گزارش «انجمن جهانی فولاد» در باره میزان تولید جهانی فولاد خام در ماه ژوئیه ۲۰۲۴ میلادی (۱۱ تیر تا ۱۱ مرداد ۱۴۰۳) که بتازگی منتشر شده، حاکیست که ایران در هفت ماهه ۲۰۲۴ میلادی با تولید ۱۸ میلیون و ۴۰۰ هزار تن فولاد خام که نسبت به مدت مشابه ۲۰۲۳ افزایش ۲.۹ درصدی دارد، از رتبه نهم برترین فولادسازان جهان به رتبه دهم سقوط پیدا کرده است.

هرچند در ماه مِه (۱۲ اردیبهشت تا ۱۱ خرداد)، ایران برای نخستین بار در سال ۲۰۲۴ موفق شد با تولید سه میلیون و ۳۰۰ هزار تن و با رشد نقطه به نقطه ۲.۱ درصدی و افزایش ۹.۱ درصدی در پنج ماهه اول ۲۰۲۴ نسبت به ۲۰۲۳ از نظر تولید ماهانه در رتبه هفتم برترین فولادسازان جهان و بالاتر از کشورهای آلمان، ترکیه و برزیل قرار بگیرد اما در ماه ژوئن (۱۲ خرداد تا ۱۰ تیر) بدلیل اعمال محدودیت‌های برقی، صنعت فولاد با کاهش ۷۰۰ هزار تنی نسبت به ماه مه(۱۲ اردیبهشت تا ۱۱ خرداد)، تنها ۲ میلیون و ۶۰۰ هزار تن فولاد خام تولید کرد.

ادامه محدودیت‌های برقی در تابستان جاری نیز باعث شد، صنعت فولاد ایران در ژوئیه (۱۱ تیر تا ۱۱ مرداد) تنها موفق به تولید یک میلیون و ۸۰۰ هزار تن فولاد شود که یکی از کمترین میزان تولید ماهیانه فولاد در چند سال اخیر است.

«انجمن جهانی فولاد» در باره میزان تولید جهانی فولاد خام در ماه ژوئیه ۲۰۲۴ میلادی خاطر نشان کرد: تولید جهانی این محصول راهبردی در این ماه در کل جهان به ۱۵۲ میلیون و ۸۰۰ هزار تن رسید که ۴.۷ درصد نسبت به همین ماه در سال ۲۰۲۳ کاهش داشت.

این سند که بر اساس اطلاعات گزارش شده ۷۱ کشور تولیدکننده فولاد به این انجمن گردآوری شده است، نشان می‌دهد که برغم افزایش تولید هفت ماهه منتهی به انتهای ژوئیه امسال نسبت به دوره مشابه سال قبل در پنج کشور هند، آلمان، ترکیه، ایران و برزیل، میزان رشد تولید هفت ماه در مورد بقیه فولادسازان عمده جهانی منفی بوده است.

بر اساس اطلاعات این گزارش، تولید هفت ماه ابتدایی امسال در کشورهای ترکیه، هند، ایران، آلمان و برزیل به ترتیب ۱۴.۹، ۷.۲، ۲.۹، ۴.۵ و ۳.۳ درصد افزایش نسبت به هفت ماه ابتدایی پارسال داشته و در پنج کشور دیگر کره جنوبی، روسیه، ژاپن، آمریکا و چین به ترتیب حدود ۵.۹، ۳.۰، ۲.۸، ۱.۸ و ۲.۲ درصد کاهش داشته است.

آخرین گزارش انجمن جهانی فولاد نشان می‌دهد بیشترین افزایش هفت ماهه نخست امسال نسبت به همین مدت در سال ۲۰۲۳ مربوط به سه کشور ترکیه، هند و آلمان است که به ترتیب رشد ۱۴.۹، ۷.۲ و ۴.۵ درصدی را تجربه کردند و در رتبه‌های بعدی برزیل با ۳.۳ و ایران با ۲.۹ درصد افزایش تولید قرار دارند.

رشد ۱۴.۹ درصدی تولید فولاد خام ترکیه در هفت ماهه اول امسال نسبت به همین مدت در سال گذشته بدنبال رشد های شگفت انگیز ۲۲.۱ درصدی در چهار ماه اول امسال و رشد ۲۸.۴ درصدی در تولید سه ماه اول امسال نسبت به همین مدت‌ها در سال ۲۰۲۳ بدست می آید که باعث شده است این کشور رکورددار بیشترین افزایش نقطه به نقطه تولید فولاد خام تا اینجای سال ۲۰۲۴ جهان شود.

