سازمان امور مالیاتی با اجرای پروژه‌های کلان نظیر هوشمندسازی فرآیندها، ایجاد سامانه مؤدیان و پایانه‌های فروشگاهی و تمرکز بر مبارزه با فرار مالیاتی، گام‌های مهمی در این راستا برداشته است. به‌ویژه تأکید بر کاهش فشار مالیاتی بر مودیان خرد و ارائه تسهیلات متنوع، نشان‌دهنده رویکرد جدیدی است که بر تقویت اعتماد عمومی و شفافیت در هزینه‌کرد مالیات تمرکز دارد.

این تغییرات نه‌تنها زمینه‌ساز رشد درآمدهای مالیاتی شده بلکه بستری مناسب برای ارتقای عدالت اقتصادی در کشور فراهم کرده است در همین چارچوب و در ۱۰۰ روزگی دولت وفاق، خبرگزاری ایرنا با سید محمدهادی سبحانیان رئیس‌کل سازمان امور مالیاتی کشور گفت وگوی مشروحی داشته است تا آخرین تحولات صورت گرفته در نظام مالیاتی ایران را بازگو کند.

وی در ابتدای این گفت وگو اعلام کرد: طی سال‌های گذشته شاهد آن بودیم که میزان اتکای هزینه های کشور از منبع مالیات از ۴۱ درصد به ۵۶ درصد رسیده، این در حالی است که در برخی از کشورها تمامی هزینه های کشور از مالیات تامین می شود و به درآمد نفتی تکیه نمی‌کنند.

وی به رشد درآمدهای مالیاتی در سنوات اخیر اشاره کرد و گفت: نسبت مالیات به تولید ناخالص داخلی یک رشد قابل‌توجه بود، سال گذشته در این حوزه به رقم ۷.۷ درصد رسیدیم که این عدد محاسبه خود بانک مرکزی است.

رئیس‌کل سازمان امور مالیاتی افزود: نسبت مالیات به منابع بودجه عمومی تقریباً ۳۰ درصد در سال گذشته به ۴۱.۴ درصد ارتقا پیدا کرده که این نشان از کاهش وابستگی بودجه به نفت دارد.

سبحانیان گریزی به وصول درآمدهای مالیاتی نیز زد و گفت: با وصول حدود یک هزار و ۶۶ میلیارد تا آبان ماه سال جاری سازمان امور مالیاتی رشدی ۵۳ درصدی در این خصوص را تجربه کرده است.

معاون وزیر اقتصاد تاکید کرد: در ماه‌های مرداد تا آبان ماه سال جاری مجموعاً بیش از ۷۹۰ هزار مودی جدید اشخاص حقیقی و حقوقی شناسایی شده اند.

افزایش درآمدهای مالیاتی با نشان دار کردن مالیات

وی افزود: پر واضح است برای تحقق این مهم باید سطح تمکین مردم را برای پرداخت مالیات افزایش دهیم به همین دلیل مردم باید بدانند که مالیات پرداختی آنها صرف چه هزینه هایی می شود، یکی از اقداماتی که اخیرا در این راستا صورت گرفت، فراهم کردن امکان انتخاب محل هزینه کرد مالیات برای اشخاص حقیقی بود؛ به این معنا که افراد می توانند انتخاب کنند مالیاتی که پرداخت می کنند، در کدام شهر و در کدام پروژه عمرانی هزینه شود.

معاون وزیر اقتصاد گفت: در سال گذشته ۳۵۰ تا ۴۰۰ هزار نفر از مردم و کسبه و بازاریان در این طرح شرکت کردند و خودشان انتخاب کردند که مالیاتشان در کجا هزینه شود.

سبحانیان بیان کرد: تقریباً حدود ۴۰۰ هزار نفر محل هزینه کرد مالیات خود را تعیین کردند و حدود هفت هزار میلیارد تومان در این زمینه جمع‌آوری شده است، این اقدام نیازمند همراهی بدنه اجتماعی سازمان‌ها است، مالیات یک پدیده اجتماعی است و با میزهای خدمتی که برگزار می‌کنیم متوجه می‌شویم طرف آرامش پیدا کرده است.

خدمت به کسبه و فعالان اقتصادی با تبصره ماده ۱۰۰

سبحانیان با بیان اینکه سقف استفاده از ماده ۱۰۰ را بالا برده ایم، بیان کرد: تبصره ماده ۱۰۰ فرار مالیاتی نیست و کاسب بدون معطلی می تواند تکلیف مالیاتی خود را ادا کند.

وی ادامه داد: امسال تعداد اظهارنامه مالیاتی حدود ۳۰۰ هزار نفر کاهش پیدا کرده و تبصره ماده ۱۰۰ حدود یک میلیون نفر افزایش پیدا کرده است.

رئیس سازمان مالیاتی کشور با بیان اینکه باید مسائل و مشکلات فعالان اقتصادی و کسبه را در محل کسب و کارشان شنید نه در ادارات، گفت: مالیات باید تبدیل به یک قاعده شود و افراد رتبه بندی شوند؛ یعنی کسی که مالیات پرداخت نمی کند نتواند ارز ترجیحی و وام بگیرد و فردی که مالیات خود را پرداخت می کند بتواند این امتیازها را دریافت کند.

