کاوه مشتاق - مدیرعامل انجمن بلاک‌چین و پژوهشگر ارز دیجیتال - درمورد چالش‌ها و الزامات ریال دیجیتال (رمز ریال) اظهار کرد: ما از سال ۲۰۰۹ یاد گرفتیم اطلاعات در فضای دیجیتال را طوری نگهداری کنیم که غیرقابل‌تغییر باشند. فناوری بلاک‌چین یا همان فناوری زنجیره بلوک هم زمانی که غیرمتمرکز باشد می‌تواند ویژگی‌های شفافیت و غیرقابل‌تغییر و غیرقابل‌ هک شدن را از خود بروز دهد.

وی خرید و فروش کوچک و پرداخت‌های ریز مردم را از کاربردهای ریال دیجیتال برشمرد و افزود: ریال دیجیتال یک شبکه بلاک‌چین به نام شبکه «برنا» است که به‌ هیچ‌وجه غیرمتمرکز نیست و هر تراکنش در این شبکه توسط بانک مرکزی قابل‌ برگشت است.

مدیرعامل انجمن بلاک‌چین گفت: ریال دیجیتالی که برای ایران تدارک‌ دیده‌شده فقط برای تراکنش‌های خرد مردم است و هیچ فرد خارجی حق داشتن ریال دیجیتال را ندارد و هیچ تراکنشی خارج از مرزهای ایران ندارد.

وی سقف تراکنش با ریال دیجیتال را تا زیر ۱۵ میلیون تومان اعلام کرد و افزود: عده‌ای از اقتصاددانان معتقد به موجودی به نام مهندسی اجتماع هستند و فکر می‌کنند جامعه را از طریق اقتصاد می‌توان مهندسی کرد.

مشتاق که در یک گفت‌وگوی رادیویی صحبت می‌کرد، درمورد تفاوت پول الکترونیک با پول دیجیتال بیان کرد: پول دیجیتال توسط یک برنامه رایانه‌ای قابل‌برنامه‌ریزی شدن است و با برنامه‌نویسی پیچیده و قراردادهای هوشمند می‌توان کارهای مختلفی را با آن انجام داد؛ اما پول الکترونیک همان پولی است که الان در کارت‌های ما وجود دارد.

این پژوهشگر ارز دیجیتال یادآور شد: بانک مرکزی سال‌هاست که قرار است رفع تعهد ارزی توسط رمزارزها مانند بیت‌کوین را ساماندهی کند و اجازه دهد واردکنندگان و صادرکنندگان ما با این رمزارزها هم بتوانند معامله کنند؛ اما به‌جای این کار، رمز پول (ریال دیجیتال) را مطرح کرده که به‌هیچ‌عنوان شدنی نیست و با این کار عملاً دست بازرگانان ما را بسته است.

در ادامه برنامه، علیرضا بزرگمهر -کارشناس و پژوهشگر تحولات دیجیتال- توضیح داد: ما باید به این پرسش پاسخ دهیم که ریال دیجیتال قرار است چه مشکلی از امروز ذی‌نفعان یعنی شهروندان و بعد هم از حکمران پولی و مالی حل کند و آیا ریال دیجیتال قرار است هزینه‌های گردش پول را کاهش دهد یا خیر.

وی معتقد است در بین ده‌ها موضوع که می‌توانستیم به‌صورت فوری در بانک مرکزی حل کنیم و هزینه‌های مالی ایجاد پول را کاهش دهیم و تورم و مشکلات اقتصادی را کنترل کنیم ریال دیجیتال اولویت بالایی ندارد.

پژوهشگر تحولات دیجیتال یادآور شد: سند ریال دیجیتال که بانک مرکزی منتشر کرده در ابتدا به کاربرد داخلی و خارجی آن اشاره دارد؛ اما در وسط سند فقط کاربرد داخلی برای آن متصور شده است. سؤال اینجاست بانک مرکزی با این موضوع قرار است چه باری از اقتصاد کشور بردارد آن هم در شرایطی که اول و وسط این سند هیچ انسجام و هماهنگی ندارد.

بزرگمهر گفت: امروز بحث هزینه‌ی پول بخش بزرگی از تورم را در اقتصاد ایران شکل می‌دهد و اگر نظام کارمزد را سریع‌تر اصلاح کنیم نقش مؤثرتری در کاهش هزینه تمام شده پول ایفا خواهیم کرد.

همچنین در ادامه علیرضا مناقبی- رئیس هیئت‌مدیره مجمع عالی واردات و کارشناس اقتصادی- تشریح کرد: ما هر چقدر که مسیر تجارت و مبادله را سرعت ببخشیم، مسلماً کل هزینه‌های مترتب پایین خواهد آمد و قیمت تمام شده نیز کاهش پیدا می‌کند.

وی با تأکید بر لزوم ارتقای اطلاعات عمومی و آموزش جامعه درمورد کاربردهای ریال دیجیتال افزود: اگر بدون غرض به این حوزه پرداخته شود، می‌توان پول‌شویی را به حداقل رسانده و این حوزه را رصد کرد.

رئیس هیئت‌مدیره مجمع عالی واردات گفت: عده‌ای که دلالی می‌کنند و کسانی که از راه اشکال درست‌ کردن و امضای طلایی و رانت داشتن کار می‌کنند، قطعاً با این شفافیت‌ها تقابل دارند و کار مردم را به خود مردم واگذار نمی‌کنند.

مناقبی اظهار کرد: امروز درصد بسیار کمی از جامعه درمورد ریال دیجیتال اطلاعات دارند و فقط کارشناسان و متخصصان هستند که با این موضوع آشنا هستند. باید بررسی شود که برنامه‌ریزان این موضوع دیدگاه محصورکننده برای کار کردن را دارند یا دیدگاه تسهیلگری در کار مردم؟ در واقع مردم ایران قرار است از چیزی استفاده کنند که اگر بگویم ۱۰ درصد آنها در موردش اطلاعات دارند قطعاً اغراق کرده‌ام.

این کارشناس اقتصادی با بیان اینکه ریال دیجیتال قابلیت ارتباط خارجی ندارد گفت: برخی از کاربرد ریال دیجیتال در بریکس می‌گویند درصورتی‌ که اینگونه نیست.