ذخایر طلا یکی از مهم‌ترین پشتوانه‌های حفظ ارزش دارایی و افزایش اعتبار مالی کشورها محسوب می‌شود. بسیاری از کشورها برای حفظ ثبات اقتصادی و مقابله بحران‌ها، به‌ دنبال افزایش ذخایر طلا هستند.
در این میان آمریکا، آلمان و ایتالیا از پیشتازان بیشترین دارندگان ذخایر طلا شناخته می‌شوند. اما برترین کشورها در میزان حجم ذخایر طلای جهان کدام‌اند و جایگاه ایران در این رتبه‌بندی کجاست؟

آمریکا همچنان بزرگ‌ترین دارنده ذخایر طلای جهان در نیم قرن گذشته است

ایالات متحده آمریکا از سال ۱۹۵۲ تاکنون به‌ طور پیوسته در رتبه اول و صدر لیست ذخایر طلای جهان قرار دارد. این کشور در سه‌ماهه دوم سال ۲۰۲۴ با در اختیار داشتن بیش از ۸۱۳۳ تن طلا، بیشترین میزان ذخایر طلا را در میان تمامی کشورهای جهان به خود اختصاص داده و جایگاه اول را همچنان از آن خود کرده است.

گفتنی است این میزان طلا حدود ۷۲.۴ درصد از ذخایر ارزی کشور آمریکا را تشکیل می‌دهد که حاکی از اهیمت این فلز در ثبات و امنیت اقتصادی است.

آلمان با ۳۳۵۱ تن طلا و ایتالیا با ۲۴۵۱ تن طلا در رده‌های دوم و سوم قرار دارند که این میزان طلا به‌ترتیب حدود ۷۱.۴ درصد و ۶۸.۳ درصد از ذخایر ارزی این کشورها را شامل می‌شود.

جایگاه‌های چهارم و پنجم به‌ترتیب متعلق به فرانسه با ۲۴۳۶ تن طلا و روسیه با ۲۳۳۵ تن طلاست که هر کدام حدود ۶۹.۴ درصد و ۲۹.۴ درصد از ذخایر ارزی این کشورها را تشکیل می‌دهد.

چین نیز مانند سال گذشته جایگاه خود را در رتبه ششم حفظ کرده و دارنده ۲۲۶۴ تن طلاست که این میزان تنها ۴.۹ درصد از ذخایر ارزی این کشور را تشکیل داده است.

ژاپن با ۸۴۵ تن طلا، هند با ۸۴۰ تن طلا، هلند با ۶۱۲ و ترکیه نیز با در اختیار داشتن ۵۸۴ تن طلا در رده‌های هفتم، هشتم، نهم و دهم قرار دارند.

در مجموع میزان ذخایر طلای جهان ۳۶ هزار و ۸۹ تن است. با این حال این محاسبه دقیق نیست زیرا بسیاری از کشورها اطلاعات و آمار خود را منتشر نمی‌کنند و در واقع این مقدار طلا مجموع ذخایر کشورهایی است که شورای جهانی طلا آن را محاسبه کرده است.

ترکیه بزرگ‌ترین خریدار طلا در سال جاری شناخته شد

به‌ طور کلی بانک‌های مرکزی از بزرگ‌ترین خریداران و سرمایه‌گذاران طلا هستند و کشورهای چین، هند و آمریکا نیز از بزرگ‌ترین خریداران به شمار می‌آیند.

بزرگ‌ترین خریدار خالص طلا در سال ۲۰۲۳ چین با ۲۲۴ تن طلا بوده است. رتبه دوم به کشور لهستان با خریداری ۱۳۰ تن طلا اختصاص دارد و رتبه سوم نیز متعلق به کشور سنگاپور با خرید ۷۶ تن طلاست. رده‌های چهارم و پنجم این لیست به کشورهای لیبی و جمهوری چک با خریداری ۳۰ و ۱۸ تن طلا اختصاص دارد.

با این حال بر اساس گزارش شورای جهانی طلا، بانک‌های مرکزی ۴۸۳ تن طلا در نیمه اول سال جاری خریداری کردند که بر همین مبنا ترکیه بزرگ‌ترین خریدار طلا در نیمه اول سال 2024 بود.

جایگاه ایران در فهرست دارندگان طلا مبهم است

بررسی‌های انجام‌شده نشان می‌دهد هیچ آمار رسمی و دقیقی از میزان ذخایر طلای ایران وجود ندارد. این اطلاعات محرمانه است و مسئولان بانک مرکزی به‌ طور رسمی این آمار را به نهادهای داخلی و خارجی مربوطه اعلام نمی‌کنند. شاید بتوان گفت یکی از علل قرار گرفتن ایران در لیست سیاه FATF این مورد است.

با این‌ حال بر اساس گزارش موسسه تامسون رویترز در سال ۲۰۱۶، ایران در جایگاه پنجم خریداران طلا قرار گرفته بود و میزان طلای خریداری‌شده بیش از ۳۹ تن بود. طبق گزارش شورای جهانی طلا، خرید طلا طی سه‌ماهه اول سال ۲۰۱۷ حدود ۲۷ درصد نسبت به دوره مشابه سال قبل از آن، افزایش یافته بود که این بالاترین حجم خرید در بازه چهارساله منتهی به 2017 بوده است.