تارنمای معتبر «استیل‌اوربیس» نیز چندی پیش اعلام کرد که «کوکایِر چِلیک» فولادساز نام آشنای ترکیه‌ای، فولاد «پروژه شهر نِئوم عربستان سعودی» را تامین می کند درحالی که این شهر می‌تواند بازار بسیار نزدیکتری برای محصولات فولاد ایران باشد.

گغتنی است که رکورد رشد نقطه به نقطه ۶ ماه قبل در ماه ژانویه ۲۰۲۴ توسط ایران شکسته شده و کشورمان توانسته بود با کم شدن مشکلات انرژِی رشد ۳۹.۹ درصدی را در آن ماه تجربه کند و بیشترین رشد نقطه به نقطه در سال ۲۰۲۴ را به نام خود ثبت کند اما محدودیت های گازی در انتهای زمستان و کمبود برق در بهار و تابستان باعث شد، صنعت فولاد نتواند رکورد شکنی را ادامه دهد و تولید فولاد ایران در ماه های گذشته بصورت مستمر کاهش داشته است.

تولیدکنندگان برتر فولاد خام در جهان

بر اساس آخرین گزارش انجمن جهانی فولاد، سه کشور برتر تولید کننده فولاد خام در جهان کماکان چین، هند و ژاپن هستند و چین «ژوئیه» امسال ۸۲ میلیون و ۹۰۰ هزار تن فولاد خام تولید کرد که این میزان تولید ۹ درصد نسبت به همین ماه در سال پیش، کاهش داشته است.

ماه «ژوئیه» امسال هند با تولید ۱۲ میلیون و ۳۰۰ هزار تن فولاد خام، رشد نقطه به نقطه ۶.۸ درصدی را تجربه کرد و ژاپن با تولید هفت میلیون و یکصد هزار تن فولاد خام کاهش ۳.۸ درصدی نسبت به «ژوئیه» سال گذشته را ثبت کرد.

بر اساس این گزارش، تولید فولاد خام در ایالات متحده آمریکا برای «ژوئیه» امسال، ۶ میلیون و ۹۰۰ هزار تن تخمین زده می‌شود که ۲.۱ درصد از تولید این کشور در همین ماه در سال ۲۰۲۳ بیشتر است و این کشور، کماکان چهارمین فولادساز برتر جهان است.

در گزارش انجمن جهانی فولاد آمده است: در «ژوئیه» ۲۰۲۴، روسیه ۶ میلیون و ۳۰۰ هزار تن فولاد خام تولید کرد که ۳.۱ درصد کاهش تولید نسبت به همین ماه در سال پیش را نشان می‌دهد و این کشور با این میزان تولید در جایگاه پنجمین کشور تولید کننده فولاد جهان قرار دارد.

طبق این گزارش، در هفتمین ماه سال میلادی جاری، کره جنوبی با تولید پنج میلیون و ۵۰۰ هزار تن فولاد خام و با ۳.۴ درصد کاهش نقطه به نقطه در رتبه ششم تولید کنندگان فولاد جهان قرار گرفت.

براساس این گزارش، آلمان و ترکیه هر ۲ با تولید مشابه، سه میلیون و ۱۰۰ هزار تن فولاد خام به ترتیب با افزایش های ۴.۸ و ۴ درصدی نسبت به تولید ژوئیه۲۰۲۳ به ترتیب در رتبه های هفتم و هشتم تولید کنندگان برتر فولاد جهان در ماه ژوئیه قرار گرفتند.

میزان تولید فولاد خام برزیل در ماه ژوئیه با توجه به افزایش نقطه به نقطه ۱۱.۶ درصدی به میزان تولید آلمان و ترکیه یعنی ۳ میلیون و ۱۰۰ هزار تن در هفتمین ماه سال جاری رسید و با تولید ۱۹ میلیون و ۴۰۰ هزار تن فولاد خام از ابتدای سال میلادی جاری به تولیدی معادل یک میلیون تن بیشتر از ایران رسید و جای ایران را در رتبه نهم برترین فولادسازان جهان را گرفت.

