اما این صنعت همچنان با چالش‌‌‌های جدی در بخش تولید، عرضه و صادرات روبه‌‌‌رو است. متاسفانه در حال حاضر پسته از راه‌‌‌های مختلفی مثل قاچاق و کارت‌‌‌های اجاره‌‌‌ای به خارج از کشور صادر می‌شود و در یک بدعت جدید واردکننده‌های خودرو را هم به صادرکنندگانی تبدیل کرده که هیچ تخصصی در زمینه صادرات این محصول ندارند و صدمات جبران‌‌‌ناپذیری را به این محصول وارد کرده و می‌کند. این نابسامانی‌‌‌ها ناشی از بخشنامه‌‌‌های بسیار عجیب و غلط و خلق‌‌‌الساعه و کارشناسی‌نشده دولتی است. این نوع صادرات متاسفانه آثار مخربی بر قیمت پسته ایرانی در بازارهای جهانی بر جای گذاشته است. یکی دیگر از موضوعاتی که باعث این نابسامانی‌‌‌ها شده موضوع تعهد ارزی است که به بزرگ‌ترین چالش صادرکنندگان پسته تبدیل شده است.

برگرداندن ارز که خود معضل بزرگی است و تحریم‌‌‌هایی که شاهدش هستیم موجب شده نتوانیم در خیلی از بازارها فعالیت کنیم. مشکل دیگر چند‌نرخی بودن ارز برای صادرکننده‌‌‌ها است. به طور نمونه صادرکننده‌‌‌هایی که پسته را به صورت قاچاق و کارت‌‌‌های اجاره‌‌‌ای صادر می‌کنند ارز برگشتی حاصل از فروش پسته‌شان در خارج از کشور را به قیمت آزاد می‌‌‌فروشند اما واردکنندگان خودرو ارزشان را برای واردات خودرو و قطعات خودرو استفاده می‌کنند و از این راه سود بسیاری کسب می‌‌کنند؛ یعنی این شرکت‌ها متعهد به برگرداندن ارز نیستند چون خودرو وارد می‌کنند و سودشان عملا در واردات خودرو است و از پسته به عنوان یک ابزار برای ثبت‌سفارش و تهیه ارز استفاده می‌کنند.

حالا صادرکنندگان محق و قانونی که باید ارز برگشتی را به قیمت نیمایی به‌فروش برسانند، چطور می‌توانند با این سه گروه بالا رقابت کنند؟ قطعا امکان‌‌‌پذیر نیست و این روزها صادرکننده‌‌‌های ایرانی مظلومانه مورد بی‌مهری قرار گرفته‌‌‌اند. در مورد خریداران پسته ایرانی باید گفت که در حال حاضر برای کل پسته مازاد بر مصرف داخل مشتری پر و پا قرص وجود دارد و مشتریان به شدت علاقه‌مند هستند که در شرایط و قیمت مساوی، پسته ایران را از میان پسته همه رقبا خریداری کنند. صادرکننده‌‌‌های ما بیش از ۵۰ سال است که پسته صادر می‌کنند و تخصص این کار را دارند. صادرات پسته هم مثل همه کالاهای دیگر ظرافت‌‌‌های خاصی می‌‌‌طلبد که با تلاش‌‌‌های پنجاه،‌شصت‌ساله به وجود آمده و باید از طریق کسانی که با این کار آشنایی دارند صورت پذیرد نه اینکه صرفا به عنوان یک ابزار به آن نگاه شود. اما حالا مجوز ورود خودرو یا قطعات خودرو و... در ازای ارز صادرات پسته صادر می‌شود که ضربه شدیدی به پسته می‌‌‌زند.

نگاهی به آمارها نشان می‌دهد در دنیا حدود یک میلیون و ۲۰۰‌هزار تن پسته تولید می‌شود که از این مقدار حدود ۴۰۰ تا ۵۰۰‌هزار تن در کشورهای تولیدکننده مصرف و حدود ۷۰۰‌هزار تن صادر می‌شود که اگر سیاست‌های بازدارنده دولت نباشد از حدود ۵.۵ تا ۶ میلیارد دلار گردش مالی پسته در دنیا، می‌توان یک و نیم میلیارد را در اختیار گرفت که البته باید در این مسیر شیوه‌‌‌های خلاقانه و نوآورانه را به کار گرفت. همچنین باید گفت نوآوری حلقه مفقوده این حوزه در بازار و بازاریابی است، اما مشکل ما سدهایی است که باید برداشته شوند و همه صادرکننده‌‌‌ها در شرایط مساوی قرار بگیرند؛ در این صورت می‌توانیم از این نوآوری‌‌‌ها استفاده کنیم.