقی نمی‌ماند. این قیمت براساس قوانین مصوب، هر ساله باید حداکثر تا آخر تیر ماه تعیین و به هیئت دولت ارائه شود که متاسفانه در اجرای قانون کوتاهی شده است.

۲۰۰ هزار تن جو روی دست کشاورزان گلستان مانده است

براساس این گزارش سردرگمی در تعیین قیمت‌ها سبب می‌شود سال آینده کشاورزان کشت خود را تغییر می دهند به طوریکه به سراغ محصولات صیفی و آب بر می روند که این امر به منابع پایه آسیب جدی می زند، از این رو وزارت جهاد در اجرای قانون باید اهتمام بیشتری داشته باشد تا با بی‌رغبتی کشاورزان و تغییر الگوی کشت ناگریز به حجم بالاتری از واردات و خروج ارز از کشور نباشیم.

عطااللّه هاشمی عضو شورای هماهنگی تشکل های بخش کشاورزی و عضو شورای قیمت‌گذاری محصولات کشاورزی گفت: در شورای قیمت‌گذاری و اتخاذ سیاست‌های حمایتی نرخ ۱۲ هزارتومان به ازای خرید تضمینی هرکیلو جو مصوب شد. پشتیبانی امور دام مجری خرید جو از کشاورزان است که متاسفانه در این حوزه به وظایف خود عمل نکرده است.

هاشمی ادامه داد: هم اکنون ۲۰۰ هزارتن جو روی دست کشاورزان استان گلستان مانده است، اما به‌رغم مراجعه کشاورزان برای بحث خرید، پشتیبانی امور دام بحث کمبود اعتبار را مطرح می کند. پشتیبانی امور دام به عنوان مباشر و مجری در حوزه خرید جو با نرخ ۱۲ هزارتومان از کشاورزان باید اقدام کنند.

واردات بی‌رویه تولید جو داخل را دچار چالش کرد

علیقلی ایمانی مدیرعامل بنیاد ملی گندمکاران گفت: با آغاز برداشت جو در برخی نقاط و ورود دلالان به امر خرید محصول با قیمت‌های ۶ تا ۷ هزارتومان، کشاورزان به امید اتخاذ تدبیر از سوی دولت، جو تولیدی را انبار کردند. براساس آنالیز هزینه‌های تولید قیمت منطقی هرکیلو جو با احتساب ۲۰ درصد سود برای کشاورزان ۱۱ هزارتومان تمام می‌شود که براین اساس فروش با نرخ ۵ تا ۶ هزارتومان زیان است که در این خصوص پیگیری‌های مکرری از نمایندگان مجلس و دولت صورت گرفته است.

ایمانی ادامه داد: علی رغم‌آنکه کشاورزان هرکیلو بذر را ۱۵ هزارتومان خریداری کردند، اما در شرایط فعلی قیمت جو در بازار ۶ هزارتومان کمتر از سال قبل است. درحالیکه جو از جمله محصولات مشمول خرید تضمینی بوده که قیمت‌گذاری نشده است.

مدیرعامل بنیاد ملی گندمکاران با بیان اینکه سال گذشته نرخ خرید هرکیلو جو در بازار ۱۱ تا ۱۲ هزارتومان بود، افزود: قیمت کنونی هرکیلو جو وارداتی در بندر امیرآباد نوشهر ۸ هزار و ۲۵۰ تومان است که با احتساب هزینه حمل با نرخ ۱۰ هزارتومان به مصرف‌کننده می رسد، درحالیکه برای حمایت از کشاورزان به ازای هر تن خرید جو داخل باید مجوز واردات داده شود یا جو داخل در سامانه بازارگاه برای فروش به کارخانجات خوراک عرضه شود چراکه فروش جو کمتر از ۱۰ هزارتومان زیان است.

او گفت: بنابر آمار سالانه بیش از ۵ میلیون تن جو مورد نیاز است که ۲ میلیون و ۷۰۰ تا ۳ میلیون تن این میزان در داخل تامین و مابقی از طریق واردات تامین می‌شود که متاسفانه واردات بی‌رویه سال‌های اخیر، تولیدکنندگان را با چالش‌هایی روبرو می‌کند.

با گذشت ۱۰ ماه از آخرین مهلت قانونی برای اعلام نرخ خرید تضمینی، تولیدکنندگان جو که در تدارک برای برداشت محصول خود هستند، هنوز نمی‌دانند کف قیمت موجود در بازار از سوی دولت چه رقمی اعلام شده است که استمرار تاخیر در روزهای آتی، تولیدکنندگان را با چالش های متعددی مواجه می‌کند.