ایران بدلیل محدودیت های شدیدی برقی در تابستان سال جاری، برای نخستین بار در سال ۲۰۲۴ تولید کمتر از ۲ میلیون تن را ثبت کرد و تنها موفق به تولیدی یک میلیون و ۸۰۰ هزار تن در ماه ژوئیه ۲۰۲۴ شد و از نظر تولید ماهانه و همچنین تولید کل در هفت ماه منتهی به انتهای ژوئیه در رتبه دهم برترین فولاد سازان جهان قرار گرفت.

ایران با کاهش نقطه به نقطه ۱۸.۷ درصدی نسبت به ماه ژوئیه ۲۰۲۳ در شرایطی پایین‌تر از کشورهای آلمان، ترکیه و برزیل قرار گرفت که این کشور از نظر میزان تولید ماهانه در ماه مه هفتمین فولاد ساز جهان و در ماه ژوئن نیز در بالاتر از برزیل در رتبه نهم فولاد سازان جهان قرار داشت ولی در ماه ژوئیه امسال بدلیل اعمال محدودیت های برقی به رتبه دهم نزول پیدا کرد.

میزان تولید فولاد خام در مناطق مختلف جهان/ ۵۶ درصد فولاد خام تولید شده خاورمیانه در ایران تولید می‌شود

بر اساس گزارش انجمن جهانی فولاد، در ماه «ژوئیه» امسال، کشورهای تولیدکننده فولاد در خاورمیانه شامل ایران، قطر، عربستان سعودی و امارات متحده عربی در مجموع سه میلیون و ۷۰۰ هزار تن فولاد خام تولید کردند که ۱۰.۱درصد کاهش نقطه به نقطه را نسبت به ژوئیه سال پیش نشان می‌دهد که علت اصلی آن، کاهش ۱۸.۷ درصدی تولید فولاد ایران نسبت به ژوئیه ۲۰۲۳ است.

با وجود کاهش نقطه به نقطه ۱۸.۷ درصدی تولید فولاد خام ایران در ماه «ژوئیه» و با توجه به تولید یک میلیون و ۸۰۰ هزار تنی فولاد ایران و تولید سه میلیون و ۷۰۰ هزار تنی فولاد در خاورمیانه، در ماه ژوئیه حدود ۴۸ درصد فولاد خام تولید شده در این خاورمیانه از آن جمهوری اسلامی است که کمترین سهم تولید ماهانه در خاورمیانه در چند سال گذشته بوده است.

بر اساس اطلاعات انجمن جهانی فولاد، از ابتدای سال میلادی جاری ۳۲ میلیون و ۲۰۰ هزار تن فولاد خام در کشورهای ایران، قطر، عربستان سعودی و امارات متحده عربی تولید شده که ۳.۷ درصد بیشتر از تولید هفت ماه آغازین سال پیش است.

آخرین گزارش انجمن چهانی فولاد حکایت از آن دارد که کشورهای تولیدکننده فولاد در آفریقا شامل کشورهای مصر، لیبی، آفریقای جنوبی و تونس در مجموع ۲ میلیون تن فولاد خام تولید کردند که چهار درصد نسبت به ماه مشابه سال پیش افزایش داشته است و این کشورها از ابتدای سال جاری میلادی در مجموع موفق به تولید ۱۲ میلیون و ۸۰۰ هزار تن فولاد خام شده‌اند.

آنگونه که در آخرین گزارش انجمن جهانی فولاد آمده، کشورهای حوزه آسیا و اقیانوسیه عضو این انجمن شامل کشورهای استرالیا، چین، هند، ژاپن، مغولستان، نیوزیلند، پاکستان، کره جنوبی، تایوان، تایلند و ویتنام، ماه «ژوئیه» در مجموع ۱۱۲ میلیون و ۷۰۰ هزار تن فولاد خام تولید کردند که ۶.۴ درصد نسبت به همین ماه در سال پیش کاهش تولید داشته‌اند.

کشورهای استرالیا، چین تایپه، هند، ژاپن، مغولستان، نیوزیلند، پاکستان، کره جنوبی، تایلند و ویتنام درمجموع از ابتدای ۲۰۲۴ موفق به تولید ۸۲۰ میلیون تن فولاد خام شدند که ۱.۲ درصد کمتر از تولید همین مدت در سال قبل است.

