سوابق همکاری جدی میان تهران و پکن به بیش از 40 سال قبل ( 1351 ) مربوط می شود و این کشور آسیای دور ، علاوه بر زمینه های اقتصادی ، در بخش های مختلف صنعتی و معدنی با ایران همکاری دارد .

بررسی مناسبات دو کشور نشان می دهد توسعه نیروگاه ها، پروژه های معدنی و صنعتی، ساخت مترو و راه سازی از جمله طرحها و برنامه هایی محسوب می شود که پکن برای اجرای آنها همواره در دهه های گذشته با ایران همکاری داشته است .

چین اکنون روابط خوب تجاری با ایران دارد و طی سالهای برنامه چهارم توسعه ( 88- 1384)از روند شتابگونه ای برخوردار شد.

براساس آمار گمرک جمهوری اسلامی ایران عملکرد صادرات و واردات دوره مذکور حاکی است که چین سال 1384 پنجمین شریک تجاری از نظر جذب صادرات غیرنفتی ایران بوده که در سال 1388 به رتبه دوم دست یافت .

از سوی دیگر مطابق آمار مذکور ایران در سال شروع برنامه چهارم توسعه به عنوان پنجمین وارد کننده کالا از چین بوده که در سال 1388 در این زمینه نیز جایگاه دوم را کسب کرد.

در عین حال سالهای 91-1390 چین از نظر جذب صادرات غیرنفتی ایران به رتبه نخست رسید و کشورمان نیز از نظر واردات کالاهای چینی در 91- 1390 همچنان عنوان دومین شریک تجاری را داشت .

سازمان توسعه تجارت ایران در گزارش آماری خود در این زمینه آورده است ، حجم مبادلات تهران - پکن طی سالهای گذشته بطور چشمگیری رشد یافت و مبادلات تجاری دو طرف(نفتی و غیر نفتی) از رقم 200میلیون دلار به 30میلیارد دلار در سال 2008 رسید.

همچنین بحران جهانی و کاهش تقاضا در سال 2009 موجب کاهش حجم مبادلات دو طرف شد و به حدود 22میلیارد دلار رسید.

سال 2010 همزمان با بهبود وضعیت اقتصاد جهانی رقم مبادلات ایران و چین به مرز30 میلیارد دلار بازگشت و سال 2011 شاهد رشد 50 درصدی مبادلات بودیم که به بیش از 45میلیارد دلار ارتقا یافت .

تجارت خارجی دو کشور در سال 2012 حدود 20 درصد کاهش را نسبت به سال قبل شاهد بود و به نزدیک 37 میلیارد دلار رسید.

اکنون حجم مبادلات تجاری ایران وچین بیش از 40 میلیارد دلار ارزیابی می شود و این میزان همچنان روند رو به رشدی دارد .

محصولات پتروشیمی بیشترین ارزش و پس از آن مواد کانی و معدنی در کنار محصولات غذایی بالاترین رقم در صادرات غیرنفتی ایران به چین را به خود اختصاص داده اند.

مهمترین رقبای صادراتی ایران در بازار چین ، کشورهای ژاپن،کره جنوبی، تایوان، آمریکا، آلمان، مالزی، سنگاپور، استرالیا و روسیه را شامل می شوند .

سازمان توسعه تجارت ایران ،مهمترین اقلام وارداتی کشورمان از چین را ماشینها و دستگاههای مکانیکی، موتورهای پیستونی تناوبی، وسایط نقلیه حمل ونقل کالا، تری فسفات سدیم، دانه ذرت، واگن مسافری، لوله آهنی یافولادی،دستگاههای گیرنده و فرستنده، اجزاء و قطعات توربینها، ماشینهای مغناطیسی و ماشینهای راهسازی ذکر کرده است.

ایران در کنار ژاپن ، هنگ کنگ، آمریکا، کره جنوبی، آلمان، هلند، انگلیس، تایوان و سنگاپور مهمترین کشورهای وارد کننده کالا از چین محسوب می شوند .

برپایه این گزارش ، تراز تجاری ایران باکشور چین با احتساب صادرات نفت مثبت است .

دکتر علی لاریجانی که روز سه شنبه هفته جاری در راس یک هیات عالی رتبه به منظور سفری چهار روزه به چین سفر کرده است ، پیش از ترک تهران در جمع خبرنگاران اظهار داشت : ایران و چین در مسایل مهم بین المللی و منطقه ای اشتراکات زیادی دارند.

وی افزود : پکن شریک اول تجاری تهران محسوب می شود و از مسایل پارلمانی و زمینه های همکاری های اقتصادی دو کشور به عنوان موضوع های کاری این سفر یاد کرد .

رئیس مجلس شورای اسلامی تاکید کرد : رایزنی های سیاسی در باره مسایل منطقه ای و بین المللی بین ایران و چین همواره به شکل مستمر پیگیری می شود .

بیش از 40 سال همکاری جدی تهران و پکن موجب شده ، امروز دو طرف برای ارتقای هرچه بیشتر مناسبات تلاش کنند ، بگونه ای که انتظار می رود دو کشور افق جدیدی در توسعه همکاریها را با فعالیت دولت یازدهم دکتر حسن روحانی رئیس جمهوری بیندیشند و به آن عمق بخشند .