نشست «بررسی فرصت‌ها و چالش‌های جذب سرمایه‌گذاران عراقی و تقویت روابط تجاری دو کشور در راستای جانمایی ایران در زنجیره ارزش منطقه‌ای» توسط امور آمایش و توسعه منطقه‌ای سازمان برنامه و بودجه کشور، روز دوشنبه ۷ خردادماه با حضور نمایندگانی از وزارت امور خارجه، سازمان سرمایه‌گذاری و کمک‌های اقتصادی و فنی ایران، سازمان توسعه تجارت ایران و اتاق بازرگانی، صنایع، معادن و کشاورزی ایران برگزار شد.

سید جعفر حسینی، رئیس امور آمایش سرزمین و توسعه منطقه‌ای سازمان برنامه و بودجه کشور در این نشست گفت: با توجه به اینکه در سال آغاز برنامه هفتم قرار داریم، به منظور تأمین مالی این برنامه، جذب سرمایه‌های بخش خصوصی داخلی و همچنین سرمایه‌گذاری خارجی به‌ویژه از کشورهای همسایه در دستور کار قرار گرفته است.

رشد ۱۵ برابری صادرات ایران به عراق طی ۲۰ سال

وی افزود: کشور عراق با برخورداری از ۸۵ میلیارد دلار ذخایر ارزی، ۱۳۰ تن ذخایر طلا، ۱۴۷ میلیارد ذخایر ثابت شده بشکه نفت خام (رده چهارم جهانی)، یکی از کشورهای ثروتمند خاورمیانه از این حیث محسوب می‌شود و از محل فروش نفت خام، درآمد ۷۶ میلیارد دلاری در سال ۲۰۲۱ و ۱۲۰ میلیارد دلاری در سال ۲۰۲۲ کسب کرده است.

رئیس امور آمایش سرزمین و توسعه منطقه‌ای سازمان برنامه و بودجه کشور گفت: صادرات ایران به عراق با ایجاد ثبات نسبی در عراق و توسعه همکاری‌ها و زیرساخت‌های تجاری بین دو کشور طی ۲۰ سال گذشته، رشد قابل ملاحظه ۱۵ برابری داشته است؛ به‌طوری‌که از حدود ۶۰۰ میلیون دلار در سال ۱۳۸۲، به بیش از ۱۰ میلیارد دلار در سال گذشته افزایش یافته است.

صادرات ۱۲ میلیارد دلاری ایران به عراق

حسینی با بیان اینکه از میان ۳۵۰۰ قلم کالای صادراتی ایران به جهان، در حال حاضر بالغ بر ۲۲۰۰ قلم کالا به کشور عراق صادر می‌شود، گفت: بیش از نیمی از تجار فعال ایرانی در بازارهای جهانی در بازار عراق حضور دارند و صادرات ایران به عراق محدود به کالا نبوده و خدمات فنی و مهندسی و برق نیز از دیگر اقلام مهم صادراتی ایران به عراق است که با احتساب این بخش، میزان صادرات کشورمان به عراق، به رقمی حدود ۱۲ میلیارد دلار می‌رسد.

وی با اشاره به لزوم تقویت زیرساخت‌های تجاری استان کرمانشاه به عنوان مهم‌ترین مسیر صادراتی ایران به عراق، افزود: توسعه زیرساخت‌های تجاری به منظور تسهیل و روان‌سازی تجارت بین دو کشور، اطلاع‌رسانی و تشویق تجار به سرمایه‌گذاری در کشور عراق، توسعه تجارت از طریق اعزام و پذیرش هیات‌های تجاری و مشارکت در نمایشگاه‌های دو کشور، ایجاد مراکز تجاری ایران در شهرهای عراق و توازن تجاری از طریق توسعه واردات از عراق، برای تقویت روابط تجاری و اقتصادی ایران و عراق پیشنهاد می‌شود.

رئیس امور آمایش سرزمین و توسعه منطقه‌ای سازمان برنامه و بودجه گفت: با وجود درآمد نفتی قابل توجه عراق در سال‌های اخیر، نرخ بیکاری در این کشور به‌ویژه در سطح جوانان بسیار بالا بوده و نشان‌دهنده آن است که صنایع کاربر برای این کشور در جهت ایجاد اشتغال از اهمیت زیادی برای جذب سرمایه‌های خارجی برخوردار است.

تشریح فعالیت‌های مهم و اولویت‌دار از سوی جمهوری اسلامی ایران در عراق

حسینی با تشریح فعالیت‌های مهم و اولویت‌دار از ایران در عراق گفت: جبران بخشی از مازاد تراز تجاری با عراق از طریق واردات نفت از این کشور و صادرات آن از پایانه جاسک، کمک به حضور شرکت‌های ایرانی در حوزه پخش محصولات نفتی به‌ویژه در بخش پایین‌دست و نهایی مرتبط با عرضه سوخت و ایجاد یک شبکه مویرگی در سطح خرده فروشی به منظور کمک به وضعیت اشتغال جوانان عراق؛ توسعه پلتفرم‌های مرتبط با توزیع کالا و خدمات و یا حمل و نقل درون‌شهری برای کمک به وضعیت اشتغال به‌ویژه جوانان تحصیلکرده، ایجاد شهرک‌های صنعتی مشترک مرزی در جهت انتقال بخشی از زنجیره ارزش صنایع کاربر در حوزه‌های صنایع غذایی و یا صنایع نساجی به کشور عراق با توجه به امکان صادرات مجدد از این کشور و ایجاد کریدور تجاری واردات محصولات غذایی از منطقه آسیای میانه و روسیه و صادرات محصولات داخلی از سمت مرزهای غربی، از جمله این فعالیت‌های مهم و اولویت‌دار هستند.

بنا بر این گزارش، در این نشست، نمایندگان وزارت امور خارجه، سازمان سرمایه‌گذاری و کمک‌های اقتصادی و فنی ایران، سازمان توسعه تجارت ایران و اتاق بازرگانی، صنایع، معادن و کشاورزی ایران هم، نظرات و دیدگاه‌های خود را بیان کردند.