بر اساس این گزارش، کشورهای عضو اتحادیه اروپا در ماه «ژوئیه» امسال ۱۰ میلیون و ۸۰۰ هزار تن فولاد خام تولید کردند که این رقم ۵.۷ درصد افزایش نسبت به ماه «ژوئیه» ۲۰۲۳ را نشان می‌دهد. میزان تولید این کشورها در هفت ماه نخست امسال در مجموع ۷۸ میلیون تن اعلام شده است که رشد ۱.۵ درصدی برای این بازه زمانی را نشان می دهد.

سایر کشورهای اروپایی تولیدکننده فولاد که عضو اتحادیه اروپا نیستند و شامل کشورهای مقدونیه، نروژ، صربستان، ترکیه و بریتانیا می‌شوند در این مدت در مجموع سه میلیون و ۷۰۰ هزار تن فولاد خام تولید کردند که ۰.۶ درصد افزایش نقطه به نقطه نسبت به تولید هفتمین ماه پارسال را نشان می‌دهد.

کشورهای آمریکای شمالی شامل کشورهای کانادا، کوبا، السالوادور، گواتمالا، مکزیک و ایالات متحده آمریکا درمجموع هشت میلیون و ۸۰۰ هزار تن فولاد خام تولید کردند که ۲.۴ درصد از تولید سال قبل آنها در ماه «ژوئیه» کمتر است و آنها از ابتدای امسال تنها موفق به تولید ۶۲ میلیون و ۴۰۰ هزار تن فولاد خام شده‌اند که کاهش ۳.۸ درصدی نسبت به تولید هفت ماه نخست ۲۰۲۳ را نشان می دهد.

روسیه و سایر کشورهای مستقل مشترک المنافع تولیدکننده فولاد شامل بلاروس و قزاقستان به همراه اوکراین در نخستین ماه سال جاری در مجموع هفت میلیون و ۵۰۰ هزار تن فولاد خام تولید کردند که ۰.۸ درصد کاهش تولید نقطه به نقطه را نشان می‌دهد، البته عمده‌ترین تولیدکننده فولاد در این منطقه «فدراسیون روسیه» است.

روسیه، اکراین و سایر کشورهای مستقل مشترک‌المنافع تولیدکننده فولاد در ماه‌های ژانویه، فوریه، مارس، مِه و ژوئیه امسال در مجموع ۵۱ میلیون و ۵۰۰ هزار تن فولاد تولید کردند که تغییری نسبت به بازه هفت ماهه ابتدای سال قبل ندارد.

تولید فولاد خام در کشورهای آمریکای جنوبی شامل کشورهای آرژانتین، برزیل، شیلی، کلمبیا، اکوادور، پاراگوئه، پرو، اروگوئه و ونزوئلا، «ژوئیه» امسال در مجموع به سه میلیون و ۷۰۰ هزار تن رسید که ۶ درصد نسبت به تولید آنها در ژوئیه سال گذشته افزایش داشته است و عمده این افزایش بدلیل افزایش ۱۱.۶ درصدی رشد نقطه به نقطه تولید فولاد در برزیل بوده است.

نقش صنعت فولاد در توسعه صادرات اصفهان و چالش‌های پیش‌رو

صنعت فولاد در توسعه صادرات اصفهان نقش اساسی دارد و هرچند تا اسفند پارسال بر اساس گزارش‌های گمرک اصفهان، چُدن، آهن و فولاد بیشترین صادرات استان را تشکیل می دادند و حتی صادرات محصولات فولادی نیز سومین محل درآمد ارزی استان بود اما محدودیت‌هایی گازی در زمستان و قطعی برق در تابستان باعث شد تا صادرات این محصولات راهبردی استان با کاهش زیادی در پنج ماه گذشته مواجه شود.

بهار امسال اصفهان شاهد کاهش ۱۳۷ میلیون دلاری درآمد صادراتی صنعت فولاد بود و در نخستین فصل ۱۴۰۳ تنها ۳۹۷ هزار و ۷۰۵ تن کالا به ارزش ۲۵۸ میلیون و ۴۶۳ هزار دلار از طریق گمرک استان صادر شد که نسبت به مدت مشابه سال گذشته از لحاظ وزن ۳۴ و از نظر ارزش دلاری ۳۲ درصد کاهش داشت که دلیل این کاهش، کم شدن صادارت و تولید محصولات فولادی استان از ابتدای امسال بود.