مقابله جدی با فراریان مالیاتی

سبحانیان در ادامه تشریح عملکرد و دستاوردهای سازمان امور مالیاتی کل کشور با تاکید بر سیاست مهم مبارزه با فرار مالیاتی با هدف برقراری عدالت مالیاتی کشور که از ابتدا مورد توجه این سازمان بوده و هست، گفت: در نیمه اول امسال، تعداد پنج هزار و ۱۷۲ برگ مطالبه مالیات از محل کشف فرار مالیاتی صادر شده که میزان مالیات مطالبه‌شده در آنها حدود ۲۰هزار میلیارد تومان اصل مالیات و ۹هزار میلیارد تومان جرایم متعلقه آنها بوده است. این میزان کشف فرار مالیاتی از تعداد ۸۱۳۹ مؤدی مالیاتی و بیش از ۹۵۰ فقره بازرسی صورت گرفته است.

تمکین مودیان بزرگ از قانون مالیاتی با سیستمی شدن فرآیندها

معاون وزیر اقتصاد در بخش دیگری از سخنان خود موضوع سیستمی شدن فرآیندهای مالیات ستانی و تشخیص مالیات را پیش روی سازمان عنوان کرد و افزود: در سال‌های گذشته اقدامات مهمی در این حوزه صورت‌گرفته بود، اما تلاش داریم فرایند تعیین و تشخیص مالیات را به‌صورت سیستمی انجام دهیم.

وی به تعداد اشخاص صادرکننده صورت حساب الکترونیکی به واسطه اجرای قانون پایانه‌های فروشگاهی هم اشاره کرد و گفت: سال گذشته از حدود ۵۰۰ هزار اشخاص حقیقی صادرکننده به دو میلیون و ۲۰۷ هزار شخص حقیقی و حقوقی صادرکننده رسیدیم همچنین نسبت پوشش اشخاص صادرکننده به اشخاص بالقوه‌ای که باید صادر کنند از ۵۴ دهم درصد به ۷۱ درصد اشخاصی رسیده است.

رئیس‌کل سازمان امور مالیاتی خاطرنشان کرد: اشخاصی که به سامانه متصل شده‌اند و در حال صدور صورت‌حساب هستند تا اردیبهشت ۱۴۰۳ به ۹۵ درصد رسیده است یعنی اینکه مودیان بزرگ از قانون تمکین کرده‌اند.

وی ادامه داد: البته قانون‌گذار این امکان را فراهم کرده تا به‌تدریج به این سامانه متصل شوند و برخی از مؤدیان فعلاً صورت حساب‌های خود را به‌صورت کاغذی به سامانه ارسال می‌کنند.

سبحانیان گفت: باید به این نکته نیز اشاره کرد که درصد تحقق پروژه استقرار سامانه مؤدیان و پایانه‌های فروشگاهی به عنوان یک پروژه در سطح ملی استانی تاکنون ۶۵ درصد است.

رییس کل سازمان امور مالیاتی با بیان اینکه تاکید ما این است که فشار مالیاتی باید از دوش مودیان خُرد کاهش پیدا کند، افزود: در حال حاضر حدود ۷۲ درصد از مودیان خرد مالیاتشان صفر بوده و در مواردی کمتر از ۲۰ میلیون تومان است؛ در واقع تمرکز ما بر مودیان بزرگ است و باید از ظرفیت شرکت‌های دانش بنیان و ظرفیت بخش خصوصی برای پیشبرد اهداف سازمان استفاده کنیم.

تکریم مودیان مالیاتی

وی افزود: سنگر نخست مواجهه مردم با حاکمیت، سازمان مالیاتی است و تصویر کارآمدی و ناکارآمدی را اینجا می‌توان دید، باید مردم را تکریم کنیم و احترام بگذاریم و تاکید کردیم همکارانم با کرامت با مردم روبه‌رو شوند و بابد با رضایتمندی از مردم مالیات بگیریم.

سبحانیان ادامه‌داد: سخنان و نقدهای مودیان مالیاتی نیز باید شنیده شود و بخشی از این موارد از طریق هوشمندسازی و مالیات ستانی عادلانه در دستور کار است و امیدواریم بتوانیم مسیر را با قدرت بیشتری ادامه دهیم.

وی در پایان به مهمترین برنامه های سازمان امور مالیاتی در راستای افزایش رضایت مندی و تسهیل امور مودیان اشاره کرد و گفت: رونمایی از برنامه تحول روابط عمومی سازمان امور مالیاتی کشور، تمدید مهلت تسلیم اظهارنامه دوره دوم سال ۱۴۰۳ ارزش افزوده با هدف تسهیل و بهره‌مندی مؤدیان از تسهیلات، افزایش سقف اعطاءتسهیلات بدون نیاز به اخذ گواهی موضوع ماده ۱۸۶ برای اشخاص حقوقی تا سقف ۱,۳۶۵ میلیون تومان و برای اشخاص حقیقی تا سقف ۷۳۵ میلیون تومان، بخشودگی ۱۰۰ درصد جرائم موضوع ماده ۲۲ قانون پایانه‌های فروشگاهی و سامانه مؤدیان و جریمه‌های موضوع بند ب ماده ۳۶ و ماده ۳۷ قانون مالیات بر ارزش افزوده از مهمترین این اقدامات بوده است.