بدون تردید مهمترین دلیل کاهش درآمد صادراتی استان در بهار امسال، کاهش صادرات آهن، چدن و فولاد است و در حالی که میزان صادرات این محصولات در بهار پارسال ۱۹۶ میلیون دلار بود، در سه ماه نخست امسال به ۵۹ میلیون دلار کاهش یافت.

کاهش ۱۳۷ میلیون دلاری درآمد صادراتی صنعت فولاد اصفهان در سه ماه نخست امسال به حدی است که افزایش صادرات سایر گروه‌های کالایی نظیر محصولات پتروشیمی، لبنی و مس در استان نیز نتوانست این کاهش را جبران کند و هم از لحاظ وزن و هم از نظر ارزش ۳۲ تا ۳۴ درصد کاهش صادرات در بهار ۱۴۰۳ نسبت به همین فصل در ۱۴۰۲ را شاهد بودیم.

بدلیل اُفت صادرات صنعت فولاد برای نخستین بار در تاریخ صادرات استان، محصولات پتروشیمی با ۶۸ میلیون دلار و ۲۲ درصد رشد بعنوان نخستین محصول صادراتی استان شناخته شد و صادرات چدن، آهن و فولاد با ارزش ۵۹ میلیون دلار در رتبه دوم و محصولات لبنی با ۲۶ میلیون دلار و ۲۰ درصد رشد، مس و مصنوعات آن با ۲۳ میلیون دلار و ۴۱ درصد رشد و فرش ماشینی و دستباف با ۱۹ میلیون دلار و یک درصد کاهش در مقایسه با مدت مشابه پارسال در رتبه‌های بعدی اقلام صادراتی استان قرار گرفتند.

تاثیر ناترازی تولید و مصرف انرژی در صادرات و عرضه داخلی محصولات فولادی

رییس انجمن فولاد ایران در این پیوند در پاسخ به خبرنگار ایرنا در نشست خبری همایش تخصصی «توسعه متوازن و پایدار صنعت آهن و فولاد ایران» گفت: برغم ظرفیت تولید سالیانه ۵۰ میلیون تُن فولاد در کشور، محدودیت‌ انرژی باعث شده است تولید واقعی حداکثر در حد ۳۲ میلیون تن باقی بماند و این رقم امسال حتی به ۳۰ میلیون تُن نیز کاهش پیدا کند.

بهرام سبحانی ادامه داد: امروز ایران با بیش از ۳۰ میلیون تن تولید فولاد، بزرگترین تولیدکننده این محصول راهبردی در خاورمیانه است و ۴۰ درصد تولید فولاد کشور در اصفهان انجام می‌شود و وجود کارخانه ذوب‌آهن بعنوان نخستین تولیدکننده فولاد کشور و فولاد مبارکه بعنوان بزرگترین واحد فولادی ایران باعث شده است تا اصفهان مهد فولاد کشور باشد و محدودیت انرژی می تواند بر اقتصاد این استان تاثیر بگذارد.

سبحانی تاکید کرد: بدون تردید محدودیت های انرژی بر میزان صادرات و حتی عرضه داخلی محصولات فولادی تاثیر می گذارد و شاهدیم محدودیت های برقی، برخی فولادسازان را ناچار به کاهش عرضه محصولات خود در بورس کالا کرده است.

رییس انجمن فولاد ایران اضافه کرد: البته در چند سال گذشته فولادسازان سرمایه‌گذاری گسترده ای در خود تامینی انرژی کرده اند اما کماکان تامین برق یکی از اصلی‌ترین چالش‌های صنعت فولاد کشور محسوب می شود که می تواند توسعه این صنعت راهبردی را با چالش مواجه کند.

جمهوری اسلامی ایران اکنون در بین ۷۱ کشور عضو انجمن جهانی فولاد، رتبه نهمین فولادساز را به خود اختصاص داده و پیش‌بینی شده است که با دستیابی به ظرفیت ۵۵ میلیون تنی در سال ۱۴۰۴ به جایگاه هفتمین فولادساز جهان برسد.

انجمن جهانی فولاد (worldsteel) یکی از بزرگترین و پویاترین انجمن‌های صنعتی در جهان است که تمام کشورهای بزرگ تولیدکننده فولاد در آن عضویت دارند. این انجمن نماینده تولیدکنندگان فولاد، انجمن‌های ملی و منطقه ای صنعت فولاد و موسسات تحقیقاتی فولاد است و اعضای آن حدود ۸۵ درصد از فولاد جهان را تولید می‌کنند.